Dezinfeksiyalovchi vositalarni qo’llash sohalari
Vosita
Bino
yuza
qisml
ari
yuz
Idish
Kiyi
m
Bemorni
parvarish
qilish
vositalari
1
2
3
4
5
6
Akvabor
4
4
-
4
-
Alaminol
4
4
-
4
4
Aldezi
+
4
4
4
-
Aldesol
4
- ,
-
-
-
Amotsid
4
4
-
4
-
Amotsid 2000
+
4
-
-
-
Amfolan
+
4
4
4
4
Aptik
+
-
-
4
-
Antiseptika kombi flexep
+
4
-
-
-
Antiseptika kombi sprey
+
4
-
-
-
АОХ-1
+
-
4
4
-
АОХ-К
4
-
4
4
-
Atmosteril Aerozol
4
-
-
-
-
АFBS
4
4
-
4
-
Аerodezin 2000
4
-
-
-
-
Batsillol Plyus
4
-
-
-
-
Belasept
4-
4
4
4
-
Belen
4
4
4
4
4
Belka
-
-
-
4
-
Belor
-
4
-
4
-
Bentaxlor
4
4
4
-
-
Biapol
+
4
-
-
-
Biksar
Blanizol
+
4
4
-
4
Blanizol
+
-
-
-
-
Blesk
-
4
-
-
-
Blesh
4
4
-
4
Bromosept 50 %
4
4
4
-
4
Veks- sayd
4
4
-
-
-
28
Велтолен
4-
4
-
4
4
Veltosept
+
-
-
-
-
Viamoid 7040 KL
+
+
-
-
-
Vialag -2
+
-
-
-
-
Virkon (КPКА)
+
+
+
+
-
Virkon (naturan )
+
+
+
+
-
Vita
-
-
-
+
-
Vostochnaya
-
+
-
-
-
Geksaxlor
+
+
-
-
-
Gormasent plyus
+
+
+
-
-
Neytral Gipoxlorit kaltsiy
+
+
+
+
+
Gipoxlorit kaltsiy eritmasi
+
+
+
-
-
Texnik Gipoxlorit kaltsiy
+
+
+
-
-
Gipoxlorit natriy GG-400
+
+
+
+
+
Gipoxlorit natriy ТU 48-040-
01-130-97
+
+
+
+
+
UDR-01 qurilmasida ishlab
chiqarilgan natriy gipoxlorit
+
+
+
+
4-
ECOMIR-1
qurilmasi
tomonidan ishlab chiqarilgan
natriy gipoxloriti
+
+
+
+
+
EFFECT
qurilmasi
orqali
ishlab
chiqarilgan
natriy
gipoxloriti
+
+
+
+
+
SANER
qurilmasida
ishlab
chiqariladigan
natriy
gipoxloridi
+
+
+
+
XLOREFS qurilmasida ishlab
chiqariladigan
natriy
gipoxloridi
+
+
+
+
+
ELMA-1 qurilmasida ishlab
chiqariladigan
natriy
gipoxloridi
+
+
+
+
+
Natriy gipoxloridi eritmasi
+
+
+
-
+
Grilon
+
+
+
+
-
Daytsid 4,5
+
+
-
-
-
Kaltsiy
gipoxloritining
+
+
+
-
-
29
bikarbonat tuzi (KGBT)
Uchdan ikki Kaltsiy gipoxlorit
tuzi (UIKGT)
+
+
+
-
-
Dezavik
+
+
+
+
+
Dezavik –ekstra
+
+
-
+
+
Dezokson -1
+
+
+
+
-
Dezokson -4
+
+
+
+
-
Dezolon
+
+
+
+
+
Dezxlor
+
+
+
+
-
Dezeffekt
+
+
+
+
+
Dezeffekt – sanit
+
+
+
+
+
Dekopeks 50FF
+
+
-
-
-
Dekopeks 50 plyus
+
+
-
-
-
Dekopeks solarsept
+
-
-
-
-
Demos
+
+
+
+
+
Deorol
+
+
-
-
-
Deoxlor
+
+
+
+
+
Deskogen
+
+
-
-
-
DIAS-20
+
+
-
-
-
Dismozon pur
+
+
-
-
-
Dixlor -1
-
-
-
+
-
DP-2
+
+
+
+
-
Dezef
-
+
+
-
-
Dyulbak/DTBL maksi
+
+
+
+
+
Dyulbak eruvchan
-
-
-
-
+
Dyulbak servis doz
+
+
-
-
-
Javelion
+
-
+
+
-
Javel solid
+
+
+
