TSYaF=YaD+Bk-MX Bunda: Bk - byudjetdan koplanmalar;
MX – muomala xarajatalri.
2. Asosiy faoliyatdan ko‘rilgan foyda (AFF)
TSYAF + BD - BZ; Bunda: DX-davr xarajatlari;
BD,BZ-tegishlicha asosiy faoliyatdan olingan boshqa
daromadlar va zararlar
3. Xo‘jalik faoliyatidan olingan foyda (UF)
UF=AFF+MD-MX; Bunda: MD,MX-tegishlicha moliyaviy faoliyatdan daromadlar va
xarajatlar
4. Soliq to‘langungacha olingan foyda (STF)
STF=UF+FP+FZ; Bunda: FP,FZ-tegishlicha favqulotda foyda va zarar
5. Sof foyda (SF)
SF=STF-YAST-MMS; Bunda: YaST – yalpi soliq to‘lovi;
MMS – mol-mulk solig‘i.
Bezararlik nuqtasini aniklash orqali foydaga ta’sir qiluvchi omillar xisobidan kancha miqdorida sof foydaga erishish mumkinligi aniqlanadi. Uning uchun kuyidagi formulalardan foydalanish mumkin.
1. ;
Bunda: DX – doimiy xarajatlar (muomala xarajatlarini o‘zgarmas
qismi;
UX – savdo korxonalarning o‘zgaruvchan xarajatlari
ChTA – chakana tovar oboroti.
2. ;
Bunda: D – daromadlar.
3. ;
Elastiklik koeffitsienti foydaga ta’sir qiluvchi omillarning 1 % o‘zgarishi foydani kancha foizga o‘zgarishiga olib kelishini ko‘rsatadi. Ushbu ko‘rsatkich utgan yillar ma’lumotlarini tahlil qilish orqali hisob-kitob qilinadi va rejalashtirligan yilga ta’sir qiluvchi omilni o‘zgarish miqdoriga koeffitsentni ko‘paytirish orqali foydani o‘zgarish darajasi aniqlanadi.
Elastiklik koeffitsientini umumiy kurinishi quyidagi formulada namoyon bo‘ladi.
;
Bunda: U – foydaning miqdori;
X – ta’sir qiluvchi omilning miqdori.
Foydaning o‘zgarish miqdori «U» unga ta’sir qiluvchi omilning «X» o‘zgarish miqdoriga nisbatan qanday darajada o‘zgarishini ko‘rsatadi. Uni hisoblash uchun korrelyatsion tenglamadan foydalanish mumkin. Agar bog‘liqlik to‘g‘ri chiziqli bulsa u=a+vx, unda »v» - regressiya koeffitsienti uni yuqorida keltirilgan tenglama orqali aniqlash mumkin bo‘ladi.
Foydani rejalashtirishda iqtisodiy matematik usullardan ham keng foydalanish mumkin bo‘ladi, agar uning uchun yetarli ma’lumotlar mavjud bulsa, masalan ko‘p omilli regression modellardan foydalanish mumkin.
Foyda va rentabellikni rejalashtirish uning muddatiga qarab uzoq muddatlarga (5 yildan yuqori), o‘rta muddatga (1 yildan 5 yilga) va qisqa muddatga (1 yilgacha) ishlab chiqiladi.
Foydani miqdori aniqlangandan keyin rentabellik ko‘rsatkichlari aniqlanadi.
