Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

uzunligi 
 
2,143 km 
Avstriya 402 km, 
Germaniya 704 km, 
Polsha 796 km, 
Slovakiya 241 km 
 
 
Sanoati tarkibi 
 
Muhandislik elektronikasi vositalar, 
metallurgiya uskunalari kimyoviy 
preparatlar, armatura, mashinasozlik, 
metallurgiya, mashinasozlik va asbob-
uskunalar, shisha,
Ishsizlik 
Inflatsiya 
Soliqlar 
2.7%
2.4% 
39.9% 
 
YaIM 
Qishloq xo‘jaligi: 2.5 % 
Sanoat:37.5% 
Xizmatlar:60% 
Gini index 
BERI 
Easy of 
Doing 
Business 
25.9 
28 (31.7) 
27 
 
Yirik 
kompaniyalari 
Merci, Metrostav, Moser, OKD, 
Petrof, Preciosa, Skylink, Tatra, Tl 
elektronic, Zetor,CS Link, Dominant 
CZ, Jablotron, Jan Becher, Jihostroj, 
Josef Lidl, Kenvelo, Kofola, LIAZ,  
YAIM 
darajasi 
 
46 (nominal) 
47 (PPP) 
Xalqaro 
iqtisodiy 
hamkorlik
EU, WTO, OECD,
EBRD, IBRD, 
IMF, UNIDO, UNWTO, OSCE, UN, 
UNCTAD, UNESCO 
Davlat 
boshqaruvi 
Parlamentar 
respublika 
Jon boshiga 
YaIM darajasi 
$23.750 (Nominal) 
Manba
: Xalqaro tashkilotlarning rasmiy ma’lumotlari asosida mualliflar ishlanmalari (ciaworldfactbook.com, 
britannica.com, 
 
countrymattersltd.com, 
 
un.org, 
 
worldatlas.com, 
 
focus-economics.com, 
 
imf.org, 
 
metrocosm.com, 
 
statista.com ) asosida. 
326
https://www.britannica.com/place/czech/Agriculture-forestry-and-fishing 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 523 - 
Bug'doy, shakar lavlagi, arpa, javdar, jo'xori va kartoshka eng muhim ekin 
hisoblanadi. Yirik qoramollar, qo'ylar va parrandalar chorvadorlikning asosiy 
qismidir. Bohemiyada mamlakatning pivo zavodlari tomonidan ishlatiladigan xom-
ashyolar yetishtiriladi.
2000-yillarning boshlarida o'rmonlarni qayta tiklash ishlari, 
istiqboldagi pasayish sabab bo'lgan kislota yomg'iri ta'siri bilan bartaraf etildi. 1989 
yilga kelib respublika o'rmonlarining deyarli uchdan ikkisi vayron qilingan yoki 
jiddiy zarar ko'rgan edi. O'shandan beri yangilangan o'rmonlarni qayta tiklash ishlari 
bargli daraxtlar barqaror navlari bilan samaraliroq bo'lib, mamlakatning uchdan bir 
qismini egallagan umumiy o'rmon maydonlarida yuqori rentabellikka olib keldi. 
4.5.4. Tabiiy resurslar va Energetika
Mamlakat energiya resurslar zaxiralari cheklangan bo'lsada, Chexiya katta 
miqdordagi bitum, antrasit va qo‘ng‘ir ko'mir qazib chiqaradi. Bitümlü ko'mirning 
ko'p qismi shimoliy-sharqiy Ostrava-Karvina ko'mir konidan olinsa-da, Plzen 
havzasidagi Kladno yaqinida, shuningdek Trutnov va Brno yaqinida qazib 
olinadigigan ko‘mir alohida ahamiyat kasb etadi. Bitümlü ko'mirning katta qismi 
sanoatga yo‘naltiriladi. Qo‘g‘ir ko'mir qazib olish 20-asrning o'rtalariga qadar jadal 
sur'atlar bilan o'sib bordi va 1990-yillarga qadar uni qazib olish keskin kamayib 
ketdi. Sanoatni qayta qurish va xususiylashtirish yuzaga kelishi bilan qazib 
olishning asosiy yo'nalishlari Chomutov, Most, Teplitsa va Sokolov atrofida 
ekstremal g'arbda joylashgan hudular zimmasiga tushdi. Shuningdek, ushbu tabiiy 
resurs issiqlik elektr stantsiyalarida va kimyo sanoati xomashyosi sifatida ishlatiladi. 
Slovakiya chegarasida Hodonin yaqinida kichik miqdorda neft va tabiiy 
qazib olinadi. Mamlakatdagi qolgan asosiy energiyaga bo‘lgan talab quvur liniyalari 
orqali Rossiyadan (neft va tabiiy gaz) import qilinadi. 1990 yillar oxirida Trieste 
(Italiya) portidan neft tashuvchi quvurining yakunlanishi Chexiya Respublikasini 
rus neft manbalariga nisbatan hamkorlik pasayib ketdi. Dukovani va Temelinda 
joylashgan atom stansiyalari hamda Slovakiyadan atom energiyasi mamlakatning 
ko'mirga bo'lgan qaramligini biroz qisqartirdi; Chexiyaning elektr energiyasining 
uchdan to'rt qismi qazilma yoqilg'idan olinadi. 

---