Bo‘yin muskullari
Bo'yinning oldingi tomoni bo'yin, orqa tomoni esa ensa sohasi deb
ataladi. B o'yin muskullari yuza muskullar, til osti suyagiga birikuvchi
(o'rta guruh) muskullar va bo'yinning chuqur muskullaridan iborat (78-
rasm).
Yuza muskullar
B o ' y i n n i n g t e r i o s t i m u s k u l i bevosita teri ostida joylash
gan bo'lib, yupqa plastinkadan iborat. Bu muskul ko'krak fassiyasidan
boshlanib, pastki ja g ' sohasida yuz fassiyasiga yopishadi.
Funksiyasi. B o'yin terisini tortib, venada qon oqishini yaxshilaydi,
og'iz burchagini pastga tortadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi
T o ‘ s h - o ‘ m r o v -
s o ' r g ' i c h s i m o n mu s k u l
to'sh va o'm rov suyaklaridan ik
kita, boshcha holida boshlanib,
chakka suyagining so'rg'ichsi
mon o'sig'iga yopishadi.
Funksiyasi. Har ikkala mus
kul bir v aq td a q isq a rg a n d a
boshni tikka ushlab turadi yoki
o rq a to m o n g a b u k a d i. B ir
tom ondagi m uskul qisqarsa,
boshni o 'sh a tomonga bukib,
yuzni qaram a-qarshi tomonga
qaratadi. Agar ikki tomondagi
mu s k u l q is q a r g a n d a b o sh
q im irla m a y tu rs a , k o 'k r a k
q a fa sin i y u q o rig a k o 'ta r ib ,
nafas olishga yordam beradi.
Til osti suyagiga birikuvchi
muskullar
Til osti suyagiga birikuvchi
yoki o'rta muskullar ikki xil joy
lashgan. Bir guruh muskullar til
osti suyagidan yuqori sohada, ikkinchi guruh esa til osti suyagidan pastda
o'rnashgan.
Til osti suyagidan yuqorida quyidagi muskullar bo'ladi:
J a g ' - t i l o s t i m u s k u l i keng plastinka tarzida, muskul tolalari
esa yuqoridan pastga qarab parallel joylashgan. Ikki tomondagi muskul
bo'yinning o 'rta chizig'ida uchrashib, o g 'iz b o'shlig 'i tubini hosil qiladi.
Bu muskul pastki jag'ning ichkari yuzasidan boshlanib, til osti suyagiga
yopishadi.
I k k i q o r i n l i m u s k u l ning oldingi qorinchasi pastki ja g ' suya
gining ichki yuzasidan, orqa qorinchasi chakka suyagining so 'rg 'ich si
mon o 'sig 'i o'ym asidan boshlanib, o 'zaro pay orqali birlashadi. Ikki
qorinli muskul shu pay vositasida til osti suyagiga yopishadi.
B i g i z s i m o n
o ' s i q — til o sti m uskuli chakka suyagining
bigizsimon o'sig'idan boshlanib, til osti suyagi tanasiga yopishadi.
I y a k - t i l o s t i m u s k u l i pastki jag'ning qiltanoq do'mboqchasidan
boshlanib, til osti suyagining tanasiga yopishadi.
Funksiyasi. Yuqorida keltirilgan to'rttala muskul pastki ja g ' qimirlamay
turganda qisqarsa, til osti suyagini va kekirdakni yuqoriga ko'taradi, aks
holda pastki ja g ' suyagini pastga tortadi. Ovqat yutishga, chaynashga xiz
mat qiladi. Bu harakatda bigizsimon o 'siq— til osti muskuli qatnashmaydi.
78-rasm. Bo'yin muskullari.
