Xalqaro Nordik universiteti Bolalar psixologiyasi fanidan Bog'cha yoshida mehnat faoliyatining xususiyatlari mavzusida tayyorlagan taqdimoti Talaba: Qosimova Maxbuba O’qituvchi: Boykunisova Gulmira
Xalqaro Nordik universiteti Yozish va taqdimot qilishc fanidan “Mavzu:ijod- yangi qadriyatlar yaratish omili ” mavzusida tayyorlagan taqdimoti Talaba:Gaipova ilmira O’qituvchi: I. Abdugaiyev
REJA:
O'zbekiston maktabgacha ta’limi bo’limlari tomonidan maktabgacha ta’limga rahbarlik qilishning nazariy asoslari.
Maktabgacha ta'lim tuman (shahar) bo'limlarining asosiy vazifalari
Pedagogik kengashi faoliyatini tashkil etish va uning ish mazmuni.
IJOD — insonning yangi moddiy va maʼnaviy neʼmatlar yaratish faoliyati. Unda inson tafakkuri, xotirasi, tasavvuri, diqqati, irodasi faol ishtirok etadi, butun bilimi, tajri-basi, isteʼdodi namoyon boʻladi. Ijod dastlab inson tasavvurida tugʻiladi, key-in Ijodga taallukdi masalalar yuzasidan izlanishlar olib boriladi, boshqalar bajargan ishlar tanqidiy koʻrib chi-qiladi, taxlil etiladi, kuzatishlar, tajribalar oʻtkaziladi, mantiqiy xulosalar chiqariladi, gipotezalar qilinadi, bular tajribada sinab koʻriladi, notoʻgʻri boʻlsa yangilanadi va h. k. Izlanishlar natijasi turli shakllarda (badiiy asar, matematik formula va b.) yuzaga chiqadi. Uni jamiyat eʼtirof etsagina haqiqiy, toʻliq Ijod boʻladi. Ijod fan-texnikani, madaniyatni bo-yitadi, rivojlantiradi.
Ijodni shartli ravishda 2 ga: ilmiy Ijod va badiiy Ijodga boʻlish mumkin. Olimlar faoliyati ilmiy Ijodga, sanʼatkorlar, yozuvchilar faoliyati badiiy Ijodga qaratilgan. Baʼzi kishilarda har ikki Ijod rivojlangan boʻlishi mumkin. Ilmiy Ijodda tabiat va jamiyat hayotining obyektiv qonuniyatlari aks etsa, badiiy Ijodda maʼnaviy hayot muammolariga sanʼatkorning subyektiv, oʻziga xos qarashlari, his-tuygʻulari aks etadi. Badiiy Ijodda hayotning turfa ranglari hamda voqealari orasidan ibratli va ijtimoii ahamiyatli boʻlganlari tanlab olinadi va badiiy umumlashtiriladi. Badiiy Ijod murakkab jarayon boʻlib, inson faoliyatining idrok etish, baholash, qadrlash singari turlari bilan bogʻliq holda amalga oshadi
Ma’lumki, “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun 1997 yilda qabul qilingan bo‘lib, ta’lim sifatini ta’minlashga qo‘yilayotgan bugungi talablarga javob bermaydi. Mazkur yangi Qonunning qabul qilinishi esa ta’lim masalasining tarbiya bilan uzviy bog‘liqligi ta’minlanadi. Bu bilan ijtimoiy hayotimizning hozirgi bosqichida, xususan, har bir yoshni shaxs sifatida ma’rifatli kamolga yetkazish ko‘zda tutilmoqda.
Bundan tashqari, maktabgacha ta’lim va tarbiya masalasiga alohida e’tibor qaratilib, maktabgacha yoshdagi bolalarni o‘qitish va tarbiyalashga, bolalarni umumiy o‘rta ta’limga tayyorlashga qaratilgan uzluksiz ta’lim turini takomillashtirishga xizmat qiladi. Shu bilan birga, maktabgacha ta’lim tizimidan boshlab umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi, oliy ta’lim, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, maktabdan tashqari ta’limning uzviyligini, mazmun jihatidan ketma-ketligini ta’minlashga alohida e’tibor qaratilmoqda.
Qolaversa, boshlang‘ich, kasb-hunar ta’limi, kasb-hunar maktablarida IX sinf bitiruvchilari negizida bepul asosda kunduzgi ta’lim shaklida umumta’lim va mutaxassislik fanlarining ikki yillik integratsiyalashgan dasturlari asosida ta’lim amalga oshirilishi belgilanmoqda.Qonunda ta’lim muassasasi xodimlari, ta’lim oluvchilar va ota-onalarning huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi, ta’lim jarayoni qatnashchilarining ijtimoiy himoyasi, ta’lim jarayonida mehnat qilayotgan minglab mutaxassislarning, millionlab ota-onalarning huquqiy maqomiga, ularning ijtimoiy muhofazasiga doir jihatlarga, ayni vaqtda majburiyatlariga oydinlik kiritilmoqda.
Shuningdek, qonun endilikda ta’limning nodavlat shaklini rivojlantirishga, jamiyatimizda intelektual mulk salohiyatidan samarali foydalanish, ilm-ma’rifatga doir ish joylari kengayishiga imkon beradi. Majlisda senatorlar yangi tahrirdagi qonun ko‘plab hamyurtlarimizning oliy ta’lim, xorijda olingan ta’lim bo‘yicha diplomlarni tan olish, ta’lim oluvchilar uchun vaqtincha yashash joylarini kafolatlash, masofaviy ta’lim, oilaviy ta’lim, inklyuziv ta’lim singari o‘z savollariga yechim topishga qiynalayotgan masalalarga huquqiy oydinlik kiritilgani bilan ahamiyatli bo‘lishini ta’kidladi. Senat a’zolari mazkur Qonunni ma’qulladi.
Buning uchun ijodkor erkin xayol, ozod tafakkur, keng koʻlamli tasavvur, milliy gʻurur va yuksak orzularga ega boʻlishi kerak. Badiiy Ijod mahsulotining ommaviyligi va ijtimoii ahamiyati ana shu bilan belgilanadi. Ijod ningtaraqqiy etishida jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy shartsharoitlari hal qiluvchi ahamiyatga ega.:
pedagogik kengashga topshirilgan masalani ishlab chiqadi: o‘zaro tajriba almashish, mashg’ulotlarni rejalashtirish, kundalik ta’limiy va tarbiyaviy vazifalarni muhokama qilish;
b) komissiya ba’zi tarbiyachi - pedagoglarning ish tajribasini o‘rganadi, umumlashtiradi va natijani pedagogik kengashga ma’lum qiladi;
d) pedagogik kengash topshirig‘iga ko‘ra ochiq mashg’ulotlar uyushtiriladi va ularning natijasini kengash muhokamasiga taqdim etadi.
Maktabgacha ta'lim tashkiloti mudiri Pedagogik kengash raisi hisoblanadi.