Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 308 - 
shug'ullanayotganlarga qaraganda ko'proq odamlarni ish bilan ta'minlaydi va 
ko'pincha xorijiy ishchilarga bog'liq bo‘lmoqda. Xizmat ko'rsatish sohasining 
an'anaviy ravishda chakana savdosining tarkibiy qismlaridan tashqari, biznes bilan 
shug'ullanuvchi xizmatlar jadal rivojlanib borayotgan soha hisblanadi. Bu qisman, 
sanoat sektoridagi tashqi daromad manbani aks ettiradi. Shveytsariya turizmi 
infratuzilmasi tog'li hududlar va shaharlarda rivojlangan bo'lib tabiiy manzara va 
ochiq ko‘nil insonlar xizmatlari uchun yaxshi sayyohlik maskani deb hisoblaydi. 
Mehmonxonalarning 14% Grisonsda, Valais va Sharqiy Shveytsariyada 12%, 
Markaziy Shveytsariyada 11% va Bernga Oberlandda 9% joylashgan. Yashash 
aholisiga nisbatan turar joylar nisbati (turizmning mahalliy iqtisodiyotga nisbatan 
"turistik zichligi") Grisons (8.3) va Bernese Oberland (5.3) da Shveytsariyaning 
o'rtacha 1,3ni tashkil qildi. Yashash kechalarining 56,4% chet eldan kelgan 
fuqarolar hisobiga qayd etildi (milliylik bo'yicha 16,5% Germaniya, 6,3% Buyuk 
Britaniya, 4,8% AQSh, 3,6% Frantsiya, 3,0% Italiya). Sayyohlik umumiy moliyaviy 
hajmi 35,5 milliard CHFga baholanmoqda (2016 yilga nisbatan). Biroq, bularning 
ayrimlari yonilg'i solig'i va avtomobil yo'llarining vinyetlarini sotishdan tushadigan 
daromad kiritilmagan.
Milliy bayramlari 
Yangi yil, 1-2 yanvar; Mehnat kuni, 1 may; Rojdestvo, 25-26 dekabr. 
Ko'chma diniy bayramlar orasida yaxshi juma, Pasxa dushanba, yuksalish va 
Whitmonday kiradi. 
Shveytsariyadagi turizm daromadlari 2017 yilning to'rtinchi choragida 4,97 
mlrd. CHFni va 2017-yilning uchinchi choragida esa 3,67 mlrd. CHFni tashkil qildi. 
1983 yildan 2017 yilgacha o'rtacha bu ko‘rsatkich 2,88 mlrd. CHFga teng bo'lib, 
2017 yilning uchinchi choragi esa, 4,97 mlrd. CHFni tashkil qilgan. 1983 yilning 
to'rtinchi choragida esa, rekord darajadagiko‘rsatkich 999.10 mln. CHFni tashkil 
qilgan. Shveytsariyadagi sayyohlar kelishi 2017 yilning oktyabrida 1,554 mln. 
kishidan boshlab noyabr oyida 1,076 mln. kishiga pasaydi. Shveytsariyada 
sayyohlar kelishi 1996 yildan 2017-yilgacha o'rtacha 1,24 mln. kishiga teng bo'lib, 

---