+
+
Izosan
+
+
+
+
-
Insidur
+
+
-
-
-
Insider sprey
+
-
-
-
-
Kaliy
tuzi
дихлоризоциануровой
кислоты
+
+
+
+
+
Kama
-
+
-
-
-
Katamin AB
4-
-
4
4
-
Katasept
4
4
4
4
-
30
Klorilli
+
4
-
-
4
Klor-yushn
4
4
4
4
4
Klooks
4
4
4
4
-
Klorsept
+
4
4
4
4
Korzolin FF
+
4
-
-
-
Lidos
+
4
-
4
-
Lizol
+
-
-
4
-
Lizoformin special
+
4
4
-
-
Lizoformin 3000
+
4
-
-
-
MDJ-1, MDJ-2
4
4
4
-
4
Melzept SF
4
-
-
-
-
Metasilikat natriy
+
4
4
4
-
Mikribak forte
4
4
-
-
-
Mikrosid likvid
4
-
-
-
-
Natriy
tuzi
дихлоризоциануровой
кислоты
4
4
4
4
-
STEL-10N-120-01
o'rnatish
yordamida
olingan
ANK
neytral anolit
4
-
4
4
-
Neodisher septo 2000 nyu
4
-
-
-
-
Neodisher xlor tabletkalari
4
4
4
4
4
Nika-dez
4
4
4
4
4
Nika estra M
4
4
4
4
4
Nitrai
4
4
4
4
4
Nyu alfa aerosol
4
-
-
-
-
Nyutral lemon
4
-
4
-
-
ODO-BAN
4
4
-
-
-
Oli konta sept VS542
4
-
-
-
-
PVK
4
4
4
-
-
Pemos -1
4
4
-
-
-
Peramin
+
-
+
4-
-
Perekis vodorod
+
+
+
+
-
Peroksimed
+
+
+
+
-
Perform
+
+
-
-
-
Plivatseptik glyukonat 5% sirt
faol
moddalar
bilan
va
+
-
-
-
-
31
konsentratsiyasiz
Plivatsept -T inktura
+
-
-
-
-
Polisept
+
-
-
+
+
Preparat S-4 (pervomur )
+
-
+
+
+
Presept
+
+
+
+
+
KFP-1 (kaliy ftorid peroksidrat)
+
-
+
+
-
PCHD
-
+
-
-
-
Pyurjavel
+
+
+
+
-
Rik-D
+
+
+
-
-
Salvannioz rSHO
+
+
-
-
-
Sana
-
-
-
+
-
Sanita
-
+
-
-
-
Sanitarniy -1
-
+
-
-
-
Sanitarniy -2
-
+
-
-
-
Sekusept- pulver
+
-
-
-
-
Septabik
+
+
-
+
+
Septabik 20-V
+
+
-
+
+
Septodor
+
+
-
+
4-
Septodor – layt
+
+
-
-
-
Septodor - Forte
+
+
+
+
+
Septustin
+
+
+
+
+
Silva-des
+
+
-
-
-
Sokrena
+
+
-
-
-
Sporoks
+
+
+
+
4-
Sulfoxlorantin
va
Sulfoxlorantin M
+
+
+
+
+
Sulfoxlorantin D
+
+
+
+
+
Surfanios
+
+
-
-
-
Tepsixlor 70А
+
+
+
-
+
Terralin (TRN 5225)
+
+
-
-
Triasid
+
+
+
+
+
Trixlorol
+
+
+
+
-
Trixlorizotsioaurilangan kislota
+
+
+
+
-
Universal
-
-
-
+
-
Uralskiy
-
-
+
-
FD 312
+
+
-
-
-
FD 322
+
+
-
-
-
32
Fiam
+
+
+
+
+
Fogutsid
+
-
-
+
-
Formalid
-
-
-
+*
-
Fortez dez
+
-
-
-
-
Fuss Prish Sprey
-
-
-
+
-
Xloramin B
+
+
+
+
+
Xlordezin
+
+
+
+
+
Xlorina
+
-
+
+
-
Xlormiks
+
+
+
+
+
Xlorli ohak
+
+
+
-
-
Xlortab
+
+
+
+
+
Xlorsin (N и К)
+
+
+
+
-
KRONT-UMEM-da
olingan
natriy
xloridning
elektrokimyoviy faol eritmalari
+
+
+
+
+
Natriy
xloridning
elektrokimyoviy faol eritmalari
STEL-4N-60-1
o'rnatilishi
(neytral anolit) yordamida
