Xalq ta’limi vazirligi Fan olimpiadalari boʻyicha iqtidorli
oʻquvchilar bilan ishlash departamentining matematika fanidan
haftalik topshiriqlari
10-11 sinf oʻquvchilari uchun
1 – masala
. Qiziquvchan oʻquvchi quyidagi yangi teoremani oʻylab topdi: «Har bir
natural
a
va
b
sonlari uchun shunday natural
n
soni mavjudki, bunda
an
soni qandaydir
natural sonning kubi,
bn
soni esa qandaydir natural sonning beshinchi darajasi boʻladi.». Bu
teorema toʻgʻrimi?
2 – masala
.
ABC
muntazam uchburchakning tashqi chizilgan aylanasida
P
nuqta
olingan.
n
n
n
AP
BP
CP
+
+
yigʻindining qiymati
P
nuqtaga bogʻlik boʻlmaydigan
barcha natural
n
sonlarni toping.
3 – masala
. Musbat
a
,
b
,
c
,
d
sonlar uchun quyidagi tengsizlikni isbotlang:
2
2
2
2
2 2
2
2
3(
)(
)
(
)
a
ab
b
c
cd
d
a c
abcd
b d
−
+
−
+
−
+
Tenglik bajariladigan barcha hollarini toping.
4 – masala
. Quyidagi sistemasining barcha musbat yechimlarini toping:
2020
2020
2020
(2 )
(2 )
(2 )
3
2
1
x
y
z
xy
yz
zx
xyz
+
+
=
+
+
+
=
5 – masala
. Oʻtkir burchakli
ABC
uchburchakning A,
B
va
C
uchlaridan chiqarilgan
balandliklari qarama-qarshi tomonlarini mos ravishda
1
A
,
1
B
,
1
C
nuqtalarda, uning
tashqi chizilgan aylanasini esa mos ravishda
2
A
,
2
B
,
2
C
nuqtalarda kesadi.
1
2
AC C
va
1
2
CA A
uchburchaklarga tashqi chizilgan aylanalarni
1
1
AC
toʻgʻri chiziq mos ravishda
P va
Q nuqtalarda (
1
A
va
1
C
nuqtalardan tashqari) kesadi.
1
PQB
uchburchakning
tashqi chizilgan aylanasi
AC
toʻgʻri chiziqqa urinishini isbotlang.
7-9 sinf oʻquvchilari uchun
1 – masala
. Aytaylik
64
25
t
z
y
x
boʻlsin. U holda
t
z
y
x +
ifodaning eng kichik
qiymatini toping.
2 – masala
. Raqamlari yigʻindisi
1996
boʻlib, oʻzi
1996
ga boʻlinadigan natural son
mavjudligini isbotlang.
3 – masala
. Aytaylik ( )
f x , ( )
g x kvadrat uchhadlar va turli haqiqiy
a
,
b
,
c
,
d
sonlar
uchun
( )
,
2
=
a
f
( )
,
3
=
b
f
( )
,
7
=
c
f
( )
,
10
=
d
f
( )
,
16
=
a
g
( )
,
15
=
b
g
( )
11
=
c
g
boʻlsin. U
holda
( )
g d ning barcha qiymatlarini toping.
4 – masala
.
a
,
b
va
c
natural sonlar berilgan. Ma’lumki
c
b
soni
b
a ga,
b
c soni esa
c
a
ga boʻlinadi. U holda
bc
soni
2
a ga boʻlinishini isbotlang.
5 – masala
. Aytaylik
ABCD
qavariq toʻrtburchakda
90
BCD
=
va
E
nuqta
AB
tomonning oʻrtasi boʻlsin. U holda
2
EC
AD
BD
+
isbotlang.
Fan olimpiadalari boʻyicha iqtidorli oʻquvchilar bilan ishlash
departamenti sizga omadlar tilaydi!