‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

3.12-jadval
Mahsulot hajmiga o‘zgaruvchan xarajatlar ta’sirini neytrallash
Mahsulotlar
turi
Mahsulotlar 
birligiga 
o ‘zgamvchan 
xarajatlar, 
ming so'm
Hisobot davrida 
mahsulot ishlab 
chiqarishning 
haqiqatdagi hajmi, 
dona
Hisobot davri haqiqatdagi 
ishlab chiqarish hajmiga 
to 'g 'ri keladigan 
o'zgaruvchan xarajatlar 
summasi, mln so'm
bo
bi
qi
qi bo
qi bi
A
25
22
12000
300
264
В
33
30
6000
198
180
Jami
-
-
-
498
444
Doimiy xarajat summasi: o ‘tgan davr -300 mln so‘m;
hisobot davri - 320 mln so‘m.
j
= 
'L
. 
(444
+ 320) x 1 0 0 /(4 9 8 + 300) = 95,7%
X #1^0 + 
%
bu yerda: 
b - i-
ko‘rinishdagi mahsulotlar birligiga to‘g ‘ri keladigan 
o ‘zgaruvchan xarajatlar;
a -
mahsulot hajmiga b o g iiq boim agan, lekin o‘rganilayotgan 
davrlar uchun mahsulot ishlab chiqarishga tegishli doimiy xarajatlar.
Sifat omili ta’sirini xolislantirish uchun mahsulotlar hajmi miqdo­
rini mos ravishda standart sifat ko‘rsatkichiga nisbatan qayta hisob-kitob 
qilinadi yoki standart sifatga keltiriladi. Misol uchun — standart sut 
y o g iilig i holatining mahsulot hajmi o ‘zgarishiga ta ’siri (3.13-jadval).

---

Sut sifatining uni ishlab chiqarish hajmi va tannarxiga ta’sirini
neytrallash
Ko'rsatkichlar
O'tgan
davr
Hisobot
davri
O'tgan davrga nisbatan 
hisobot davnda, 
%
Sut ishlab chiqarish xarajatlari, 
ming so‘m
15 000
19 800
132
Sut yog'liligi, %
3,5
3,3
94,3
Bazis yog'lilik, %
3,4
3,4
100
Sut ishlab chiqarish hajmi, s:
• haqiqatdagi yog'lilik bo'yicha
25 000
30 000
120
• bazis yog'lilik bo'yicha
25 735
29 117
113,1
1
ts sut tannarxi, so‘m:
• haqiqatdagi yog'lilik bo'yicha
600
660
110
• bazis yog'lilik bo'yicha
583
680
116,6