Müasir Diskurs Nəzəriyyələri
Yüklə 299,5 Kb.
|
|
Trust but verify ifadəsi Qərb düşüncə tərzi üçün səciyyəvi olan praqmatizmin ritorik reprezentasiyasıdır. Praqmatizm Amerika dəyərləri arasında mühüm rol oynayır. Amerika milli korpusunun təhlili də trust but verify ifadəsinin işlənmə tezliyinin yüksək olduğunu sübut edir. Həmin amil əslində bu ifadənin mənbəyi ilə də bağlı suallar doğurur. Rus milli korpusunun təhlili nəticəsində gəldiyimiz qənaətə görə, bu dildəki müxtəlif tip və janrlara aid diskurs mətnlərində də доверяй но проверяй çox işləkdir. Lakin, maraqlıdır ki, bəzən hətta rus mətnlərində də bu ifadədən istifadə olunarkən, onun mənbəyi kimi R. Reyqana istinad edilir (bu halda istehza ilə):
(27)Действовать в соответствии с вечно живым указанием товарища Рейгана - «доверяй, но проверяй» (Известия, 2010.05.19) Bu yanaşmanı praqmatizm konseptinin ingilisdilli diskursda çox işlək reprezentasiyası olan time is money metaforik ifadəsinin təhlilinə də tətbiq etmək olar. Belə ki, bu metaforik ifadə rus dilində kalka şəklində время деньги, fransız dilində le temps, s-est de l`argent, Azərbaycan dilində isə vaxt qızıldır şəklində mövcuddur. Maraqlıdır ki, tarixən qızıl ilə pulun eyniləşdirilməsi nəticəsində fransız dilində, ümumiyyətlə, pul ilə qızıl sözlərinin l`argent eyni olduğunu, Azərbaycan dilində isə vaxt qızıldır ifadəsində pul sözü əvəzinə qızıl sözündən istifadəni şərtləndirir. Praqmatizmi və bu tipli digər mədəni konseptləri reprezentasiya edən ritorik ifadələrin kalka şəklində rus, Azərbaycan və digər qeyri-qərb mədəniyyətlərinə aid diskurslarda tədricən işlək hala gəlməsi qloballaşma prosesləri ilə izah oluna bilər. Nəticə Beləliklə, diskurs insanın koqnitiv mexanizminin ümumi aspektlərinin izah edərək, universal və mədəni konseptlər arasında əlaqələr yaradır. Eyni universal konsept və onun linqvistik və ritorik reprezentasiyalarının inferensiyası, başa düşülməsi və şərhi həm bir mədəniyyətə aid diskursda, həm də çoxmədəniyyətli diskursda fərqli ola bilər. Buna görə də hər iki növ konsept diskursda kommunikativ dinamizmin ən əsas mənbəyidir. Bu fərqlərin səbəbi dil ilə mədəniyyət arasında münasibətlərin hər bir dil faktında çox spesifik olmasıdır. Müxtəlif universal konseptlərin diskursda linqvistik və ritorik reprezentasiya yollarını təhlil edərkən, hər iki vasitənin bu koqnitiv prosesdə alət kimi istifadə olunduğu və bunun həm subyektiv, həm də obyektiv amillərlə şərtləndiyi qənaətindəyik. Tənqidi diskurs təhlilində də vurğulandığı kimi, diskursun social praktika olduğunu nəzərə alaraq, burada iştirakçının yaşı, cinsi, social statusu, eləcə də dil kimi obyektiv amillərin mövcudluğu labüddür. Eyni zamanda, diskursa sosio-koqnitiv yanaşmada da əsas amil kimi qabardılan subyektivliyin diskursda nə dərəcədə mühüm olduğu aşkarlanır. Zənnimizcə, diskursda subyektivlik müxtəlif diskurs strategiyaları məqsədilə linqvistik və ritorik reprezentasiya vasitələrindən necə istifadə olunması yollarının fərdi anlamı kimi nəzərdən keçirilə bilər. Konseptlərin linqvistik və ritorik reprezentasiya vasitələri diskursda ekplisit informasiya ilə implisit məna arasında əlaqə yaranmasına yardım edir və müəyyən diskursiv siyuasiyanı göstərən istinad işarələrinə çevrilir. Metaforik və metonimik reprezentasiya zamanı isə bəzən ilkin obraz neytrallaşır və yaxud əhəmiyyətini itirir. Çöründüyü kimi, bu vasitələrdən istifadə və onların subyektiv şərhi sonsuzdur. Mənbələr
