Superkompyuterlar. Superkompyuterlarga tezligi sekundiga yuzlab million – o‘nlab milliard suruluvchi vergulli operatsiyalarni bajaruvchi (Mflops) quvvatli ko‘p protsessorli xisoblash mashinalari kiradi.
5-chizma. Konstruktiv xususiyatlari bo‘yicha kompyuterlarni turlarga ajratish.
§2. Kompyuter arxitekturasi
IBM PC turidagi shaxsiy kompyuterlar ananaviy mikroprotsessor tizimining arxitekturasiga ega bo‘lib, odatdagi funksional qurilmalarni o‘z ichiga oladi: protsessor, doimiy va operativ xotira, kritish/chiqarish qurilmasi, tizimli shina, energiya manbai (1.8-chizma). Shaxsiy kompyuter arxitekturasining asosiy xususiyatlari asosan apparatlarni joylashtirish tamoiliga va shuningdek tanlangan tizimli apparat vositalar to‘plamiga keltiriladi.
Kompyuterning asosiy qurilmalarining vazifalari quydagilar:
Markaziy protsessor – bu barcha zarur yordamchi mikrosxemalarga ega bo‘lgan mikroprotsessor va shu jumladan tashqi kesh – xotira va tizimli shina kontrolleriga egadir. Ko‘pchilik xolda aynan markaziy protsessor tizimli shina orqali axborot almashuvini amalga oshiradi.
Operativ xotira protsessor xotirasining manzillanadigan deyarli barcha xududini egallashi mumkun. Ammo ko‘pincha uning xajmi ancha kam. Zamonaviy shaxsiy kompyuterlarda tizimli xotiraning standar xajmi odatda 512 Mbayt dan 4 Gbayt gachan bo‘ladi. Kompyuterning oprativ xotirasi dinamik xotira mikrosxemalarida amalga oshiriladi va shuning uchun qayta tiklash talab etiladi.
Doimiy xotira (ROM BIOS – Base Input/Output System) katta bo‘lmagan xajimga ega (64 Kbayt gachan), dastlabki ishga tushirish dasturini, tizim konfiguratsiya bayonini va shuningdek tizimli qurilmalar bilan muloqot uchun drayverlarni (quyi bosqich dasturlari) saqlaydi.
7-chizma. IBM PC turidagi shaxsiy kampyuterning arxitekturasi.
Uzulishlar kontrolleri tizimli magistralning apparat uzulishlarini protsessorni apparat uzulishiga o‘zgartirib beradi va uzulish vektorining manzilini beradi. Uzulish kontrollerining barcha vazifalarini bajarish ish tartiblarini protsessor tomonidan ish boshlanishidan oldin dasturiy beriladi.
Dostları ilə paylaş: |
