Şakir Musayev

Cinayət mühakimə icraatının  

məhkəmə-tibbi təminatı  

 

301

11.2. Tanınmaya təqdim etmə anlayışı 

və onun prosessual məzmunu. 

 

Tanınmaya təqdim etmə müstəqil istintaq hərəkəti kimi müəyyən 

istintaq taktikası, metodikası, terminologiyası və həmçinin məhkəmə 

təbabəti sahəsində olan mütəxəssislər də daxil olmaqla iştirakçıların 

hərəkətlərinin məzmunu və ardıcıllığı ilə xarakterizə olunur. 

Tanınmaya təqdim etmənin  əsas prosessual tələbləri və qaydalarını 

məhkəmə tibb ekspertinin bilməsi vacibdir. 

Tanınmaya təqdim etmənin adında onun məqsədi, məzmunu və 

metodikası  əks olunur. Tanınmaya təqdim etmə prosessual hərəkət 

olub, tanıyan  şəxsə, müşahidə olunan obyektin eyniliyinin, ümumi 

soy mənsubiyyətinin təyin olunması  və ya əksinə, fərqləndirilməsi 

üçün müstəntiq (məhkəmə) tərəfindən obyektin təqdim edilməsindən 

ibarətdir. Tanınmanın mahiyyəti konkret təqdim olunan obyektin 

yaddaş və şüurda əvvəl formalaşıb möhkəmlənmiş obyektlə predmet 

mahiyyəti ilə müqayisə olunmasıdır. Tanınmaya təqdim edən 

subyektlərə, prokuror, müstəntiq və məhkəmə, tanıyan subyektlər isə 

müxtəlif prosessual statusa malik şəxslər, şahid, zərərçəkmiş, şübhəli 

şəxs və müqəssir aiddir. Tanıyan şəxs müstəntiq və ya iş üzrə təyin 

olunmuş ekspert ola bilməz. Tanınan obyekt müəyyən  şəxs və 

meyitlərdən başqa hər hansı bir digər əşya, həmçinin heyvanlar, yer 

sahəsi də ola bilər. Tanınmaya təqdim etmənin qanuni tələblərindən 

danışarkən bu istintaq hərəkətinin bəzi məcburi prosessual 

elementlərini qeyd etmək lazımdır.  

CPM–nə uyğun olaraq tanıyan şəxslər ilkin olaraq şəxsi, əşyanı, 

onların xüsusiyyətlərini gördükləri  şərait barəsində dindirilir və bu 

zaman onlara yönəldici suallar yol vermək olmaz. Tanınan obyekt 

digər obyekt və şəxslər, əşyalarla imkan daxilində xarici görkəm və 

xüsusiyyətlərinə görə oxşar olmaqla birlikdə  təqdim edilməlidir. 

Konkret obyektlər, o cümlədən meyitlər olmadıqda foto, video və 

digər təsvirlərlə tanınma aparıla bilər. Bu zaman onların və digər 

obyektlərin sayı üçdən az olmamalıdır.  İstintaq hərəkəti zamanı 

---