Abdullayev S. (2008) Siyasi diskursda omonim işlənmələr haqqında. / Dil və ədəbiyyat. Bakı: ADU, s. 16-45 Veysəlli F. (2010) Diskurs təhlilinə giriş. Bakı: Təhsil Məmmədov A., Məmmədov M. (2010) Diskurs təhlilinin koqnitiv perspektivləri. Bakı: Çaşıoğlu Asher N., Lascarides A. (1994) Intentions and Information in Discourse \\ Proceedings of 32nd Meeting of the Association for Computational Linguistics (ACL 94)\Ed. by J. Pusteyovsky.-Las Cruces, New Mexico: 34-41. Bally Ch. (1950) Linguistique générale et linguistique française, Berne: A. Francke Barthes R. (1970) La linguistique du discourse –İn: Sign, Language, Culture, The Hague –Paris, p. 580-587 Barthes R. (1973) Analyse du textuelle d`un conte d`Edgar Poe. In : Cl. Chabrole et autre. Semiotique narrative et textuelle. Paris, p. 29-32 Benveniste E. (1974) Probleme de linquistique generale,Vol. Paris: Gallimard Bertrand C. (1995) Medias. Introduction a la presse, la radio et la television: Paris de Beugrande R. Text, Discourse and Process toward a multidisciplinary Science of text. London: Longman, 1980, p. 383 - 408 Boldyrev N.N. (2007). Representation of knowledge in the system of language In: Issues of Cognitive Linguistics, 2007, №4. p. 1-17 Casasanto D. (2009) When is a linguistic metaphor a conceptual metaphor? In: Evans,Vivyan-Pourcel, Stephanie (eds.): New directions in cognitive linguistics. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins, 127-146 Chafe W. (1994) Discourse, Consciousness and Time. The Flow and Displacement of Conscious Experience in speaking and writing. Chicago: The University of Chicago Press Charteris-Black J. (2005) Politicians and rhetoric. The persuasive power of metaphor. Basingstoke: Palgrave Macmillan Chilton P. (2003) `Deixis and Distance: President Clinton`s Justifucation of Intervention in Kosovo` in At War with Words, ed. Mirjana, N. Dedaic and Daniel N. Nelson, Berlin, Mouton de Gruyter Chouliaraki L., Fairclough N. (1999) Discourse in late modernity: rethinking critical discourse, Edinburgh: Edinburgh University Press Derrida J. (1978) Writing and Difference, trans. Barbara Harlow, Chicago and London: University of Chicago Press Dijk Teun A. van (1977) Text and context. Explorations in in the semantics and pragmatics of discourse. London: Longman Dijk Teun A. van (1985) Semantic Discourse Analysis // Handbook of Discourse Analysis, London: Academic Press, p. 103-136 Dijk Teun A. van (1985) Introduction: Discourse analysis in (mass) communication research In: Discourse and communication: new approaches to the analysis of mass media discourse and communication \ed. by Teun A. van Dijk, Berlin: de Gruyter, p. 1-13 Dijk Teun A. van (1998) Ideology. An Interdisciplinary approach. London: Sage Publications Dijk Teun A. van (1999) Discourse analyzes of news/ A Handbook of qualitative methodologies for Mass Media research. Edited by K. Brulin Jensen. Vol. 5. London: Longman, p. 32-37 Dijk Teun A. van (2001) Critical Discourse Analysis. In: A Handbook of Discourse Analysis. Oxford: Blackwell, p. 352-371. Dijk Teun A. van (2008) Discourse and context. A Sociocognitive Approach Cambridge: Cambridge University Press Dijk Teun A. van (2009) Society and discourse. How social contexts influence text and talk. Cambridge: Cambridge University Press Dressler W. V. & De Beugrande R. (1981) Introduction to text linguistics London:Longman Eco U. (1979) The role of the reader: Explorations in the semiotics of texts (Advances in Semiotics), Bloomington: Indiana University Press Eco U. (1994) The limits of interpretation, Bloomington: Indiana University Press Eco U. (2011) Confessions of a Young Novelist Cambridge: Harvard University Press Ehlich (1983) Deictic expressions and text connexity Berlin: de