Şəbəkə nədir?
Yüklə 228,15 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sessiya səviyyəsi (Session layer) 20 BAL
- Telnet və SSH
Seans səviyyəsi (Session layer) haqqında məlumat Sessiya səviyyəsi (Session layer) 20 BAL Dialoqun idarə edilməsini təmin edir, cari anda aktiv tərəfi qeyd edir, sinxronlaşdırma vasitələrini təqdim edir. Bu səviyyənin funksiyası tətbiqi səviyyə ilə birləşmişdir. Buna görə də seans səviyyəsində yalnız ona məxsus olan protokollar yoxdur. Seans səviyyəsində yerinə yetirilən əsas funksiya vasitəçi və ya hakimin işini xatırladır – qurğular və ya qovşağlar arasındakı dialoqu idarə edir. Bu səviyyədə təşkil olunan sistemlərin qarşılıqlı əlaqəsi 3 nüxtəlif rejimlərdə baş verir: simpleks (simplex), yarım-dupleks (half-duplex) və tam dupleks (full-duplex). Kommunika-siya seansı 3 fazaya bölünür: birləşmənin əldə edilmıəsi, verilən-lərin ötürülməsi və birləşmənin bağlanması. Simpleks rejimində qarşılıqlı əlaqə monoloq xarakterini dası-yır: bir qurğu verilənləri ötürən zaman, digər qurğu verilənləri qəbul edir. Bu dialoqu teleqraf kodunun köməkliyi ilə belə göstər-mək olar: …..__..___…___.._…, burada nöqtələrlə verilənlərin qəbulu, defis xətti ilə isə verilənlərin ötürülməsi kodlaşdırılmışdır. Yarım dupleks rejimdə qovşağlar ötürməni və qəbulu növbə ilə həyata keçirirlər: kompüter özünü uca danışıq rabitəsi qurğusu ilə danışan insan kimi aparır. Bəziləri bu cür rabitə üsulunun unikal xassəsi - fasilənin qadağanlığı barəsində bəziləri artıq məlumata malikdirlər. Əlbəttə ki, Siz nə vaxt istəsəniz danışa bilərsiniz, lakin protokola görə həmsöhbətiniz danışıb qurtana qədər Siz gözləməlisiniz. Tam dupleksli rejimin əsas xassəsi ondan ibarətdir ki, burada verilənlər axını (flow control) idarə olunur. Bunun sayəsində iki qovşağlar arasında mövcud olan verilənlərin ötürülməsinin müxtəlif sürətliliyi ilə bağlı problem aradan qaldırılmış olur: qovşağlardan biri tez bir zamanda verilənləri ötürür, o biri qovşaq isə kiçik sürətlə verilənləri qəbul edir. Digər heç bir tələb qarçılıqlı əlaqədə olan verilənlər axınına qarşı irəli sürülmür, hər iki par-tnyor eyni zamanda həm verilənləri ötürmə, həm də qəbul etmə əməliyyatını yerinə yetirə bilirlər. Prezintasiya səviyyəsi (Prezentation layer) haqqında məlumat Təqdimat Layeri Open System Interconnection (OSI) modelində 6-cı qatdır. Bu təbəqə həm də Tərcümə təbəqəsi kimi tanınır, çünki bu təbəqə şəbəkə üçün məlumat tərcüməçisi kimi xidmət edir. Bu təbəqənin Tətbiq Layerindən aldığı məlumatlar burada şəbəkə üzərindən ötürmək üçün tələb olunan formata uyğun olaraq çıxarılır və idarə olunur. Bu təbəqənin əsas məsuliyyəti məlumat formatını və şifrələməni təmin etmək və ya müəyyən etməkdir. Təqdimat qatına Sintaksis təbəqəsi də deyilir, çünki o, qəbul etdiyi və ya digər təbəqələrə ötürdüyü məlumatların düzgün sintaksisini saxlamaqdan məsuldur. Tətbiq qatı Present Layer=> Present Layer Sessiya qatı Nəqliyyat təbəqəsi Şəbəkə qatı Data Layer Fiziki qat İnformasiyanın məzmununu dəyişdirmədən onun təsvir olun-ma formasını təyin edir. Bu səviyyənin vasitəsi ilə bir sistemin tətbiqi səviyyəsindən digər sistemin tətbiqi səviyyəsinə informasi-yanın təqdim edilməsi aydın formada olur. Beləliklə təqdimetmə səviyyəsi verilənlərin mübadiləsi üçün eyni sintaksis seçir. Serure Socker Layer (SSL) protokolunu təqdimetmə səviyyəsinin proto-kolu kimi misal göstərmək olar. Secure Socket Layer protokolu veb brauzer və server arasında ötürülən məlumatların təhlükəsizliyini təmin edir. SSL veb server və brauzer arasındakı əlaqəni şifrələyir və bu, onlar arasında ötürülən bütün məlumatların gizli qalmasını və hücumlardan azad olmasını təmin edir. Bu protokol TCP/IP tətbiqi səviy-yəsinin protokolu üçün xəbərlər mübadiləsinin məxviliyini