Yuridik psixologiya

Seminar
Mustaqil ta’lim
I--semestr
1	Umumiy va yuridik psixologiyaning predmeti, tizimi va uslublari.		14		2		2		10
2	Yuridik faoliyatda bilish jarayonlarining tutgan o‘rni. Hissiyot va iroda jarayonlari		14		2		2		10
3	SHaxs va uning psixologik xususiyatlari tuzilishi. Muomala va ijtimoiy guruhlarda shaxslararo munosabat SHaxsning ijtimoiy-moslashgan dunyoqarashi psixologiyasi		14		2		2		10
4	Jinoyatchi shaxsining psixologik tahlili. Jinoyatning psixologik tahlili.		16		2		4		10
5	Uyushgan jinoyatchilik va jinoiy guruhlar psixologiyasi.		14		2		2		10
6	Jinoyatni ochishning psixologik tomonlari. Voqea joyini ko‘zdan kechirish va guvohlantirish psixologiyasi. Tintuv psixologiyasi.		18		2		4		12
	Жами		90		12		16		62
	II-semestr
7	So‘roq qilish psixologiyasi. Tanib olish uchun ko‘rsatish psixologiyasi.		16		2		4		10
8	Tergov eksperimentini o‘tkazish psixologiyasi. Ko‘rsatmalarni voqea joyida tekshirish psixologiyasi.		16		2		4		10
9	Sud psixologik ekspertizasi. Sud muhokamasining psixologik asoslari		14		2		2		10
10	Sudya, davlat prokuror (ayblovchisi) va advokatning kasbiy-psixologik xususiyatlari		14		2		2		10
11	Sudlangan shaxs psixologiyasi va qayta tarbiyalash (resotsializatsiya) masalasi. Mahkum shaxsini va jazoni o‘tab qaytgan shaxsni qayta tarbiyalashning psixologik vositalari va shartlari		14		2		2		10
			54		10		14		50
Jami				144		22		30		112

MA’RUZA MASHG’ULOTLARI.
1-Mavzu : Umumiy va yuridik psixologiyaning predmeti, tizimi va uslublari. (2 soat)
Umumiy va yuridik psixologiyaning predmeti. Psixologiya - inson psixikasini o‘rganadigan fan. Turli faoliyatlarda shuningdek, fuqarolik, xo‘jalik, ma’muriy hamda jinoiy sud ishlarini ko‘rib chiqishda psixologiya mavjudligining qonuniyligi.
Psixika va miya. Sub’ekt faoliyatini amalga oshirish va ob’ektiv olamning unda aks ettirish jarayonida vositachi sifatida fiziologik mexanizmlar ishtiroki.
Umumiy va yuridik psixologiyaning uslublari. Psixik jarayonlarda ob’ektiv tadqiqotning zarurati. Psixik jarayonlarning shakli va o‘zgarish qonuniyati. Kuzatish, suhbat, inson faoliyati mahsulini analiz qilish. Psixik jarayonlarni tadqiq qilishning eksperimental (tajriba) metodi. Diagnostik sinov natijalarini qo‘llash va ularning psixologik ahamiyati. Huquq psixologiyasining, dolzarb muammolari, tizimi va vazifalari.
Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondashuv, ma’ruza, tayyorlangan slaydlarni videoproyektor asosida ko’rsatish, muammoli ta’lim, blis-so’rov, klaster, munozara.
Adabiyotlar: A1; A3; A5; A7; A8; Q2; Q4.
2 -Mavzu : Yuridik faoliyatda bilish jarayonlarining tutgan o‘rni.
Hissiyot va iroda jarayonlari (2 soat)
Sezgilar. Sezgining umumiy qonuniyatlari. Sezgilar aynan bir xil kuzatuvchilarni aks ettirish shakllari. Sezgining mohiyati va turlari. Sezgi turlarning tavsifi.