/, 5 - ikki qorinli muskul; 2 - j a g ' - t i l osti
muskuli; 3 - jag' osti bezi; 4 - bigizsimon o'siq-
til osti muskuli; 6, 7 - bo'yin yuza fassiyasi;
8 - tish til osti muskuli; 9 -k u ra k -til osti mus-
kuli; 10 - qalqonsimon tog'ay; // - b o ' y in n i n g
leri osti muskuli.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Til osti suyagidan pastda quyidagi muskullar joylashgan:
T о ‘ s h -
1
i
1
o s t i m u s k u l i to 'sh suyagi dastasining orqa tomo
nidan boshlanib, til osti suyagining pastki yuzasiga yopishadi.
T o ' s h - q a l q o n s i m o n m u s k u l to ‘sh-til osti muskuli orqasi-
da joylashgan b o 'lib , to 'sh suyagi dastasining orqa yuzasidan I q ov urg 'a
to g 'ay id an b o sh lan adi, yuqoriga k o 'ta rilib , qalqonsim on to g 'a y g a
yopishadi.
Q a l q o n s i m o n - t i l o s t i m u s k u l i qalqonsimon tog'ayning qiy
shiq chizig'idan boshlanib, til osti suyagining tanasiga yopishadi.
K u r a k - t i l o s t i m u s к u 1 i ning taxminan o'rta qismida pay bel-
bog' bo'lganidan yuqori va pastki qorinchalari tafovut etiladi. Muskul
kurak o'ym asidan boshlanib, til osti suyagining tanasiga yopishadi.
Funksiyasi. Til osti suyagidan pastda joylashgan muskullar qisqarib,
til osti suyagi va hiqildoqni pastga tortadi.
Bo'yinning chuqur muskullari
O l d i n g i n a r v o n s i m o n m u s k u l III— VI bo'yin umurtqalari
ko'ndalang o'siqlaridan boshlanib, I qovurg'aning tepa yuzasiga yopisha
di (79-rasm).
O ' r t a d a g i n a r v o n s i m o n m u s k u l barcha bo'yin umurtqa
larining ko'ndalang o'siqlaridan boshlanib, I qovurg'aning tepa yuzasiga
O r q a d a g i
n a r v o n s i m o n
m u s k u l V— VI bo'yin umurtqalari
ning ko'ndalang o'siqlaridan boshla
nib, II qovurg'aning tashqi yuzasiga
yopishadi.
Funksiyasi. Narvonsimon muskul
lar ikki tom ondan qisqarsa, b o 'y in
umurtqalari oldinga bukiladi, bir to
mondan qisqarganda b o ‘yinni yon to
m onga buradi. B o 'y in qim irlam ay
turganda I— II qovurg'ani k o 'tarib ,
nafas olishga yordam beradi.
B o ' y i n n i n g
u z u n
m u s
k u l i . II — VI bo'yin um urtqalari
ning tan asin i egallab y o tad i. Old
tomondan halqum va qizilo'ngach bilan
yopilib turadi.
Funksiyasi. Muskullar ikki tomon
dan baravar qisqarsa, bo'yinni oldinga,
bir tomondan qisqarsa yon tomonga
bukadi.
12
d
1
--------- 6
L
e
i
ж
% -■
79-rasm. Bo'yinning chuqur
muskullari.
/ - t i l osti b ezi; 2 - e n g a k -til osti
muskuli; 3 - jag' osti bezi; 4 - quloq oldi
bezi; 5 - jag'-til osti muskuli; 6 - kurak-
til o sti m uskuli; 7 — t o ‘sh -til osti
muskuli; 8 - to'sh-qalqonsimon muskul;
9 - oldingi narvon muskul; 1 0 - o'rtadagi
narvon muskul; / /- o r q a d a g i narvon
muskuli; 12 - ikki qorinli
muskul.
www.ziyouz.com kutubxonasi
B o s h n i n g u z u n m u s k u l i III— VI bo'yin umurtqalaridan bosh
lanib, ensa suyagiga yopishadi.
B o s h n i n g o l d i n g i v a y o n t o m o n i d a g i t o ' g ' r i m u s
k u l l a r i .
