D e m a k , yuqorida t a ’kidlanganid ek, yoshlarni aqliy jihatdan kam ol toptirishning birinchi sharti ularni ilm olishga d a ’vat etishdir. A x lo a iv tarbiva m uayyan jamiyat to m o n id a n tan olingan va rioya qilinishi zarur boMgan tartib, o d o b , o ‘zaro m unosabat, m u lo q o t va x u lq -a tv o r qoidalari, m ezon larin i o'quvchilar o n gi, hayoti, turmush tarziga singdirish maqsadida tashkil etiluvchi pedagogik jarayondir. A x lo q iy tarbiya ham ijtimoiy tarbiyaning m u h im tarkibiy qismlaridan biri s a n a l a d i . A x l o q i y ta r b iy a a s o s in i s h a x s n i i j t i m o i y - a x l o q i y m e ’yorlardan xabardor etish tashkil qiladi. Axloq (lot. «moralis» — xu lq-atvor m a ’nosini bildiradi) ijtimoiy ong shakllaridan biri hisoblanib, ijtim oiy m unosabatlar h am da shaxs xatti-harakatini tartibga soluvchi, m uayyan jamiyat to m o n id a n tan olingan va rioya qilinishi zarur bo'lgan tartib, o d o b , o 'z a r o m u n o sa b a t, m uloqot va x u lq -a tv o r qoidalari, m e z o n la r in in g majmui sifatida aks etadi. Q u r ’o n i K arim va H a d i s i S h a r ifla r d a g i a x l o q q a o id ibratli m asla h a tla r, hikoyatlar asrlar d a v o m id a tarkib to p g a n m illiy urf- oda tla r, a n ’ana va qadriyatlar m a z m u n id a o 'z ifodasiga ega bo'lgan. Sharq mutafakkirlari M u h a m m a d a l-X o r a z m iy , Abu N a sr Forobiy, Abu A li ibn S in o , Abu R a y h o n Beruniy, A h m a d a l-F a r g 'o n iy , Im o m Ism o il a l- B u x o r iy , A h m a d Y assaviy, B ahovuddin N a q s h b a n d , A m ir T e m u r , M u h a m m a d T ara g 'a y U lu g 'b e k , A b d u r a h m o n J o m iy , S a ’diy S h e r o z i y , A l i s h e r N a v o i y va Z a h ir id d in M u h a m m a d B o b u r va
