2.3.10. Transport
Yo'llar va magistrallar
Kanada o‘zining avtomagistral va yo'llar bilan dunyo yo‘l qurilish tizimida
eng oldingi o‘rinda turadi. Hatto Xitoy va Rossiya ham aynan Kanada modellari
asosida o‘zlarining yirik va muzlagan yo‘llarini modernizatsiya qiladi. Kanada
geografik jihatdan dunyoda ikkinchi o‘rinda turishi aynan ushbu sohaga juda katta
muammolar yaratadi. Ochiq hududlarga kirib borish odatda, jamoat transporti uchun
doimo mavjud bo'lmasada kon qazuvchi kompaniyalar tomonidan qurilgan
XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 126 -
yo'llardan foydalanishga ruxsat etiladi. Trans-Kanadaning avtomobil yo'lini 1962
yilda rasmiy ravishda ochganida, St. John's, Nyufaundlend va Labradordan 4,860
mil (72121 km) yo'lni Victoria, Britaniya Kolumbiyasiga olib borish imkoni paydo
bo'ldi. Aholining serqatnov harakatlari ikkala qirg'oqqa ham kengayib boradi. 1997
yilda shahzoda Eduard orolini materikga bog'laydigan 8 milya (13 km) ko'prik qurib
bitkazildi. Shahar tarmoqlarida avtomobil yo'llari tarmoqlari zich, avtomobillar soni
ko‘p bo‘lib juda tarqoq joyda, har ikki aholi uchun bir nechta transport vositalari
to‘g‘ri keladi
49
.
Temir yo'llar
Kanadada aholi jon boshiga to'g'ri keladigan temir yo'l uzunligi dunyodagi
eng yuqori ko'rsatkichlardan hisoblanadi (Avstraliya). Temir yo'llar Atlantika va
Tinch okeani sohillarini bir-biriga bog'lab turgan bo'lsada, yirik tarmoqlar mamlakat
janubida joylashgan. Hatto, shimoldan uzoqda bo'lgan g'arbda ham transkontinental
yo'llar Edmonton shimoliga, Alberta va Britaniyaning Kolumbiya shahzodasi
Rupertga bormaydi. Shimoliy-janub mintaqaviy yo'nalishlari Manitoba shtatining
Cherkill shahrida joylashgan Gudson ko'rfaziga yetib boradi; Ontario, Moosonee,
Jeyms Bay va Queblerville, Quebec markazidagi Labradorda ham harakatlar
tinmaydi. Kanadaning ko'plab temir yo'l boshqarmasi faoliyat yuritadigan ikkita
qit'alararo tizimga amal qiladi. Kanadalik milliy temir yo'llar tizimi (CN) 1995 yilda
xususiylashtirildi.
Kanadalik Tinch okeani temir yo'l kompaniyasi (CP) aktsiyadorlik jamiyati
hisoblanadi. Ushbu tizimlar juda raqobatbardosh bo'lishiga qaramasdan, logistika
xizmatlarning jahon bozorlarigacha cho‘zilgan kompaniyalarni o‘ziga jalb qilisji
bilan hamiyatlidir. Ularni g'arbiy sohilda Buyuk Britaniya Kolumbiya temir yo'lida,
shimoliy-janub yo'nalishida esa bir qator mintaqaviy temir yo'llari konchilik va
yog'ochni qayta ishlashga xizmat qiladi. Minglab temir yo'llari, ayniqsa Prairie
viloyatlarida qayta qurib montaj ishlari nihoyasiga yetkazildi. Ammo, shimolda
49
https://www.britannica.com/search?query=canada+transport+system
|