Bu muskullar yuqorida keltirilgan muskullaming ostida ensa
suyagi bilan I bo'yin umurtqasi oralig'ida joylashgan.
Funksiyasi. Boshning uzun muskuliga o'xshash. Ikkala tomon baravar
qisqarsa, boshni oldinga bukadi.
Bo‘yin topografiyasi
Bo'yin yuqoridan pastki jag' suyagining pastki cheti, so'rg'ichsimon o'siq,
ensa suyagining do'mbog'i va g'adir-buduri bilan chegaralanadi. Pastdan
esa to'sh suyagi dastasining qirrasi, o'mrov suyagi va kurak suyagining
yelka o'sig'idan VII bo'yin umurtqasining orqa o'tkir o'sig'iga tortilgan
chiziq bilan chegaralanib turadi. Bo'yin so'rg'ichsimon o'siqdan pastga
(kurak suyagining yelka o'sig'iga) o'tkazilgan chiziq vositasida oldingi va
orqa sohalarga ajratiladi. Bo'yinning orqa sohasi orqa muskullari bilan birga
o'rganiladi. Bo'yinning oldingi sohasida nafas va ovqat hazm qilish sistemala
rining bir qismi va qon tomirlari joylash-
ganligidan alohida e ’tiborga sazovordir
(80-rasm).
B o'yin oldingi, o'rta, yonbosh va
to'sh-o'm rov - so'rg'ichsim on muskul
sohalariga ajratiladi.
Bo'yinning oldingi (o'rta) sohasida
joylashgan uchburchak yuqoridan pastki
jag' suyagining pastki cheti, ikki yonbosh-
dan to'sh-o'mrov-so'rg'ichsimon muskul,
o'rtadan bo'yinning o'rta chizig'i bilan che
garalanadi. Bu uchburchak o'z navbatida
mayda uchburchak! ardan iborat.
1. Uyqu u chburchagi o rq ad a n
to 'sh -o 'm ro v -so 'rg 'ich sim o n muskul
bilan, yuqoridan ikki qorinli m uskul
ning orqa qorinchasi bilan, old tomon
dan kurak-til osti muskuli bilan che
g a r a l a n a d i . B u u c h b u r c h a k d a n
umumiy uyqu arteriyasi, bo'yinturuq
kurak-o'mrov uchburchagi; 3 -p a stk i jag'
venasi va adashgan nerv o'tadi.
° st> uchburchagi; 4 -u y q u uchburchagi;
2 .
T o 's h -
0
‘m r o v - s o 'r g 'i c h s im o n m u s -
5 - kurak-kekirdak uchburchagi; 6 - j a g ;
. .
.
.
.
i-
i i
,
orqasi uchburchagi; 7 - kurak til osti
k u l
sohasi shu nomli muskul qoplagan
muskuli; 8 - to 'sh -o'm rov-so'rg'ich sim on
soha bo'lib, bu joyda bo'yin nerv chigali
muskul; 9 - trapetsiyasimon muskul; 10
va qon tomirlar joylashgan.
ikki qorinli m uskul;
2 ^
80-rasm. Bo'yin topografiyasi.
1 - kurak trap etsiya u ch b u rch agi; 2
www.ziyouz.com kutubxonasi
3. Pastki jag' osti uchburchagi. Bu chuqurcha pastki ja g ‘ shoxi bilan
burchagining orqa tomonida, quloq suprasining pastida bo'lib, unda quloq
oldi bezining bir qismi, nerv va qon tomirlari joylashgan.
4. Pastki ja g ' osti uchburchagi tepadan pastki jag ' qirrasi va ikki
qorinli muskul qorinlari bilan chegaralanadi. Uchburchakda ja g ' osti
bezi joylashgan.
5. Kurak-hiqildoq uchburchagi. Medial tomondan o'rta chiziq bilan,
orqa va tepadan kurak-til osti muskulining tepa qorinchasi bilan, orqa va
pastdan to'sh-o'm rov - so'rg'ichsim on muskul bilan chegaralanadi. Bu
uchburchakda hiqildoq, kekirdak qon tomirlari va nerv tolalari joylashgan.
6
. Bo'yinning yonbosh uchburchagi oldindan to'sh-o'm rov-so'rg'ich-
simon muskul bilan, orqadan trapetsiyasimon muskul bilan chegaralanadi.
Bu uchburchak kurak-o'm rov va ko'krak trapetsiyasimon uchburchaklarga
ajraladi. Kurak-o'm rov uchburchagi pastdan o'm rov suyagi, tepadan ku
rak - til osti m uskulining pastki qorinchasi, oldindan to 'sh -o 'm ro v -
so'rg'ichsim on muskullar bilan chegaralanadi. Kurak-trapetsiyasimon uch
burchagi pastdan kurak til osti muskuli, oldindan to'sh-o'm rov-so'rg'ich-
simon muskul, orqadan trapetsiyasimon muskul bilan chegaralanadi.
Bundan tashqari, bo'yinning yonbosh uchburchagida narvonsimon mus-
kullarning o'rtasida joylashgan oldingi, o 'rta oraliqlar bo'lib, bulardan
qon tomirlari va yelka chigalining nervlari o'tadi.
Bo'yin fassiyalari
Bo'yin sohasida a’zolar, qon tomir va nervlar, muskullar 5 ta fassiya
bilan o'ralgan (81-rasm).
1.
Bo'yinning yuzaki fassiyasi teri ostida yupqa varaq holida joylash
gan. Teri osti muskulini o'rab, yuqoridan yuz fassiyasiga, pastdan kurak
fassiyasiga o'tib ketadi.
2.
Bo'yin xususiy fassiyasining yuza
varag'i. Bu parda pastki ja g ' bilan to'sh
suyagi dastasi va o'm rov suyaklari orali
g'ida tortilib joylashib, bo'yinni hamma
tomonidan o'rab turadi.
81-rasm. Bo'yin fassiyalari.
/-b o'yin n in g yuza fassiyas/; I I - bo'yinning
xususiy fassiyasi; III - kurak-o'mrov fassiyasi; IV -
bo'yinning ichki fassiyasi; У - umurtqa pog'onasi
oldi fassiyasi; I - bo'yinning chuqur muskullari;
2 - t i l o sti m u sk u lla r i; 3 - t o ' s h - o ' m r o v -
so'rgichsimon muskul;
4
- teri osti muskuli; 5 -
qon tomir-nerv boylami; 6 - qizilo'ngach; 7 -
//
kekirdak; 8 - qalqonsimon bez.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Fassiya orqa tomonda umurtqalarning qirrali o'siqlariga yopishib yo'nal-
sa, ikkala yonboshida umurtqalarning ko'ndalang o'siqlariga to'siq orqali
yopishadi, natijada bo'yin oldingi va orqa sohalarga ajraladi. Fassiya
bo'yinning old tomonida qarama-qarshi fassiya bilan tutashib, bo'yinning
o'rta chizig'ida oq chiziqni hosil qilishda qatnashadi. Fassiya o 'z yo'na-
lishida kekirdakni qoplab jag ' osti bezini, to'sh-o'm rov-so'rg'ichsim on
muskulni qin hosil qilib o'rab turadi.
3. Bo'yin xususiy fassiyasining chuqur varag'i til osti suyagi bilan to'sh
va o'm rov suyaklari oralig'ida joylashgan. Bu fassiya til osti suyagidan
pastda joylashgan muskullar uchun qin hosil qiladi. Til ostida joylash
gan muskullar va fassiya qisqarib, venada qon oqishini osonlashtiradi.