Sezgining umumiy psixofiziologik qonuniyati, tergov amaliyotida bu bilimlardan foydalanish.
B. Idrok. Idrokning xususiyatlari va turlari. Idrok moddiy olamning hissiy aksi sifatida.
Guvohlik ko‘rsatmalarida idrok qonuniyatining vujudga kelishi. Kuzatish va kuzatuvchanlik.
Diqqat. Diqqatning umumiy xarakteristikasi. Diqqatning asosiy xususiyati. Tergovchi faoliyatida diqqatning mohiyati.
G. Xotira. Xotira haqida umumiy ta’limot. Ixtiyorsiz va. ixtiyoriy xotira. Qayta eslash va unutish. Xotiraning turlari va tiplari. So‘roq jarayonida xotira qonuniyatining vujudga kelishi va undan foydalanish. Tergov jarayonida esga tushurish, yordam ko‘rsatish usullari.
D. Tasavvur-atrofdagi predmet va hodisalarning fikriy shakllanish jarayonidir. Tasavvurning qabul qilinishi, xotira va fikrlash bilan bog‘likdigi, ularning tergovchi amaliyotidagi mavqei (roli).
E. Tafakkur. Fikrlashning mohiyati va turlari. Nostandart masalalarni echishda fikrlash faoliyatining tuzilishi. Muammoli holatlarda nostandart masalalarni echishda topqirlik (evristik echish «Evrika» lotincha «topdim») bilan hal etish natijasi sifatida jinoyatning ochilishi. Tergov harakatida sezgirlik (intuitsiya)ning roli.
SHaxs va uning psixologik xususiyatlari tuzilishi
SHaxs tushunchasi. Inson individ sifatida shaxs individualligi. SHaxs rivojldnishida biologik va ijtimoiy muxitning aloqadorlik muammosi. SHaxsga xos nazariyalar va ularning mazmun mohiyati. SHaxs tuzilishi va uning strukturasi, shaxsga xos psixologik mexanizmlar va ularning tabiati masalasi. SHaxsning psixoanalitik, gumanistik, biologik, sotsiogenetik, bexivioristik, geshtalt nazariyalari.
SHaxsning individual psixologik xususiyatlari.
Temperament- (mijoz). Uning tushunchasi va turlari. Inson faoliyatida mijoz xususiyatlarini aks etish. Temperament turlari va ularning mazmuni. Temperament va oliy nerv tizimi xususiyatlari. Sangvinik, xolerik, flegmatik, melanxolik temperaent tiplari va ularni tergov jarayonida hisobga olinishi.
Temperament nazariyalari, shaxs va temperament.
Qobiliyat- Qobiliyat tushunchasi. Qobiliyatning rivojlanishi va turlari. Malaka tushunchasi va odat, huquqiy faoliyat uchun kas6iy mahorat muammosi. Umumiy, maxsus qobiliyatlar va ularning mazmuni. Qobiliyat va layoqatlarning o‘zaro aloqadorlik masalasi.
Xarakter- (xulq-atvor) tushunchasi, turlari va o‘zini tuta bilishning shakllari. Voyaga etmaganlar psixologiyasi. Tergov amaliyoti(eksperimenti)da shaxsning individual psixologik xususiyatlarini xisobga olish.
Hissiyot tushunchasi va turlari. Hissiyot faoliyatni boshqaruvchi jarayon sifatida. Affekt holatida jinoyat sodir etishning psixologik tavsifi. Sog‘lom, nopatologik va chegaralangan hissiy holat (frustatsiya, agressivlik, depressiya, shok, bezovtalik, fobiya va boshqalar). Tergov va sud jaroyonlarida hissiy boshqarish va uni hisobga olish.
Iroda jarayonlari va holatlari. Iroda tushunchasi, iroda harakati ularning tuzilishi. Munozarali (nizoli) holatlarda foliyatni irodaviy boshqarish. Jinoyatni tergov kilish jarayonida iroda holatini boshkarish.