Toshkent 2020 yil

Ey , Haqiqa
t!
Jaqvob ber, 
murdani bulg‘ovchi nasv devi, 
murdor 
tushgan 
suvni 
qay 
darajada harom qiladi? 
Ahura Mazda javob berdi:

-
Har to‘rt tomonidan olti 

qadam suv bulg‘anadi. Murdor 
olib chiqilmagan suv harom, 
undan ichib bo‘lmaydi. O‘likni 
suvdan chiqarib, quruq yerga 
yotqizish lozim… 
Shunda bulg‘anch suvning 
yarmini yoxud, uchdan bir yo 
beshdan bir qismini tortib olmoq 
zarur. Murdor tortib olinib, suv- 
ning ma‘lum qismini ajratib tash 
langach, qolgan qismi poklanadi. 
Tuyalar va odamlar undan bu- 
rungidek foydalanaveradilar. 
Avesto. 
Vandidod, 
oltinchi 
fargard, 
uchinchi 
bo’lim 
(30,31,32).

---

Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya.
165 
 
VIII.5.1-rasm. Shahar chiqindi suvlarini tozalashning umumiy sxemasi 
(V.A.Zaytsev. 2009)
39
. 
Tuproqqa solinadigan, organnk moddalarga boy bo‗lgan axlatlar ma‘lum 
ruxsat etiladigan me‘yorda bo‗lsa ular tezlikda minerallashadi, axlatdagi mikroblar 
tez qiriladi. Tuproqda suyuq najas axlatlarini zararsizlantirish tuproqning tabiiy 
xususiyatlarini, kimyoviy tarkibini o‗zgartiradi, ya‘ni tuproqda azot, fosfor, kaliy 
va mikroelementlar miqdori ortadi, tuproqdan esa qishloq xo‗jalik o‗simliklarini 
ekish uchun foydalanish mumkin. Ammo hishloq xo‗jalik ekinlari ekilganda doimo 
ularning hosillari turli mikroblar, gijja tuxumlari bilan ifloslanishi mumkin va shu 
holatni nazarda tutib, qanday ekinlar ekilishini oldindan aniqlash kerak. Ekilgan 
ekinlar hosilini faqat yuqori darajada issiqlik bilan ishlanilishi mumkin bo‗lgan 
ekinlarga ruxsat beriladi. Najas axlatlar tuproq orqali zararsizlantirilganda 
sanitariya qoidalariga amal qilish katta ahamiyatga ega.