Ўзбекисtон республикаси олий ва ўрtа маxсус tаълим вазирлиги

9-mavzu. Ishlab chiqarish changlari va zaharli moddalarning inson organizmiga 
salbiy ta’siri, ularga qarshi chora-tadbirlar 
Ishlab chiqarish changlari moddalarning inson organizmiga salbiy ta’siri. 
Changlarga qarshi chora-tadbirlar. Ishlab chiqarish jarayonlarida zararli omillar va 
ulardan himoyalanish tadbirlari. Ishlab chiqarishda zararli moddalar va ulardan 
himoyalanish usullari.
 
10-mavzu. Ishlab chiqarish korxonalarini shamollatish va yoritish tizimi. 
Ishlab chiqarish korxonalarini shamollatish tizimi ularning turlari. Umumiy va 
mahalliy shamollatishning mohiyati. Ishlab chiqarishda yoritish va uni meyorlari. 
Tabiiy va sun’iy yoritish. Yoritishga qо‘yiladigan sanitar-gigiyenik talablar. Yoritish 
vositalari va turlari. 
 
11-mavzu. Ishlab chiqarishda shovqin va titrash 
Shovqin va titrash inson organizmiga zararli ta’siri. Yuzaga kelish sabablari va 
manbalari. Shovqin va titrashni tasniflash, muhofaza chora-tadbirlarini belgilash.
Ultra va infratovushlarning inson organizmiga zararli ta’siri. Yuzaga kelish 
manbalari va sabablari. Himoyalanish vositalari. 
 
12-mavzu. Ishlab chiqarishda zararli nurlanishlar, ularning hususiyatlari 
va inson organizmiga ta’siri 
Ishlab chiqarishda zararli nurlanishlar, ularning hususiyatlari va inson 
organizmiga ta’siri. Yuzaga kelish manbalari va sabablari. Ularni tasniflash va 
meyorlash. Nurlanish manbalari va ulada ishlovchilarning xavfsizligini ta’minlash. 
 
13-mavzu. Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari 
Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari. Elektr tokidan muhofazalanish 
usullari. Yerga ulab muhofazalanish tadbirlari. Inson tanasiga elektr tokiga 
ko’rsatayotgan qarshiligi. 
 
3-modul. Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi 
14-mavzu. Favqulodda vaziyatlar, ularning turlari va xususiyatlari 
Favqulodda vaziyatlar, ularning turlari va xususiyatlari. Tabiiy ofatlar va 
ularning sodir bo’ilishi. Texnogen va ekologik favqulodda vaziyatlar va undan 
muhofazalanish usullari. Suv toshqinlari, yer ko’chkilari, qor ko’chkilari.