Oʻzbekiston Respublika tovar-xom ashyo birjasida forvard savdolari joriy yilning mart oyidan boshlab Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 18-martdagi “Tovar-xom ashyo birjalari faoliyatiga ilgʻor axborot texnologiyalarini keng joriy etish va elektron tijorat faoliyatini izchil rivojlantirish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi 170-son qaroriga muvofiq oʻtkazilmoqda.
Ushbu mexanizm bir tomondan, kelajakda yetkaziladigan tovar uchun narxlarni oldindan belgilab olish, ikkinchi tomondan, mahsulotlar uchun toʻlovlarni bozor qiymatida oldindan olish imkonini beradi.
Large image
Forvard kursi, sodda qilib aytganda, obligatsiya bo'yicha daromadlilikning hisoblangan kutilishi bo'lib, u nazariy jihatdan yaqin kelajakda, odatda hisob-kitob vaqtidan bir necha oy (yoki hatto bir necha yil) keyin sodir bo'ladi. Forvard stavkasini ko'rib chiqish deyarli faqat G'aznachilik veksellarini sotib olish haqida gapirganda qo'llaniladi , odatda DQV sifatida tanilgan.
Forvard kursi ikki ko'rsatkichdan biri yordamida hisoblanishi mumkin:
Daromad egri chizig'i - har xil muddatdagi davlat obligatsiyalari bo'yicha foiz stavkalari o'rtasidagi bog'liqlik
Spot stavkalari - nol kuponli G'aznachilik qimmatli qog'ozi bo'yicha taxmin qilingan daromad
Forvard kursidan foydalanish va ahamiyatini yaxshiroq tushunish uchun quyidagi misolga qarang.
Jismoniy shaxs bir yil ichida muddati tugaydigan G'aznachilik qimmatli qog'ozini sotib olmoqchi. Keyin ularga ikkita asosiy investitsiya varianti taqdim etiladi:
1. Olti oydan keyin muddati tugaydigan bitta vekselni sotib oling va keyin ikkinchi olti oylik to'lov muddatini sotib oling
-yoki- 2. Muddati 12 oy/bir yil ichida tugaydigan yagona vekselni sotib oling
Birinchi variant bo'yicha olingan daromad ko'proq o'zgaruvchan bo'lishi mumkin, chunki foiz stavkalari birinchi va ikkinchi olti oylik muddatli veksellarni sotib olish o'rtasida o'zgarishi mumkin. Agar foiz stavkalari bir xil bo'lib qolishiga kafolat bo'lsa, odam qaysi variantni tanlash haqida o'ylamaydi.
Biroq, haqiqat shundaki, investor birinchi vekselni ikkinchisiga aylantirganda foiz stavkalari juda yaxshi o'zgarishi mumkin. Agar stavkalar yuqoriroq bo'lsa, u holda shaxs birinchi variantni - bitta to'lov qog'ozini, keyin ikkinchisini sotib olish orqali ko'proq pul topishi aniq. Biroq, olti oylik veksellar bo'yicha stavka ham tushishi mumkin. Bunday holda, investor ikkinchi variantni tanlash orqali yuqori umumiy daromad olgan bo'lar edi – (bitta yillik vekselni sotib olish). Bunday holatda eng yaxshi qaror bu, - investor uchun mumkin bo'lgan eng yuqori rentabellikni qaytarish ehtimoli yuqori bo'lgan qaror ya’ni - forvard kursiga qarash foydali bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, bu shunchaki foiz stavkalari investorning dastlabki vekselni sotib olgan paytdan boshlab olti oyni tashkil etishi mumkin bo'lgan taxmin hisonlanadi.
