Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı

AIHM, Laduna  Slovakiyaya qarşı

(No. 31827/02), 13 dekabr  2011)

(ECtHR, Laduna v. Slovakia

(No. 31827/02), 13 December  2011)

Ərizəçi şikayət edirdi ki, həbsdə olan təqsirləndirilən şəxslər həbsdə olan

məhkum olunmuş şəxslərlə eyni ziyarət hüquqlarına malik deyillər, belə ki

həbsdə olan məhkumlara ayda iki saat ziyarətçi qəbul etməyə icazə ver-

ildiyi halda, onlara ayda maksimim otuz dəqiqə ziyarətçi qəbul etməyə

icazə  verilir.  Bundan  başqa,  məhkum  olunmuş  şəxslərin  saxlanıldığı

müəssisənin təhlükəsizlik rejimindən asılı olaraq onlara verilən ziyarətlərin

tezliyi və ünsiyyətin növü dəyişə bilərdi. Bunun əksinə olaraq, həbsdə olan

təqsirləndirilən şəxslər, onların tutulmasının səbəblərindən və təhlükəsizlik

məsələlərindən asılı olmayaraq, eyni rejimə tabe idilər. Şikayət olunan

məsələlər bütün məhbuslara aid olduğu üçün AİHM belə qərara gəldi ki,

həbsdə  olan  təqsirləndirilən  şəxs  olaraq  ərizəçi,  həbsdə  olan  məhkum

olunmuş şəxslərin müqayisə olunan qrupu ilə eyni vəziyyətdə idi. Ancaq

iki qrupa fərqli münasibətin obyektiv və ağlabatan əsaslandırması yox idi.

Başqalarının təhlükəsizliyini təmin etmək və mülkiyyəti qorumaq  ehtiyacı,

174

Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququ üzrə Məlumat kitabı

---

həbsdə olan təqsirləndirilən şəxslərin hüquqlarının həbsdə olan məhkum

olunmuş şəxslərdən daha böyük miqyasda məhdudlaşdırılması qaydasını

əsaslandırmırdı.  Bu  təcrübə  İşgəncənin  və  qeyri-insani  və  ya  alçaldıcı

rəftarın qarşısının alınmasına dair Avropa Komitəsi (CPT) tərəfindən də

tənqid olunmuşdur. Bundan başqa, həbsdə olanların ziyarətçi hüquqlarına

xüsusi məhdudiyyətlər bəzi hallarda təhlükəsizlik və ya istintaqın legitim

maraqlarını  qorumaq  səbəbi  ilə  əsaslandırıla  bilsə  də,  bu  məqsədlərə

tutulmuş şəxslərə təsir etməyən digər vasitələrlə də nail olmaq olardı. Mülki

və  siyasi  hüquqlar  haqqında  Beynəlxalq  Pakt  və  1987-ci  il  Avropa

Həbsxana Qaydaları kimi beynəlxalq vasitələr həbsdə olan təqsirləndirilən

şəxslərin təqsirsizlik prezumpsiyası statusuna hörmət edilməsi zərurətini

vurğulamışdı. 2006-cı il Avropa Həbsxana Qaydaları təmin edirdi ki, buna

qarşı xüsusi bir səbəb olmasa məhkum olunmamış həbsdə saxlananlar

məhkum olunmuş həbsdə saxlanılanlarla eyni şəkildə ziyarətçi qəbul edə

və ailə və digər şəxslərlə ünsiyyətə daxil ola bilməlidirlər. Müvafiq olaraq,

AİHM ərizəçiyə tətbiq edilən ziyarətçi məhdudiyyətlərini qeyri-proporsional

hesab etdi.