Gruyter Enkvist. N.E. (1973) Linguistic stylistics The Hague: Mouton Enkvist. N.E. (1989) From Text to Interpretability: A. Contribution to the Discussion of Basic Terms in Text linguistics. Connexity and Coherence: Analysis of Text and Discourse Ed. By W. Heydrich. Berlin, New York: Mouton de Gruyter, p. 369-382. Fairclough N. (1989) Language and Power. London: Longman Fairclough N. (1995) Critical discourse analysis: the Critical Study of Language. London: Longman Fairclough N.L., Wodak R. (1997) Critical discourse analysis. In: van Dijk Teun A. (ed.) Discourse studies. A multidisciplinary introduction. Vol. 2. Discourse as social interaction. London: Sage Publications, p. 258-284. Fairclough N. (2001) Language and power. Second edition. London: Longman Fauconnier G., Turner M. (2002) The way we think: conceptual blending and the mind`s hidden complexities New-York: Basic Books Fetzer A. (2013) The multilayered and multifaceted nature of political discourse. In: The pragmatics of political discourse. Explorations across cultures - Amsterdam: John Benjamins, p. 1-18 Foley W. A. (1994) Information structure // The encyclopedia of language and linguistics. Oxford: Oxford University Press, V. 3.: 1678-1685 Foucault M. (1969) L`Archeologie du savoir, Paris: Gallimard, coll. Bibliotheque des Sciences humaines Givon T. (1984, 1990) Syntax: A Functional-Typological Introduction. Vol. 1, Vol. 2, Amsterdam: Benjamins Grady J.Conceptual Blending Theory (2005) Journal of Pragmatics. Vol.37,Issue 10,p.p. 1595-1614 Grice H.P. (1975) Logic and conversation // Syntax and semantics Vol. 3-New York, p. 41-58 Goffman E. (1981) Forms of talk. University of Pennsylvania Press Gumperz, John J. (1982): Discourse Strategies. Cambridge: Cambridge University Press. Halliday M.A.K. (1968) Notes on transitivity and theme in English \\ Journal of Linguistics, London, v. 3, p.p. 37-81; 199-244 Halliday M.A.K., Hasan R. (1971) Linguistic Function and Literary Style: An Inquiry into the language of William Golding`s “The Ingeritors”. “Literary Style: A Symposium”. Ed. Seymour Chatman, London-New York: Oxford University Press, p.p. 330-368 Halliday M.A.K., Hasan R. (1976) Cohesion in English London: Longman Halliday M.A.K. (1978) Language as a social semiotic: The social interpretation of language and meaning. London: Arnold Halliday M.A.K. and Matthiessen C.M.I.M. (2004) An Introduction to functional grammar 3rd edition, London: Arnold Harris Z. (1952) Discourse Analysis, Language 28: 1-30 Hart C. (2011) Critical Discourse Analysis and Cognitive Science: New Perspectives on Immigration Discourse. Basingstoke: Palgrave Hart C. (2011) Moving beyond metaphor in the Cognitive linguistics approach to CDA:Construal Operations in Immigrations Discourse. Critical Discourse Studies. Amsterdam: John Benjamins, p.p. 71-92
Lakoff G. (1993) The contemporary theory of metaphor (ed.) Metaphor and Thought. Cambridge: Cambridge University Press, Second Edition, p. 202-251 Lenz F. (2003) Introduction In: Deictic Conceptualization of Space, Time and Person ed. by F.Lenz, Amsterdam: John Benjamins, p.p. 135-151 Levinson S. (1983) Pragmatics. Cambridge: Cambridge University Press Lyons J. (1981) Language, meaning and context. London: Fontana paperbacks Mey J. (1993) Pragmatics: an introduction. Oxford, UK; Cambridge, MA: Blackwell Musolff A. (2004) Metaphor and political discourse: Analogical Reasoning in Debates about Europe. London: Palgrave Macmillan Roulet E., Fillietaz L., Grobet A., Burger M. (2001) Un modele et un instrument d`analyse de l`organization du