Yengil atletika sport turining tavsifi

MAVZU: “YENGIL ATLETIKA SPORT TURINING TAVSIFI”


REJA:
1.Yengil atletika mashiklarining guruxlarga bo`linishi xarakteristikasi
2.Yengil atletika mashqlarining umumiy xarakteristikasi.

Yengil atletika – yurish, yugurish, sakrash va uloqtirish mashqlaridan iborat sport turidir. Maxsus jismoniy tarbiya o’quv yo’rtlarida esa yengil atletika mazko’r sport turining nazariyasidan, Amaliy ishlaridan hamda uni o’qitish metodikaksidan iborat, dars shu sohada ilmiy tadiqotlar o’tkaziladigan fandir. Qadimiy Yunon so’zi «atletika» o’zbek tilida «kurash» mashq degan ma’noni bildiradi. Kadimiy Yunonistonda kuchlilik va chakkonlkda musobaqalashgan kishilarni atletlar deb atar edilar. Hozirda esa jismoniy kamolotga yetgan kuchli odamlarni atlet deyiladi.

Yengil atletika degan nom shartli bo’lib sirtdan qaraganda, yengil atletika mashqlarining og’ir atletika mashqlariga nisbatan yengil tuyulishigagina asoslangan. Ayrim mamlakatlarda yengil atletikani «atletika» Fransiyada yoki yo’lka maydondagi mashqlar AQSH Angliyada deb ataydilar.
Yengil atletika besh bo’limdan, yo’rish, Yugurish, sakrash, uloqtirish va kun kurashdan iborat bo’lib, ularning har qaysisi ham xilma-xil turlarga bo’linishi.


Yengil atletika mashqlarining umumiy harakteristikasi.
Yurish-insonning joydan-joyga ko’chishidaga oddiy usul bo’lib, turli yoshdagi kishilar uchun ajoyib jismoniy mashq hisoblanadi. Uzoq va bir tekis yurganda azoyi badandagi qariyib barcha muskullar ishlaydi, organizmdagi yo’rak qon tomir, nafas olish va boshqa sistemalar faoliyati kuchayadi. Natijada moda almashinuvi ortadi. Jismoniy mashq sifatida odatdagi yurishning avvalo sog’lomlashtirish ahamiyati bor. Odamni ilk bolalik davridan yurishga o’rgatadilar. Lekin bu bilan kifoyalanib bo’lmaydi. Hamma odamlar to’g’ri chiroyli va tejamli yura bilishlari zarur. Oddiy yurishdan tashqari yurishning boshqacha xillari ham bo’ladi: poxodo yurish, safda yourish va sportcha yurish. Musobaqalarda yurishning texnik jixatdan eng qiyin, lekin eng foydali sportcha yurish qo’llaniladi. Uning tezligi oddiy yurishga nisbatan ikki marta ortiq, ammo bunday Yuqori tezlikka erishish uchun sportcha yurish texnikasi asoslarini o’rganib olishning
o’zigina kifoya qilmay balki oddiy yurishga Qaraganda anchagina intensiv ish bajarish talab qilinadi, ya’ni energiya sarflash ortadi. Yurish musobaqalari odatda stadion yo’lkalarida soat strelkasi harakatiga teskari yo’nalishda va oddiy yo’llarda shosseda, shahar ko’chalarida, so’qmoqlarda va hakoza, 30 kmdan 50 km masofagacha o’tkaziladi.
Yugurish musobaqasida qatnashuvchilar hamda belgilangan yo’rish texnikasini xususiyatlariga rioya qilishlari kerak. Bularning eng asosiysi bir lahza bo’lsa ham ikalla oyoq bir vaqtda yerdan o’zilib qolishga yo’l qo’ymaslikdan iborat. Oyoqlardan birortasi yerga tegmay turgan fursat sodir bo’lgudek bo’lsa sportchi yo’rishdan Yugurishga o’tgan hisoblanadi. Bu qoidani bo’zgan sportchini maxsus hakamlar musobaqadan chetlatadilar.