XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 782 -
almashtirish
shaxobchasi, 6 pul o'tkazuvchi kompaniya va 4 ta to'lov vositalarini
qayta ishlash hamda hisobga olish, to'lov hujjatlari, 9 ta
investitsiya kompaniyalari
mavjud.
Bank tizimiga Armaniston Respublikasi Markaziy banki, 21 tijorat banki (479
ta filial) va 1 ta rivojlanish banki kiradi. U asosan, uchta qonun bilan tartibga
solinadi:
"Armaniston Respublikasi Markaziy banki to'g'risida",
"Banklar va bank faoliyati to'g'risida",
"Banklar,
kredit tashkilotlari, investitsiya kompaniyalari, investitsiyalar fondi
menejerlari va Sug'urta kompaniyalari ",
Armanistonning moliyaviy tizimi global tarmoqqa qo'shilmaydi. Armaniston
Markaziy bankining moliyaviy tizim monitoringi va tahlillari bo'limi boshlig'i (Vahe
Vardanyan) ma'lumotlariga ko'ra, arman
banklari xorijiy bozorlarda, xususan,
kapital bozorlarida aktivlar ulushiga ega emaslar. Ular deyarli sotib olingan
qimmatli qog'ozlar mavjud emas (sekulyarlangan paketlar deb ataladi). Shu sababli,
Armaniston 2008 yilning sentyabr oyida likvidligi inqirozidan deyarli befarq edi.
Arman banklarining aktivlari juda past va yalpi ichki mahsulotning (YaIM) 25
foizini tashkil etadi.
Armanistonning geografik izolyatsiyasi, kichik eksport
bazasi va muhim biznes
sohalaridagi keng tarqalgan monopoliyalar, bu global tovar bozorida va Rossiyada
iqtisodiy qiyinchiliklarning yomonlashuviga ayniqsa sezilarli ta'sir ko'rsatdi.
Armaniston asosan Rossiya tijorat va davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanmoqda.
Chunki, asosan, energetika sektorida Armanistonning eng asosiy infratuzilmasi
Rossiya egalik qiladi va boshqariladi. Rossiyada
ishlayotgan aholining pul
o'tkazmalari YaIMning 7-8 foizigacha tashkil qiladi. Armaniston 2015 yil yanvar
oyida Rossiyaning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqiga qo'shildi, lekin Yevropa Ittifoqi
bilan iqtisodiy aloqalarni kengaytirishga qiziqish bildirdi. 2017 yil mart oyida
Yevropa Ittifoqi-Armaniston keng ko'lamli va kengaytirilgan hamkorlik to'g'risidagi
bitim imzolandi. Armanistonning oshgan davlat qarzlari
Yerevanni fiskal siyosatini