təmin edir. Tətbiqi səviyyə (Application Layer) haqqında məlumat OSI model dedikdə telekommunikasiya və kompüter sistemlərinin (onların daxili strukturundan asılı olmayaraq) kommunikasiya funksiyalarını xarakterizə edən konseptual model nəzərdə tutulur. Bu modelin əsas məqsədi müxtəlif qurğuların bir-biri ilə əlaqə yaratmaq qabiliyyətini və bu əlaqənin yaradılması, verilənlərin mübadiləsinin mərhələlərini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Modelin orijinal strukturu 7 qatdan ibarətdir. Sözü gedən bu qatlar, üstdəki qata xidmət edirlər. THE PHYSİCAL LAYER THE DATALİNK LAYER THE NETWORK LAYER THE TRANSPORT LAYER THE SESSION LAYER THE PRESENTATION LAYER THE APPLICATION LAYER Bu proqram təbəqəsi əsasən Əməliyyat Sistemi (ƏS) ilə qarşılıqlı əlaqədə olur və beləliklə, məlumatları daha uyğun şəkildə qoruyur. Bu təbəqə istifadəçilərə uzaq kompüterdəki fayllara daxil olmaq, əldə etmək və idarə etmək imkanı verir. Bu təbəqə müxtəlif xidmətlər haqqında qlobal məlumatlara çıxışı təmin edir. Bu təbəqə həmçinin özünün əvvəlki qatından, yəni Təqdimat Layerindən (ötürülmüş məlumatın sintaksisini və semantikasını özündə daşıyır) məlumatları qəbul edir və saxlayır. Bu proqram səviyyəsində istifadə olunan protokollar istifadəçilərin hansı məlumatı göndərmək və ya almaq istədiklərindən asılıdır. Bu təbəqə istifadəçilərə digər proqram proqramları ilə qarşılıqlı əlaqə yaratmağa imkan verir.OSİ modelinin hər səviyyəsinin (layer) özünə məxsus protokolları vardır. İlk olaraq Tətbiqi səviyyə (Application layer) protokollarına baxaq. Telnet- TELecomunication NETwork-un mənasını verir. Terminal emulyasiyasında kömək edir. Telnet müştərisinə Telnet serverinin mənbələrinə daxil olmaq imkanı verir. Telnetin port nömrəsi sayı 23-dür. FTP: FTP fayl ötürmə protokoludur. Faktiki olaraq fayl ötürməyimizə imkan verən protokoldur, istifadə edən iki maşın arasında bunu asanlaşdırmaq olar. FTP yalnız bir protokol deyil, eyni zamanda bir proqramdır. . FTP üçün port nömrəsi məlumat üçün 20, nəzarət üçün 21-dir. SMTP: Sadə poçt ötürmə protokoludur. TCP / IP protokolunun bir hissəsidir. "Saxla və ötür" adlı bir prosesi istifadə edərək, SMTP, e-poçtunuzu şəbəkələrdə hərəkət etdirir. SMTP üçün port nömrəsi 25-dir. NFS- Şəbəkə fayl sistemi deməkdir. Uzaqdakı kompüterlərə fayl sistemlərini şəbəkə üzərində qurmağa və bu sistemlərlə local olaraq quraşdırılmış kimi əlaqə qurmağa imkan verir. İnkapsulyasiya nədir? OSI model dedikdə telekommunikasiya və kompüter sistemlərinin (onların daxili strukturundan asılı olmayaraq) kommunikasiya funksiyalarını xarakterizə edən konseptual model nəzərdə tutulur. Bu modelin əsas məqsədi müxtəlif qurğuların bir-biri ilə əlaqə yaratmaq qabiliyyətini və bu əlaqənin yaradılması, verilənlərin mübadiləsinin mərhələlərini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Modelin orijinal strukturu 7 qatdan ibarətdir. Sözü gedən bu qatlar, üstdəki qata xidmət edirlər. THE PHYSİCAL LAYER THE DATALİNK LAYER THE NETWORK LAYER THE TRANSPORT LAYER THE SESSION LAYER THE PRESENTATION LAYER THE APPLICATION LAYER Şəbəkə fiziki mühitindən ötürülmə məqsədilə, əlavələrin yuxarı səviyyəsindən aşağıya (protokolların stekləri üzrə) fiziki səvi-yəsinə doğru, verilənlərin ötürülmə prosesinə inkapsulyasiya deyilir (burulmuş çüt, optik fiber, Wi-Fi və s.). Hər bir səviyyədə müxtəlif protokollar öz informasiyasını ötürülən verilənlərə əlavə edirlər Verilənlərin inkapsulyasiysı TelNet nədir və hansı məqsədlə istifadə olunur? Uzaq bir maşının resurslarına daxil olmaq üçün istifadə edə biləcəyimiz müxtəlif tətbiq proqramları var. Telnet və SSH uzaq terminal xidmətindən istifadə edən əsas müştəri server tətbiqi proqramlarıdır Yüklə 228,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|