+
+
+
+
+
STEL-10AK-120-01
o'rnatilishi natijasida olingan
Natriy
xloridning
elektrokimyoviy faol eritmalari
+
+
+
+
+
STEL-MT-1
moslamasi
yordamida
olingan
natriy
xloridning
elektrokimyoviy
faol eritmalari
+
+
+
+
+
STEL-MT-2
qurilmasidan
olingan elektrokimyoviy faol
natriy xlorid eritmalari
+
+
+
+
+
ECA-30 qurilmasida olingan
elektrokimyoviy
faol
natriy
xlorid eritmalari
+
+
+
+
+
Effect- Forte
+
+
+
+
+
*dekzamerda
Ta'kidlash kerakki, bugungi kunda jamiyatda kasalxonalarga
33
bo'lgan ehtiyojni aniqlaydigan yagona me'yoriy hujjat yo'q. Dori-
darmonlarga ehtiyoj yotoqda kun davomida beriladi. Shu bilan birga,
tartibda tavsiya etilgan standartlar sog'liqni saqlash muassasalarining
haqiqiy ehtiyojlarini hisobga olmasligi aniqlandi. Hisob-kitoblar shuni
ko'rsatdiki, xloraminga bo'lgan kunlik ehtiyoj deyarli 2 baravar yuqori
(ambulatoriya bo'limlari va bo'limlarida dezinfektsiya va sterilizatsiya
rejimini tashkil qilish bo'yicha qo'llanma, 1992 yil). Bundan tashqari,
qoidalarda jarrohlik shifoxonalari, xususan, operatsion bo'limlar
to'g'risida ma'lumotlar yo'q. Ushbu me'yor o'z ichiga oladi, ya'ni, ya'ni.
u qanday parametrlardan iborat.
Bir qator sog'liqni saqlash muassasalari ushbu standartlarda
ularda ko'rsatilgan kerakli miqdordagi DVni hisoblash uchun
foydalanadilar, bu, ehtimol, noto'g'ri, chunki standart mukammal
emas.
Profilaktik dezinfektsiya va umumiy tozalashni ta'minlash uchun
tibbiy muassasalarda kasalxonalarga bo'lgan ehtiyojni hisoblash
formulasi
mavjud
(Ambulatoriya
bo'limlari
va
bo'limlarida
dezinfektsiya va sterilizatsiya rejimini tashkil qilish bo'yicha
qo'llanma, 1992 yil). Biroq, boshqa maqsadlar uchun DV oqim
tezligini hisoblash mavjud emas. Bundan tashqari, ishlov beriladigan
yuzalar maydonini aniq hisoblash, bizning fikrimizcha, haqiqiy emas.
Hozirgi kunda sog'liqni saqlash muassasalari uchun keng
qamrovli DV taklif etiladi. Ular uchun zarur bo'lgan ehtiyojni
hisoblash vaqt sarflashni talab qiladi. Xloraminga ma'lum bo'lgan har
qanday DVga ehtiyojni aniqlash uchun, V. Xizgiaev (2002)
konversiya koeffitsientini hisoblash metodologiyasini taklif qiladi.
Hisoblash printsipi xuddi shu sharoitda dezinfektsiyalash uchun zarur
bo'lgan xloramin (A) va boshqa dezinfektsiyalash vositasi (B) miqdori
teng ekanligiga asoslanadi.
