XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 663 -
5-BOB. SHARQIY YEVROPA MAMLAKATLARI
IQTISODIYOTI
5.1. ROSSIYA FEDERATSIYASI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Mamlakat haqida umumiy ma'lumot
Iqtisodiy rivojlanish tarixi
Qishloq xo'jaligi, o'rmonxo‘jaligi va baliqchilik
Energetika
Sanoati
Xizmatlar sohasi
Tashqi savdo
munosabatlari
Ishchi kuchi resurslari
Soliq tizimi
Transport
Qurilish
Jahon Banki bilan hamkorlik
Doing Business
Turizm
O‘zbekiston Respublikasi bilan
aloqalari
55°45′N 37°37′E; UTC+3,
Russian ruble (RUB)
MOSKVA
5.1.1. Mamlakat haqida umumiy ma'lumot
Statistics Time xalqaro reyting kompaniyasi 2018 yil ikkinchi choragi
hisobotiga ko‘ra Rossiya nominal YaIM hajmi 1,720 trln. AQSh dollari, 2017 yil
yakunlari bo‘yicha XVF ma‘lumotiga ko‘ra aholi jon boshiga tushadigan milliy
daromad bo‘yicha esa 11,950 AQSh dollarini tashkil etib, hozirda dunyo
XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 664 -
iqtisodiyotining 11
orinida turadigan mamlakat
420
. Ushbu reyting kompaniya
tomonidan mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 1,974 trln. AQSh dollari
bashorat qilinmoqda
421
. Rossiya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
422
.
Sharqiy Yevropadan shimoliy Osiyo hududlarigacha keng yoyilgan ulkan
hudud hisoblanadigan Rossiya Federatsiyasi jahon iqtisodiyotida o‘ziga xos
ahamiyatga ega bo‘lib, geografik jihatdan shimoliy
qutbning aksariyat qismida
joylashgan Arktika, bepoyon o‘rmonlar, Tundra, Sibir, Tayga, sersuv ko‘llar,
daryolar, dengizlar, tog‘-adirlar, serhosil yer maydonlari; qishloq xo‘jalik sohasida
rekord natijalar qayd etgan, sanoatning barcha tarmoqlarida muhim o‘zgarishlar
kashf etgan mamlakat hisoblanadi. Shuningdek, xizmat ko‘rsatish
sohasidagi
barqaror o‘sish, ilm-fan yutuqlari, (kosmosni zabt etish), quyosh va yadro fizikasi,
oliy matematika, kimyo-biologiya, tibbiyot, farmatsevtika,
arxitektura, energetika,
innvatsion texnologiyalar, injenerlik, tog‘-kon metallargiya, harbiy soha,
logistika,
aviatsiya, kosmonavtika, telekommunikatsiya, kinomotografiya, milliy bozor
ko‘laminig juda-juda kattaligi, ko‘plab portlar va erkin iqtisodiy zonalari hamda 14
mamlakat bilan chegaradosh mamlakat hamdir.
Ikkinchi jahon urushidan ulkan zarar ko‘rgan holda
uchinchi reyx natsistlar
ustidan mutloq g‘alaba qozonib, sharqiy va g‘arbiy Yevropada tinchlikni
ta‘minlashga katta hissa qo‘shgan, sovuq urushlar davrini boshidan kechirgan
mamlakat. Imperator Romanovlar oilasini qulatib sotsializm qurish maqsadida butun
imperiya hududida markazdan boshqariladigan, ma‘muriy buyruqbozlik asosidagi
iqtisodiyotdan hozirda, ochiq bozor mexanizmari asosida ishlaydigan o‘tish davri
iqtisodiyoti,
Kaliningrad-Sharqiy
Yevropa-Kavkaz-O‘rta
Osiyo-Afg‘oniston-
Saxalin-Kuril orollariga
harbiy yurishlar qilgan, hozirda, dunyoning juda ko‘p
mamlakatlari bilan ochiq va shaffof diplomatiya yuritadigan, konstruktiv dialoglar
420
http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/rus
421
http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php
422
https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm