bo`lmagan ishlarga
qo`llash qat`iy man
etiladi. Yong`in o`chirish
vositalari ob`ektning
maydoni va texnologik
jarayonlarga qarab
hisoblanadi.
•
Sprinkler qurilmalari
suv quvurlari tarmoqidan
iborat bo`lib, imoratni
shipiga purkagich-kallaklar
(forsunka-lar) quvurlarga
burab mahkamlanadi. Bu
tarmoqqa suv quvurlar
yoki idishdan nasoslar
yordamida suv beriladi.
YONG‘INNI
O‘CHIRISHNING TEXNIK
VOSITALARI
•
4. KHKO‘O‘-10
kimyoviy o‘t o‘chirgich
haqida malumot
bering va sxemasini
chizing.
•
5. Karbonat kislotali
o‘t o‘chirgich O‘O‘O‘-5
ning ishlash prinsipini
asoslang va sxemasini
chizmada tasvirlang.
Kimyoviy usullar- yonish
reaksiyasini tormozlash
hisobiga amalga oshiriladi
•
O‘t o‘chirish
vositalari asosan 3
guruhga bo‘linadi:
•
1) yonishni tugatish
usuli bo‘yicha -
sovituvchi,
aralashtiruvchi
(chatishtiruvchi),
ihotolovchi,
birlashtiruvchi,
Ikkinchi vosita
Elektr
o‘tkazuvchanligi
bo‘yicha - elektr
tokini o‘tkazuvchi
(suv, bug‘, ko‘pik)
elektr tokini
o‘tkazmaydigan
(kukunli birikmalar
gazlar).
Uchinchi vosita
•
Zaxarligi bo‘yicha - zaxarli
(freon, brometil), kam zaharli
(karbonad angidrid, azot),
zaharsiz (suv, ko‘pik, kukunli
birikma);
NAZARIY MA`LUMOTLAR:
•
Yonish jarayonini to`xtatish uchun
oksidlanish tiklanish ekzotermik zanjir
reaksiyasi uzilishi kerak. Bu reaksiyani
tuxtatishning fizik hamda ximik usullari
qo‘llaniladi.
•
Fizik usullar - bu alangani yonuvchi modda
yuzasidan uzib tashlash, yonuvchi modda
yuzalari haroratini alangalanish
haroratidan pasaytirish, oksidlovchi modda
(kislorod) konsentratsiyasini kamaytirish
(ko‘pincha yonmaydigan gazlar
konsentratsiyasini oshirish hisobiga) va
yonuvchi modda bilan oksidlovchini bir-
biridan ixotalash.
O’t o’chirish mashinasi
YONG’IN
YONG’IN
YONG’IN
Ogohlantiruvchi belgilari:
O’t uchirish vositasi
O’t uchirish vositalari:
O’t uchiruvchining maxsus
kiyimi
•
O‘t o‘chirishda eng keng tarqalgan modda suvdir.
Suv o‘zining qo‘yidagi xususiyatlari tufayli o‘tni
o‘chirishda eng afzal modda hisoblanadi. Suvning
issiqlik sig‘imi katta. Yonayotgan yuzaga tushgan
suv issiqlikni yutadi. Malumki 1 litr suv taxminan
539 kkal issiqlikni yutadi. Yuqori haroratli yuzaga
tushgan suv tezda bug‘lanadi. Bug‘lanish natijasida
uning xajmi 1700 marta ortadi va vaqtincha
yonayotgan yuzani qamrab olib, havodagi O2
(kislorod) miqdorini kamaytiradi. Uning sirt
tarangligi kichik (0,073). Karbonat angidrid gazini
yong‘in chiqqan zonaga yo‘naltirish natijasida u
yerdagi havoning tarkibida O2 miqdorini kamaytirish
evaziga yong‘inni o‘chirishga erishilgan. Bu gaz
yonmaydi. Inert gazlardan yong‘inni o‘chirishda azot
va argon gazlari ham ishlatiladi.
•
Ular xam karbonat angidrid singari yong‘inni
o‘chiradi. Tutun gazlarida kislorod miqdori
havodagidan bir muncha kam bo‘lib, taxminan 18-
19% ni tashkil etadi. Bu gazlar oxirigacha yondirilsa,
undagi O2 (kislorod) miqdorini 5-6% gacha tushirish
mumkin. Bunday gazlar yong‘inni o‘chirishda
bemalol qo‘llanilishi mumkin. Ingibitorlar-
galloidlangan uglevodlar yonish reaksiyasiga
kimyoviy susaytirgich orqali ta’sir ko‘rsatib,
yong‘inni to‘xtatadi. Kukunli birikmalar - yonayotgan
Dostları ilə paylaş: |