Ushbu miqdorlar (K) koeffitsient bilan o'zaro bog'liq va quyidagi
formula bilan aniqlanadi: A x K = V. K ni hisoblash uchun V ni A ga
bo'lish kerak, DМ oqim tezligini aniqlashda ishchi eritmaning
kontsentratsiyasi uning miqdoriga (iste'mol tezligiga) va olingan
narsaga ko'paytirilishi kerak. soni 100 ga bo'linadi.
Ta'kidlash kerakki, sog'liqni saqlash DV gabo'lgan ehtiyojni
shakllantirishga nisbatan yagona yondashuv mavjud emas. Bu har bir
sog'liqni saqlash muassasasi tomonidan funktsional bo'linmalar
tomonidan taqdim etilgan ma'lumotlarga asoslanib belgilanadi. Ba'zi
34
kasalxonalar terapevtik va jarrohlik bo'limlari uchun xloraminni bir xil
ehtiyojga ega shuningdek, bo'limning profilidan va yotoq sonidan
qat'iy nazar jarrohlik bo'limlari uchun. DV sarflangani darajasiga
qarab sotib olinadi.
Turli xil mutaxassislar (epidemiologlar, bosh hamshiralar,
farmatsevtlar) kasalxonalarda turli xil DVlardan foydalanishda
ishtirok etadilar, bu, albatta, ma'lumotlarni to'plash va tahlil qilishni
qiyinlashtiradi.
Ma'lumki, nozokomial muhitning holati, asosan, nozokomial
infektsiyani rivojlanish ehtimolini aniqlaydi. Biroq, N.S.ga ko'ra.
Morozovoy, S.V. Korzhenevskiy (2000), shartli patogen mikroflorani
atrof-muhit ob'ektlarida izolyatsiya qilish haqiqati xulosalar uchun
yetarli dalil emas, chunki epidemiologik xavf tug'dirmaydigan
Opponentistik mikroorganizmlarning qoldiq miqdori chegarasi hali
aniqlanmagan. Mualliflar shifoxona atrof-muhit obyektlaridan kir
yuvish vositalarining 71459 namunasini bakteriologik tekshirish
natijalarini tahlil qilishdi va ijobiy natijalar soni 1,5% (bitta
tadqiqotning narxi 9,5 kub) ekanligini aniqladilar. Bundan tashqari,
bir xil shifoxonada turli xil tartibga solish tashkilotlari tomonidan
qabul qilingan 5600 ta yuvilishni o'rganishda natijalarning atigi 1,5%
holatlarga to'g'ri keldi.
Ufa shahridagi 7 shahar kasalxonasining jarrohlik bo'limlaridan
mikroorganizmlarni 2 yil davomida tekshirish bo'yicha o'tkazilgan
tahlilimiz shuni ko'rsatdiki, steril bo'lmagan namunalar soni yillar
davomida o'rtacha 1,22% (26020 yuvishdan) va 1,56% (24206
yuvishdan). individual kasalxonalarda 2,65% ga yetdi (3817
yuvishdan 101 ijobiy natija).
Mikroorganizmlarni ko'p tarmoqli jarrohlik shifoxonalaridan
birining kasalxonadan tekshirish natijalari steril bo'lmagan namunalar
soni 2,24 foizni tashkil etganligini ko'rsatdi (10 817 yuvishdan 242
ijobiy natija). Yuvilgan mikroorganizmlarning etiologik tarkibi S.
aureus (40,1%), E. coli bakteriyalari (45.0%), P. aeruginosa (7,9%),
Acinetobacter (4.13%), mog'or va zamburug’ (1,65%).
Shunday qilib, ijobiy namunalar soni oz bo'lsa-da, nozokomial
muhit ob'ektlarining bakterial ifloslanishini baholash bo'yicha ko'plab
tadqiqotlar olib borilmoqda. Shu munosabat bilan, rejalashtirilgan
laboratoriya nazorati, ehtimol, epidemiologik va iqtisodiy jihatdan
asosli emas. Bundan tashqari, u atrof-muhit holatini ob'ektiv ravishda
35
aks
ettirmaydi.
