Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

2.2.3 Qishloq xo'jaligi, o'rmonxo’jaligi va baliqchilik
Iqtisodiyotning boshqa tarmoqlarida bo'lgani kabi, Germaniya ham qishloq 
xo'jaligini rivojlantirishning keskin muammolariga duch keldi. G'arbiy Germaniya 
asosan kichik oilaviy fermer xo'jaliklarining mamlakati bo'lib qoldi; 1980-yillarda 
qariyb 5 foiz aktsiyalarning umumiy maydoni 124 ga (50 gektar) ko'p edi, biroq ular 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 82 - 
umumiy qishloq xo'jaligining deyarli to'rtdan bir qismini tashkil qildilar. Biroq 21-
asrning boshida yirik fermer xo'jaliklari Germaniyaning g'arbiy qismidagi qariyb 
yarmi va Sharqiy Germaniyaning taxminan uchdan ikki qismini tashkil qilgan. 
G'arbiy Germaniyadagi o'zgarish qishloq xo'jaligini ratsionalizatsiyalashni aks 
ettiradi, ko'pchilik kichik yer egalari dehqonchilikni qoldirib, qolgan fermer 
xo'jaliklari ko'payib boradi
27
.
G'arbdagi yirik fermalar, asosan, Schleswig-Holstein va sharqiy Quyi 
Saksoniya shaharlarida, Köln g'arbiy qismida Vestfaliya va Bavariya janubidagi 
kichik guruhlar bilan jamlangan edi. G'arbiy Germaniyaning markaziy va janubiy 
qismlarida kichik xo'jaliklar hukmron edi. Doimiy kengayish jarayoni 1950 yildan 
to XX asr oxirigacha jami uchdan to'rt qismga ko'paygan. Qishloq xo'jaligida ish 
bilan band bo'lganlar soni 1950 yilda jami ishchilarning beshdan bir qismidan 20-
asrning oxiriga qadar 3 foizdan kamroqqa qisqardi. Bug'doy, arpa, makkajo'xori va 
shakar lavlagi yuqori tabiiy hosildorlikka ega bo'lgan hududlarda asosiy ekin 
hisoblanadi. Shimoliy Germaniya tog 'va Markaziy Germaniya cho'qqilarining 
hosildorligi past tuproqlari odatda javdari, jo'xori, kartoshka va yem-xashak 
yetishtirish uchun foydalaniladi.
Mexanikadagi ilmiy yangiliklar, texnologik o'zgarishlar Germaniya qishloq 
xo'jaligining an'anaviy tarzda rivojlanayotgan modelini ijobiy tarzda o'zgartirdi. 
Avvallari Markaziy Germaniya cho'qqilarining shimoliy qismidagi unumdor 
tuproqlar bilan chegaralangan shakar lavlagi endi ancha keng yerlarda ekila 
boshlandi. Kimyoviy o'g'itlarning hududlarning iqlimi hamda yerning meleorativ 
holatidan kelib chiqib yaratilishi qishloq xo‘jaligida yangilik bo‘ldi.
Qishloq xo'jaligida yerdan foydalanishning eng keng tarqalgan shakllari donli 
ekinlarni yetishtirish va doimiy yaylovlardir; ikkalasi ham hayvon yemlarining 
muhim manbalari hisoblanadi. Qora molchilk va qo‘ychilik mamlakatda go‘sht 
muammosini to‘liq bartaraf etadi. Shuningdek, sut yetkazib berish avval shimoliy 
qirg'oq pasttekisliklari va Alp tog'oldi hududlarida yengil iqlim sharoitida 
ommalashgan. Biroq, hozirgi vaqtda kichik fermer xo'jaliklari aynan ushbu sut va 
27
 https://www.britannica.com/search?query=germany+agriculture+and+fishing

---