Yengil atletikachilarning asosiy sifatlarini rivojlantirish va tarbiyalasstrreplA

T e z k o r l i k n i r i v o j l a n t i r i sh.
Harakatlarni tez bajara olish yengil atletikachining muhim fazilatlaridan biridir. Tezkorlik sakrovchining depsinishi, uloqtiruvchining siltashi , sprinterning yugurishi uchun zarur bulibgina qolmay balki tezkorlik bosh fazilat hisoblanmagan atletlarga ham zarurdir Sportchining harakat tezligi birinchi navbatda musqo`llarning tarang`lashtirib va bushashtirib turadigan harakatlarni yo`lga solib va boshqarib turadigan bosh miya qobig`ining tegishli nerv faoliyati sabab buladi.Sportchining harakat tezligini uning musqo`l kuchini oshirish yo`li bilan ancha yaxshilash mumkin.Musqo`l kuchini oshirish xisobiga harakat tezligi darajasini ko`tarish avvalo juda kuch berish qobiliyatini yaxshilash xisobiga buladi. Harakat tezligini musqo`llarning elastiklik xususiyatidan foydalanishni yaxshilash bilan oshirish mumkin chunki kerak me`yorda cho`zilgan musqo`l katta kuch bilan va tez qisqaradi.
Musqo`llarning elastikligini yaxshilash uchun ularni cho`zadigan maxsus mashqlar bajarish kerak. Tez harakatlarni ayniqsa siklik harakterdagi harakatlarni bajarish paytida shu vaqt faol ishda ishtirok etmayotgan antogonist musqo`llarni bushata olish muximdir.Harakat tezligini oshirishning eng muxim tamoni yugurish sakrash va uloqtirishning mukkamal texnikasini egallashdir.
Harakat tezligi maxsus mashqlar, tanlangan yengil atletika turini tuliq bajarish va boshqa jismoniy mashqlar vositasida ortadi. Harakat tezligi bir qator boshqa fazilatlarga ham bog`liq bulgani uchun, shu fazilatlarni rivojlantirish ham tezkorlik ortishiga ta`sir kursatadi. Shuning uchun kuchni rivojlantiradigan , musqo`llar buginlar harakatchanligini yaxshilaydigan maxsus mashqlar qilish kerak buladi. Tezkorlikni rivojlantiradigan maxsus mashqlar turli, mumkin qadar tez harakatlardan , jumladan , sportchi ihtisos olayotgan yengil atletika turi elementlariga maksimal darajada yaqin harakatlardan iborat buladi.
Tezkorlikni oshirish uchun , yengil atletika turida mashq qilishning foydasi kuproq. Ularni ham, mahsus mashqlardagi kabi, shu paytda turgunlashgan chegaraga yaqin tezlikda va yengillashtirilgnan sharoitda esa undan ham tezroq takrorlash kerak. Trenirvoka mashqlarini takror bajarish o`rtasidagi dam olish atlet tezlikni pasaytirmasdan xuddi usha ishni pasaytirmaydi. Sportchini favqo`lodda vaziyatda tapogonlik qilib tez va samarali harakat qilib shu vaziatdan chiqib ketishga majbur qiladigan mashqlar foydalidir.Yengil atletikachilarda chakqqonlikni rivojlantirish uchun basketbol xokkey qo`l tupi va boshqa o`yinlar tavsiya qilinadi. Kupgina yengil atletika turi bilan shug`ullanuvchilar ayniqsa g`ovlar osha yugurish tusiqlar Osha yugurish estafetali yugurish bilan shug`ullanish faqat tezkorlik chidamlilik va boshqa shu kabi fazilatlarnigina emas balki chaqqonlikni ham rivojlantirishga ham yordam beradi..Maxsus chaqqonlikni rivojlantirishga kuproq e`tibor berish kerak.
Chaqqonlikni rivojlantirishga trenirovkaning tayyorlov qismida eng kup e`tibor berish kerak.Asosan kross yugurish va ochik joylardagi mashqlardan iborat baxorgi trenirovka ham chaqqonlikni rivojlantirishg yordam beradi..YOzda va musobaqa davrida chaqqonlikga qaratilgan maxsus mashqlar uchun vaqt qolmaydi. Bu vaqtda chaqqonlik yengil atletikaning ihtisos olinayotgan turi bilan birga yul yulakay takomilllashtiriladi.
Foydalangan adabiyotlar:

1. 
   Kun L. Vseobshaya istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta : Per. Svenger. M.: Raduga, 1982..
   
2. 
   Olivova V. Lyudi i igri. U istokov sovremennogo sporta. - M.: FiS, 1985.
   
3. 
   Stolbov V.V. Istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta. - M.: FiS, 1975.
   
4. 
   L. Kun «Vseobshaya istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta»; Moskva 1987.
   
5. 
   Krushilo YU.S. «Xrestomatiya po istorii drevnego mira» Moskva 1980g.