XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI - 716 - Lukashenko 2001 yilda qayta saylandi va navbatdagi prezident saylovi 2006 yil
sentyabr oyida bo'lib o'tdi.
5.3.2. Iqtisodiy rivojlanish tarixi Mamlakat iqtisodiyoti Rossiya federatsiyasi bilan chambarchas bo‘g‘liq
bo‘lib inqirozgacha markazdan boshqarilgan. Hududda tog‘-konm etallurgiya,
transport va sanoatning boshqa yetakchi sohalari Ittifoqning mehnat taqsimoti
dasturi asosida ishlagan. Ikinchi Jahon urushidan so‘ng mamlakatda sanoatni
diversifikatsiya qilish boshlangan. Iste‘mol tovarlarinig akasriyat qismi markazdan
yetkazib berilgan bir paytda mamlakt milliy boyliklari, tog‘-kon rudalari, ko‘mir
juda katta hajmda o‘zlashtirila boshlandi.
1991-1995 yillarda xalq xo'jaligining barcha tarmoqlariga sobiq Ittifoq
qulashi sababli chuqur iqtisodiy inqiroz ta'sir ko'rsatdi. Dastlab ushbu voqea
an'anaviy
iqtisodiy
jarayonlarning
tugashiga,
sobiq
Ittifoq
respublikalari
korxonalarining iqtisodiy salohiyatining keskin pasayishiga olib keldi. Ular Belarus
mahsulotlarining
asosiy
iste'molchilari
bo'lgan,
Ittifoq
harbiylarining
moliyalashtirilishi to'xtatildi. Belorussiya sanoatining sezilarli ulushini, narxni
liberallashtirishning zarari va birinchi navbatda, xom-ashyo hamda energiya
resurslari bahosini o'sishini ta'minlovchi tarmoqlar tashkil etdi
458
.
Bundan tashqari, Belarus sobiq Ittifoqi respublikalari kabi boshqa
mamlakatlar bilan munosabatlarning bozor tizimi uchun mamlakat instituti va
jamiyatiga umumiy tayyorgarlikning yetishmasligi bilan ajralib turdi. Xom-ashyo va
energiya resurslari narxlarining keskin o'sishi iqtisodiyotning salohiyati va sifati
pastligi bilan texnologik nochorligini ko'rsatdi. Mahalliy mahsulotlarning zaif
raqobatbardoshligi, huquqiy davlatlararo cheklovlar, marketing va moliyaviy
boshqaruv qobiliyatlarining yo'qligi mamlakat xo'jalik sub'ektlariga an'anaviy
bozorlarda yangi talabni qondirish orqali talabning pasayishiga to'sqinlik qildi.
Chernobil AESidagi Ukraina chegara bo'ylab tarqalgan yirik atom falokati
(1986 yil 26 aprel) Belorussiya uchun dahshatli ta'sir ko'rsatdi; radioaktivlik
458 https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bo.html