4. Bo'yin ichki fassiyasi — ikki (pariyetal va visseral) varaqdan iborat
bo'lib, pariyetal varag'i halqum, hiqildoq, qalqonsimon bez, kekirdak,
qizilo'ngach va qon tomirlari ustidan o'rab o'tsa, visseral varag'i har bir
a’zoni alohida o'rab (qin hosil qilib) joylashadi. Natijada pariyetal va
visseral varaqlari kekirdak oldida bo'shliq hosil qiladi. Bu bo'shliq ko'ks
oralig'i bilan qo'shilgan. Chunki bo'yin ichki fassiyasi pastda ko'ks ora-
lig'iga davom etib, ko'krak fassiyasiga qo'shilib ketadi.
BOSH M USKULLARI
Bosh muskullari mimika va chaynov muskullaridan tuzilgan.
Mimika muskullari
Mimika muskullari boshqa muskullardan o'zining suyakdan boshla
nib, teriga yopishishi bilan farqlanadi. Binobarin, mimika muskullari qis
qarib, yuzda har xil o'zgarishlar (holatlar) ni vujudga keltiradi. Bundan
tashqari, mimika muskullari so'zlash, chaynov jarayonida siqilish (sfink-
terlar) yoki kengayish (dilatatorlar)ni ta’minlaydi.
E n s a - p e s h o n a m u s k u l i serbar va yupqa bo'lib, uning muskul
qismi peshona va ensada joylashgan bo'lsa, fibroz plastinka (aponevroz)
bo'lagi ikki muskul o'rtasida joylashib, kallaning tepa qismini qoplaydi.
Ensa-peshona muskulining peshona muskul qismi qosh terisidan boshla
nib, fibroz plastinkaga qo'shiladi. Qisqarganda qosh ko'tarilib, peshonada
ajin paydo bo'ladi. Ensa muskul bo'lagi esa ensa suyagining g'adir-buduridan
boshlanib, aponevrozga o'tib ketadi. Qisqarganda aponevrozni orqaga tortadi.
Aponevroz tepada bosh terisiga mustahkam birlashgan bo'lsa, kalla suyagi
ga yumshoq to'qim a orqali tutashadi. Shuning uchun kalla aponevrozi
osongina harakatlanuvchi bo'ladi. Kalla aponevrozi ikki yonbosh tomondan
qninn atrnfiHa invlachaan o>iHingi, tepa, orqa) quloq muskullari bilan ta-
ranglashgan.
T a k a b b u r l i k m u s k u l i peshona suyagining burun qismidan bosh
lanib, ikki qosh o'rtasidagi teriga yopishadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Funksiyasi. Muskul qisqarganda ikki qosh o'rtasida ko'ndalang ajin
paydo bo'lib, takabburlik (viqorlik) holati vujudga keladi.
K o ' z n i n g a y l a n a m u s k u l i uch qismdan: ko 'z kosasi atrofi
da joylashgan qismi, qovoqlarda joylashgan qismi va ko'z yoshi qismi
dan tuzilgan.
Funksiyasi. Muskulning birinchi va ikkinchi qismi qisqarganda ko'z
yumiladi. Muskulning uchinchi qismi k o 'z yoshi xaltasidan boshlangan-
ligi uchun qisqarganda ko'z yoshining oqishiga yordam beradi.
Q o s h n i c h i m i r u v c h i m u s k u l ikki qosh o'rtasida joylash
gan bo'lib, qisqarganda qoshlar o'zaro yaqinlashib, uzunasiga ajin paydo
bo'ladi.
Y u q o r i l a b n i k o ' t a r u v c h i m u s k u l ko'z kosasining past
ki qirg'og'idan boshlanib, burun qanotlariga, lab va lunj terisiga yopishadi.
Funksiyasi. Yuqori labni ko'taradi, burun katagini kengaytiradi.
Y o n o q n i n g k a t t a v a k i c h i k m u s k u l i yonoq suyagidan
boshlanib, o g 'iz burchagi terisiga va lunjga yopishadi.
Funksiyasi. O g'iz burchagini yuqoriga va yon tomonga tortadi. Nati
jada yuzda tabassum paydo bo'ladi.
K u l g i m u s k u l i quloq oldi bezi fassiyasidan boshlanib, og'iz
burchagiga yopishadi.
Funksiyasi. Kulganda ikki yuzda chuqurcha hosil bo'ladi.
O g ' i z b u r c h a g i n i p a s t g a t o r t u v c h i m u s k u l pastki
ja g ' q irg'og'idan boshlanib, pastki lab terisiga yopishadi.
P a s t k i l a b n i p a s t g a t o r t u v c h i m u s k u l pastki jag'ning
qirg'og'idan boshlanib, pastki lab terisiga yopishadi.
Funksiyasi. Pastki labni pastga va chetga tortadi.
O g ' i z b u r c h a g i n i k o ' t a r u v c h i m u s k u l yuqori ja g ' su
yagining oldingi yuzasidan boshlanib, og'iz burchagiga yopishadi.
Funksiyasi. O g'iz burchagini yuqoriga tortadi.
E n g a k m u s k u l i pastki ja g ' suyagining oldingi kesuvchi tishlari
tish tepachalaridan boshlanib, iyak terisiga yopishadi.
F unksiyasi. Iyak terisin i k o 'ta r ib , p astk i labni y u q o ri labg a
yaqinlashtiradi.
L u n j m u s k u l i pastki va yuqori ja g ' suyaklarining oziq tishlari
sohasidagi tish tepachalaridan boshlanib, yuqori va pastki lablar sohasida
og'iz aylana muskuliga qo'shilib ketadi. Bu muskul og'iz bo'shlig'ining
yonbosh devorini tashkil etadi.
Funksiyasi. O g'iz burchagini orqaga tortadi, lunj va lablami tishlarga
va milkka yaqinlashtiradi, havoni tashqariga chiqaradi. Kamay va sumay
chalishda yordam beradi.
O g ' i z n i n g a y l a n a m u s k u l i og'iz teshigining atrofida, lab-
laming terisi ostida joylashgan.
Funksiyasi. O g'izni yumadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi
B u r u n
m u s k u l i burun q an o tlarid an yu q o rid a jo y la sh g a n .
Qisqarganida burun teshigi torayadi.
Chaynov muskullari
C h a y n o v m u s k u l l a r i to 'rt juft bo'lib, hammasi pastki ja g '
suyagiga yopishadi va chaynashda qatnashadi (82-rasm).
1
. C h a y n o v m u s k u l i yonoq suyagining pastki qirg'og'idan, yonoq
ravog'idan boshlanib, pastki jag' suyagining shu nomli g'adir-buduriga yopi
shadi.
2. C h a k k a
m u s
k u l i chakka suyagi pal-
lasidan boshlanib, pastki
ja g ' suyagining tojsimon
o 'sig 'ig a birikadi.
3 . L a t e r a l
q a
n o t s i m o n m u s k u l
ponasim on suyak katta
q a n o tin in g
p a s tk i
yuzasidan va qanotsimon
o'siqdan boshlanib, past
ki
j a g '
s u y a g in in g
b o 'g 'im o 's ig 'i bo'yniga
yopishadi.
4 . M e d i a l q a n o t
s i m o n m u s k u l qa
notsim on o'siqning shu
no m li c h u q u rc h a sid a n
b o sh la n ib , p astk i j a g '
burchagining ichki yuzasiga yopishadi.
Chaynov muskullarining funksiyasi: to'rttala chaynov muskuli pastki
ja g 'n i yuqori ja g 'g a tortib, tishlashni ta ’minlaydi. Medial va lateral
muskullar bir tomonlama qisqarsa, pastki ja g ' qarama-qarshi tomonga,
ikki tomondan baravar qisqarsa, pastki jag 'n i oldinga siljitadi.
Chakka muskulining orqa tolalari qisqarsa, pastki jangni o 'z joyiga
qaytaradi.
Bosh fassiyasi
B o s h f a s s i y a s i juda zaif takomillashgan bo'lib, boshning fibroz
qalin pardasini ustidan qoplab turadi. Bu fassiya ikki chakka sohasida qalin-
lashib, chakka muskulini o'raydi. Quloq oldi so'lak bezi bilan chaynov
muskulini bitta fassiya o'raydi.
82-rasm . Chaynov muskullari.
1
- chakka muskuli; 2 - lateral qanotsimon muskul;
3
-
medial qanotsimon muskul;
4
- bo'g'im diski (chambar).
www.ziyouz.com kutubxonasi
Q o ‘ l m u s k u l l a r i yelka kamari muskullari va q o ‘l erkin qismi-
ning muskullariga bo'linadi.
Yelka kamari muskullari
Yelka kamari muskullari yelka bo'g'imi atrofida joylashgan bo'lib, ko'krak
va orqa muskullari ishtirokida yelka bo'g'imini harakatga keltiradi.
D e l t a s i m o n m u s k u l uchburchak shaklida bo'lib, o'm rov suya
gining tashqi (lateral) yarmidan, kurak suyagining baland qirrasi bilan
tumshuqsimon o 'sig'idan boshlanib, yelka suyagi boshining ustini qoplab
o'tib, suyakning deltasimon g'adir-buduriga yopishadi (83-rasm).
Funksiyasi. Muskulning oldingi tutamlari qisqarsa, qo'lni old tomon
ga va yuqoriga tortadi, orqa tutamlari qisqarsa, q o 'l orqaga va yuqoriga
83-rasm. Yelka kamari va yelka
muskullari.
1
- kurakni ko'taruvchi muskulning bir
qismi; 2-kurak qirra uslki muskuli;
3
- kurak qirrasi;
4
- yelka suyagining
katta do'mbog'i; 5 -deltasimon
muskul; 6, 7-yelkaning uch boshli
muskuli;
8 -
katta yumaloq muskul; 9 -
uchburchak shaklidagi teshik;
10 -
to'rtburchak shaklidagi teshik;
I I -
kichik yumaloq muskul.
tortiladi. M uskulning o 'rta tutamlari
yoki hamma tutamlar bir vaqtda qisq
arsa, tanadan q o 'l uzoqlashib, yelka
barobar ko'tariladi. Q o'lning bundan
ham balandga ko'tarilishi kurak suya
gining burilishi hisobiga bo'ladi.
K u r a k q i r r a u s t i m u s k u -
1
i kurak qirra ustidagi chuqurchadan
b o sh lan ib, yelka su y ag in in g katta
do'm bog'iga yopishadi.
F u n k siy a si.
Q o 'l n i
ta n a d a n
uzoqlashtiradi.
Kurak qirra osti muskuli kurak qirrasi
u c h b u rc h a g id a n b o s h la n ib , y e lk a
suyagining katta do'mbog'iga yopishadi.
Funksiyasi. Yelkani tashqi tomon
ga aylantiradi.
K i c h i k y u m a l o q m u s k u l
ko'krak suyagining lateral qirrasidan
b o sh lan ib, yelka su y a g in in g katta
do'm bog'iga yopishadi.
Funksiyasi. Yelkani tashqi tomon
ga aylantiradi.
K a t t a y u m a l o q
m u s k u l
kurakning pastki burchagidan boshla
nib, yelka suyagining kichik do'm bog'i
g'adir-buduriga yopishadi.
Funksiyasi. Q o'ln i pastga tortib,
tanaga yaqinlashtiradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi
K u r a k o s t i m u s k u l i kurakning qovurg'alarga qaragan yuzasi
dan boshlanib, yelka suyagining kichik do'm bog'i yelka do 'm bog'i va
b o 'g 'im i xaltachasiga yopishadi.
Funksiyasi. Yelkani ichkariga buradi va b o 'g 'im xaltachasini tortadi.
Dostları ilə paylaş: |