YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU Fonksiyonel Açıdan Bağımsız Yaşlı Diyabetli Bireyler İlk Basamak Tedavi
Eğer renal bozukluk ya da kontrendikasyon yok ise metformin ilk basamakta başlanması
gereken oral anti-diyabetik ilaçtır. Gastrointestinal yan etkilerini azaltmak için haftalık
doz titrasyonu yapılmalıdır. Metformin kullanımı esnasında renal fonksiyonlar yakından
izlenmelidir. Yaşlı bireylerde serum kreatinin düzeyi yerine hesaplanan glomerüler filt-
rasyon hızı (eGFR) renal fonksiyonları daha doğru yansıtmaktadır. Metformin, eGFR
<30 mL/dk/1.73 m
2
ise kullanılmamalıdır; eGFR 30-45 mL/dk/1.73 m
2
ise düşük doz
metformin tercih edilebilir.
Hastaneye yatan yaşlı diyabetli bireylerde, kontrast madde alma olasılığı yüksek işlemler
uygulanabileceğinden, metformin tedavisi geçici olarak kesilebilir.
Metformin tedavisinin tolere edilemediği veya kontrendike olduğu durumlarda sülfonilü-
re tercih edilebilir. Hipoglisemi riski diğerlerine göre daha az olan gliklazid, düşük dozda
başlanabilir. Hipoglisemi riski fazla olan glibenklamid gibi sulfonilürelerin kullanımın-
dan kaçınılmalıdır.
DPP-4 inhibitörleri hipoglisemi riski az olan bir seçenektir. Ancak pankreatit öyküsü olan
yaşlı diyabetli bireylerde kullanılmamalıdır.
Glinidler, postprandiyal hiperglisemisi ve yeme alışkanlığı düzensiz olan yaşlı diyabetli
bireylerde tercih edilebilir; ancak ilaç etkileşimlerine (özellikle non-selektif beta bloker,
salisilat, nonsteroid anti-inflamatuvar tedaviler, makrolid grubu antibiyotikler, ACE-i)
dikkat edilmelidir.
Glitazon kullanımı, konjestif kalp yetersizliği, fraktür ve maküla ödemi açısından riskli
olabilir.
Sodyum glukoz linked transporter-2 (SGLT-2) inhibitörlerinin yaşlı diyabetli birey-
lerde kullanımına ait uzun dönem deneyim bulunmamaktadır. İdrar yolu infeksiyo-
nu, genital infeksiyon, dehidratasyon, hipotansiyon ve ketoasidoz risklerinin olduğu
unutulmamalıdır.
İkinci Basamak Tedavi
Metformin ile glisemik hedeflere ulaşılamıyor ise, düşük dozla başlanmak şartıyla hipog-
lisemi riski az olan bir sülfonilüre tedavisi tercih edilir.
Alternatif tedavi DPP-4 inhibitörüdür.
Eğer oral anti-diyabetik ajan kullanımı kontrendike veya tolere edilemiyor ise, uzun etkili
bazal insülin tercih edilebilir.
Üçüncü Basamak Tedavi
Üçlü oral tedavi
Bazal veya hazır karışım insülin
GLP-1 reseptör agonistleri (GLP-1RA), gastrointestinal yan etkileri nedeniyle problem
yaratabilir; kırılgan yaşlı diyabetli bireylerde kilo kaybı zararlı olabilir.