Şəbəkə nədir?

Kanal səviyyəsi (Data link layer)

• 
  Kanal səviyyəsində ötürülmə mühiti, səhvlər təyin edilir və səhvlərin düzəlişi yoxlanılır. Bunun üçün informasiya bitləri kadrlarda (frame) qruplaşdırılır, Kanal səviyyəsi hər bir kadrın düzgunlüyunu təyin edir.
  
• 
  Kanal səviyyəsi Fiziki səviyyəyə çatdırmaq və istifadə etməklə bağlı qaydaları tənzim edir. Kanal səviyyəsinin əsas hissəsi şəbəkə kartı içində həyata keçirilir. Kanal səviyyəsinin şəbəkə üzərindəki digər kompüterlərin aydınlaşdırması, kabelin o anda kimin tərəfindən istifadə olunduğunun təsbit edilməsi və fiziki səviyyədən gələn məlumatın xətalara qarşı kontrolu vəzifəsini yerinə yetirir. Kanal səviyyəsi iki daxili bölməyə ayrılır:
  
• 
  MAC alt səviyyəsi məlumata xəta kontrol kodu CRC ilə məlumatı qəbul edəcək kompüterin və məlumatı göndərən kompüterin MAC ünvanlarını birlikdə paketləyir və fiziki səviyyəyə ötürür. MAC adres bax elə bu səviyyədə yerləşdirilir. Qəbul edən tərəfdə də bu işi tərsinə görür MAC adreslərini (ünvanlarını) oxuyur əgər ona gəlibsə məlumatı məlumat bağlantısı layının içindəki ikinci alt səviyyəyə LLC-ə ötürür.
  
• 
  LLC alt səviyyəsi, yuxarı səviyyə olan şəbəkə səviyyəsi (3-cü səviyyə) üçün keçid vəzifəsini görür. Protokollara məxsus məntiqi portlar yaradır (Service Access Points, SAP). Beləcə mənbə olan kompüterdə və hədəf olan kompüterdəki eyni protokollar mübadiləyə keçə bilirlər. Məsələn: TCP/IP. Bundan əlavə LLC məlumat paketlərindən xarab göndərilənlərin və qarşı tərəfdə xarab çatanların təkrar göndərilməsi ilə vəzifələndirilib. Digər vəzifəsi Flow Control nəzarətidir. Flow Control qəbul edənin (digər kompüterin) işləyə biləcəyindən çox məlumat paketinin göndərilməsinin qarşısını almaq üçün nəzarət sistemidir.
  

28. 
    Şəbəkə səviyyəsi (Network layer) haqqında məlumat
    

Şəbəkə səviyyəsi kompüter şəbəkələrinin OSI modelində üçüncü təbəqədir. Onun əsas funksiyası şəbəkə paketlərini mənbədən təyinat yerinə ötürməkdir. O, həm mənbə host, həm də təyinat sahibi iştirak edir. Mənbədə o, nəqliyyat qatından bir paketi qəbul edir, onu dataqramda əhatə edir və sonra paketi daha sonra alıcıya göndərilə bilməsi üçün məlumat bağlantısı səviyyəsinə çatdırır. Təyinat nöqtəsində datagram dekapsullaşdırılır və paket çıxarılaraq müvafiq nəqliyyat qatına çatdırılır.

Şəbəkə qatının xüsusiyyətləri
Şəbəkə səviyyəsinin əsas məsuliyyəti verilənlər paketlərini dəyişdirmədən və istifadə etmədən mənbədən təyinat yerinə daşımaqdır.
Paketlər çatdırılma üçün çox böyükdürsə, onlar parçalanır, yəni daha kiçik paketlərə bölünür.
Mənbə və təyinat ünvanları şəbəkə qatının daxilindəki məlumat paketlərinə əlavə edilir. Bir neçə şəbəkəni birləşdirən vahid nəqliyyat sisteminin yara-dılmasına xidmət edir. Şəbəkə səviyyəsi xəbərlərin ötürülməsində düzgün istiqamətin seçilməsini təmin edir. Şəbəkələr öz aralarında marşrutizator (router) adlanan xüsusi qurğu vasitəsi ilə birləşdirilir.

• 
  Şəbəkə səviyyəli protokollar kimi TCP/IP stekindən IP protokolunu misal göstərmək olar.
  
• 
  ICMP, Internet Control Message Protocol: İnternet Nəzarət Mesaj Protokolu (ICMP) İnternet protokol paketindəki dəstəkləyən bir protokoldur. Şəbəkə cihazları, o cümlədən yönləndiricilər, səhv mesajları və başqa bir IP ünvanı ilə əlaqə qurarkən müvəffəq və ya uğursuz olduğunu göstərən, əməliyyat məlumatlarını göndərmək üçün istifadə olunur. Ping, Traceroute
  
•