ishchilaming jamiyatning asosiy sinfi sifatida shakllanishi dastlabki
bosqichlarda edi.
Xayoliy sotsiaUstlar ijtimoiy adolatli jamiyatga o‘tish yo'llarini aniq
ko'rsata olmadilar, lekin ular sinfiy manfaatlar qarama-qarshiligini
ta’kidlab o'tdilar. Ular ishchilar sinfiga ezilgan jabrlanuvchi sinf sifatida
qarab, asosiy e’tibomi ongni rivojlantirishga, o‘z g‘oyalarini tashviqot
qilib, kommunalar, «falansterlar» orqali hayotga tatbiq etishga qaratdilar.
Mehnatkashlami ozod etishning moddiy sharoitlari yaratilmaganligi
tufayli xayoliy sotsiaUstlar bo'lajak jamiyatning fantastik loyihalarini
taklif etdilar. Ular o'zlarini sinflardan yuqori qo‘yib, jamiyatning
barcha a’zolari manfaatlarini ifoda etayotganliklarini ko‘rsatmoqchi
bo'ldilar. Shuningdek, siyosiy kurash, revolutsiyalami rad etib, ijtimoiy
adolat g'oyalarini tashviqot qiUsh yo'li bUan jamiyatni qayta tuzishni
orzu qildUar. Mana shulaming barchasi g‘oyalaming xayoUy bo‘Ub
qolishiga sabab bo'ldi. Biroq, xayoUy sotsiaUzm o‘zining cheldanganligiga
qaramasdan, kapitalizm oyoqqa turayotgan bosqichda progressiv
ta’limotlar qatorida alohida o‘rin egaUaganUgini aytishimiz lozim.
Dostları ilə paylaş: