X alqaro savdo bu turli davlat-milliy xo jaliklari o rtasidagi tovar va

KIRISHX alqaro savdo — bu turli davlat-milliy xo jaliklari o rtasidagi tovar vaʻʻxizmatlarning ayirboshlash jarayonidir. Xalqaro savdo qadimdan mavjud bo lsada,ʻfaqat XIX asrga kelib, ya ni deyarli barcha rivojlangan mamlakatlar xalqaro savdoʼaloqalarida ishtirok eta boshlashi bilan jahon bozori shakliga kirdi. Xalqaro savdotashqi savdo aylanmasi, eksport va import, savdo balansi kabi ko rsatkichlar bilanʻtavsiflanadi.Xalqaro savdo va hamkorlik ko‘pchilik mamlakatlarga yuqori foydako‘rishiga asos bo‘lib kelmoqda, masalan bugungi kunda rivojlanayotganmamlakatlar rivojlangan mamlakatlarga va o‘tish iqtisodiyoti mamlakatlariga harxil turdagi Tovar va xizmatlar eksport qilmoqda. Bugungi kunda rivojlanayotganmamlakatlar ichidan Xitoy va Hindiston asosan xalqaro savdoda uushi keskinoshib borayotgan mamlakatlardan hisoblanadi.Xalqaro savdoning yana bir afzallik tomoni shundaki, ko‘plabmamlakatlardagi kambag‘allik muammosini qisqartirishga yuqori axamiyat kasbetayotganidir. Hindistonda 60-70-yillarda kambag‘allik atigi 1%ga hamqisqarmagan, ma‘lum vaqtlardan so‘ng globalizatsiya va integratsiya yordamidaishlab chiqarish xizmat ko‘rsatish talim va boshqa barcha soxalarda o‘sishkuzatiladi. Xalqaro hamkorlikning kuchayishi natijasida yaxshiroq ta‘lim vasog‘lik tizimini yo‘lga qo‘yish imkoni paydo bo‘ladi. Bugungi kunda xalqalarosavdo aloqalar tobora chuqurlashib bormoqda ayniqsa bu borada rivojanayotganmamlakatlarning ulushi oshib bormoqda. Bizga malumki tashqi savdo o‘sishi bilanjahon iqtisodi ham rivojlanadi. Export jihatdan qaraganda rivojlangan varivojlanayotgan mamlakatlar ikkalasi ham faqat kichikroq hajmda ijobiy o‘sishgaerishadi (rivojlangan mamlakatlar 1.5% va rivojlanayotgan mamlakatlar3.3 % mosravishda). 2013-yilda, dollar qiymatidagi tovarlar eksporti 2.8% ga o‘sdi va 18.8trln dollarni tashkil qildi; Bu davrda savdo xizmatlari eksporti 5.5%ga o‘sdi va bu4.6 trln dollarni tashkil qildi.2
Xalqaro savdo trendlari. Bugungi kunda transport va axborot komunikatsiyaalmashinuvi narxida sezilarli pasayish kuzatildi, xalqaro savdo sistemasidageosiyosat hal qiluvchi axamiyat kasb etadi. So‘nggi 30-yil mobaynida tovarlar vasavdo xizmatlari yiliga o‘rtacha 7% ga o‘sdi va mos ravishda o‘zinig eng yuqorinuqtalari 18 trln dollar va 4 trln dollarga yetdi. 1980 va 2011 - yillardarivojlanayotgan mamlakatlar dunyo export-importi ulushida sezilarli o‘sish