Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

2.3.10. Transport
Yo'llar va magistrallar 
Kanada o‘zining avtomagistral va yo'llar bilan dunyo yo‘l qurilish tizimida 
eng oldingi o‘rinda turadi. Hatto Xitoy va Rossiya ham aynan Kanada modellari 
asosida o‘zlarining yirik va muzlagan yo‘llarini modernizatsiya qiladi. Kanada 
geografik jihatdan dunyoda ikkinchi o‘rinda turishi aynan ushbu sohaga juda katta 
muammolar yaratadi. Ochiq hududlarga kirib borish odatda, jamoat transporti uchun 
doimo mavjud bo'lmasada kon qazuvchi kompaniyalar tomonidan qurilgan 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 126 - 
yo'llardan foydalanishga ruxsat etiladi. Trans-Kanadaning avtomobil yo'lini 1962 
yilda rasmiy ravishda ochganida, St. John's, Nyufaundlend va Labradordan 4,860 
mil (72121 km) yo'lni Victoria, Britaniya Kolumbiyasiga olib borish imkoni paydo 
bo'ldi. Aholining serqatnov harakatlari ikkala qirg'oqqa ham kengayib boradi. 1997 
yilda shahzoda Eduard orolini materikga bog'laydigan 8 milya (13 km) ko'prik qurib 
bitkazildi. Shahar tarmoqlarida avtomobil yo'llari tarmoqlari zich, avtomobillar soni 
ko‘p bo‘lib juda tarqoq joyda, har ikki aholi uchun bir nechta transport vositalari 
to‘g‘ri keladi
49
. 
Temir yo'llar 
Kanadada aholi jon boshiga to'g'ri keladigan temir yo'l uzunligi dunyodagi 
eng yuqori ko'rsatkichlardan hisoblanadi (Avstraliya). Temir yo'llar Atlantika va 
Tinch okeani sohillarini bir-biriga bog'lab turgan bo'lsada, yirik tarmoqlar mamlakat 
janubida joylashgan. Hatto, shimoldan uzoqda bo'lgan g'arbda ham transkontinental 
yo'llar Edmonton shimoliga, Alberta va Britaniyaning Kolumbiya shahzodasi 
Rupertga bormaydi. Shimoliy-janub mintaqaviy yo'nalishlari Manitoba shtatining 
Cherkill shahrida joylashgan Gudson ko'rfaziga yetib boradi; Ontario, Moosonee, 
Jeyms Bay va Queblerville, Quebec markazidagi Labradorda ham harakatlar 
tinmaydi. Kanadaning ko'plab temir yo'l boshqarmasi faoliyat yuritadigan ikkita 
qit'alararo tizimga amal qiladi. Kanadalik milliy temir yo'llar tizimi (CN) 1995 yilda 
xususiylashtirildi. 
Kanadalik Tinch okeani temir yo'l kompaniyasi (CP) aktsiyadorlik jamiyati 
hisoblanadi. Ushbu tizimlar juda raqobatbardosh bo'lishiga qaramasdan, logistika 
xizmatlarning jahon bozorlarigacha cho‘zilgan kompaniyalarni o‘ziga jalb qilisji 
bilan hamiyatlidir. Ularni g'arbiy sohilda Buyuk Britaniya Kolumbiya temir yo'lida, 
shimoliy-janub yo'nalishida esa bir qator mintaqaviy temir yo'llari konchilik va 
yog'ochni qayta ishlashga xizmat qiladi. Minglab temir yo'llari, ayniqsa Prairie 
viloyatlarida qayta qurib montaj ishlari nihoyasiga yetkazildi. Ammo, shimolda 
49
https://www.britannica.com/search?query=canada+transport+system 

---