discourse. – Berne: Peter Lang Pragglejaz, (2007) A method for identifying metaphorically used words in discourse. Metaphor and Symbol, 21 (1), 23-38 Pilkington A. (1992) Poetic effects. Lingua 87:29-51 Saussure de L. (2007) Pragmatic issues in Discourse Analysis, CADAAD 1(1), pp.179-195 Schaffner C.,Bassnett S. (2010) Political discourse, media and Translation Cambridge Scholars Publication Schiffrin D. (1985) Everyday Argument: Organization of Diversity in Talk \\ Handbook of Discourse Analysis \\ Ed. by T.A. van Dijk – London Academic Press – Vol. 3: Discourse and Dialogue p. 35-46 Semino E. (2008) Metaphor in discourse. Cambridge: Cambridge University Press Sperber D., Deirde W. (1995) Relevance: Communication and cognition. 2nd ed. Oxford: Blackwell Talbot M. (2007) Media discourse: Representation and Interaction Edinburgh: Edinburgh University Press Taylor J. (2002) Category extension by metonymy and metaphor. In R.Dirven and R. Porings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast. Berlin, New-York: Mouton de Gruyter, 323-347 Tendahl M. (2009) A Hybrid Theory of Metaphor. Relevance Theory and Cognitive Linguistics. London: Palgrave Macmillan Teubert W.(2010) Meaning, Society and Discourse Cambridge University Press Zaychikova N. (2003) Political text-political discourse-political novel In: Полифония образования и англистика в мультикультурном мире. Тезисы первой международной конференции Ассоциации англоведов и преподавателей английского языка. 25-26 ноября, МГЛУ, Москва, стр. 55-56 Zinken J., Musolff A. (2009) A Discourse-Centered Perspective on Metaphorical Meaning and Understanding In Metaphor and Discourse (ed. by A.Musolff and J.Zinken) London: Palgrave Macmillan p.p.1-11 Warner R. (1985) Discourse connectives in English. Thesis (Ph.D.), New York and London Weinrich H. (1971) The textual function of the French article –In: S.Chatman (ed.).Literary style, New York-Oxford, p. 221-234 Wodak R., and Busch B. (2004) `Approaches to Media Texts`, in J. Downing, J. Wodak R. (2009) The Discourse of Politics in Action. Politics as Usual. London: Palgrave Macmillan Yule G. (2006) The Study of language Third edition. Cambridge University Press
Аристотель (1978) Риторика Москва: МГУ Аристотель (1978) Поэтика Ленинград: ЛГУ Бахтин М. (1986) Эстетика словесного творчества Москва: Культура Вежбицкая А. (2001) Понимание культур через посредство ключевых слов Москва: Языки славянской культуры Волошинов В. (1993) Марксизм и философия языка (серия «Бахтин под маской», вып. 3) Москва: Наука Гальперин И.Р. (1981) Текст как объект лингвистического исследования. Москва: Наука Гриценко Е.С. (2005) Стилистика предвыборного дискурса и гендер/ Стилистика и теория языковой коммуникации. Тезисы докладов международной конференции посвященной 100-летию И.Р.Гальперина 20-21 апреля, МГЛУ, Москва, стр. 88-89 Гумбольдт В. фон (1984) Избранные труды по языказнанию. Москва: Наука Задорин И., Бурова Ю., Сюткина А. (1999) СМИ и массовое политическое познание: взаимовлияние и взаимозависимость: Российское общество становление демократических ценностей Москва: Гендальф Кибрик А.А. (1994) Когнитивные исследования по дискурсу. Вопросы языкознания N5, Москва, стр.126-139 Кибрик А.А. и др. (1997) Дискурс и возникновение функционализма. В книге: Фундаментальные направления современной американской лингвистики, Сб. обзоров под ред. А. А. Кибрика, И.М. Кобозевой, И.А. Секериной, Москва: МГУ, стр. 307-309 Комиссаров В.Н. (1988) Смысловая стратификация текста как переводческая проблема Yüklə 299,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|