Shu
bilan
birga,
mikroorganizmlarning
dezinfektsiyalash
vositalariga
sezgirligi
bo'yicha
tadqiqotlar
o'tkazilmaydi, dezinfektsiyalash choralarining sifati baholanmaydi,
mikroorganizmlar tomonidan dezinfektsiyalash vositalari va antiseptik
eritmalarning ifloslanishi aniqlanmaydi, bu bizning fikrimizcha
muhimdir.
Zamonaviy sharoitlar dezinfektsiyalashga yangi yondashuvlarni
talab qiladi. Birinchidan, bu yangi samarali xavfsiz ВМlarni joriy
etish. Ozonni buzuvchi moddalar (OBM) bo'yicha Monreal protokoli
tomonlarining ochiq ishchi guruhining 15-yig'ilishini eslash kerak, bu
ozon zararli moddalarni ishlab chiqarish va iste'mol qilishni, ayniqsa
ishlatiladigan vositalar va tayyorgarliklarning tarkibiy qismi bo'lgan
ishlab chiqarishni va iste'mol qilishni to'xtatishni qattiqlashtirishni
ta'minlaydi. tibbiy amaliyotda. Davlat sanitariya-epidemiologiya
nazorati boshqarmasi 1998 yil 1 martda ham davlat ro'yxatidan
o'tkazish uchun OBMni o'z ichiga olgan chet ellik dezinfektsiyalash
aerozollarini ko'rib chiqmaslik to'g'risida qaror qabul qildi va OBM
o'z ichiga olgan mahalliy dezinfektsiyalash vositalarida bu
dezinfektsiyalash vositasini davlat ro'yxatiga olish to'g'risidagi
guvohnomaning amal qilishini 01.01.2001 yilgacha chekladi. Davlat
sanitariya-epidemiologiya nazorati boshqarmasi shu vaqtdan boshlab
O’zbekiston Respublikasida xloroflorokarbonat asosida DV ishlab
chiqarishni taqiqlashni taklif qilmoqda (17.08.1998 yildagi 1100 /
1925-98-113-sonli ma'lumotnoma).
Shu munosabat bilan yangi yuqori samarali va xavfsiz
dezinfektsiyalash vositalarini ishlab chiqarishni rivojlantirish va
tashkil etish tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Yuqoridagilarni
inobatga olgan holda, Dezinfekologiya ilmiy-tadqiqot instituti va
Septabik bazasida Boshqird davlat tibbiyot universiteti qoshidagi
"Bashbiomed" ilmiy-ishlab chiqarish birlashmasi yangi DV Dezavik-
Extra ishlab chiqdilar. Hozirgi kunda "Immunopreparat" Davlat unitar
korxonasi (Boshqirdiston Respublikasi, Ufa) bazasida u ommaviy
ishlab chiqarilmoqda. "Effekt-Forte" preparati "Biodez" MChJ
tomonidan ishlab chiqarilgan, Ushbu dorilar juda ko'p mikroblarga
qarshi ta'sirga ega, ulardan foydalanishning ko'p qirrali xususiyati,
yuvish xususiyatlari, dezinfektsiya va sterilizatsiya oldidan tozalash
TA ni birlashtirishga imkon beradi, ishlov berilgan narsalarga zarar
etkazmaydi; ulardan bemorlar va xodimlar ishtirokida foydalanish
36
mumkin.
Ular
hidsiz,
suv
bilan
yaxshilab
aralashtiring.
Dezinfektsiyalash va SOT TA (shu jumladan bitta jarayonga
birlashtirilganlar) uchun ularning yechimlari takroran ishlatilishi
mumkin. Ishchi yechimlarni tayyorlash jarayoni bir bosqichli. 1 dan
10 litrgacha bo'lgan polimer idishlarda suyuq kontsentratlar shaklida
mavjud. Konteyner yorqin yorliqli, tashish va saqlash uchun qulay va
ishonchli maxsus sharoitlarni talab qilmaydi.
"Desavik-Ekstra" va xloraminning qiyosiy tavsiflari 2- jadvalda
keltirilgan.
Bugungi kunda biz shifoxonalarda ishlatiladigan DV ro'yxatini
kengaytirish, yangi istiqbolli dezinfektsiyalash vositalarini, shu
jumladan TAA asosida yaratilgan DVni keng joriy etishni muhim deb
bilamiz.
2-jadval
Dostları ilə paylaş: |