Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта

avzu 26. Bank avtomatlashtirilgan axborot tizimlarini qurish asoslari 
 
Reja: 
1.Bank faoliyatini axborotlashtirish tamoyillari. 
2.Bank elektron tizimiga qo’yiladigan talablar. 
3.Axborot texnologiyalarining hayotiylik sikli. 
4.Bank elektron tizimining axborot ta’minoti.
5.Bank elektron tizimlarining texnik ta’minoti. 
Tayanch so’z va iboralar:
Informatsion model, kanallar kommutatsiyasi 
Ma’lumotlar bazasi, xabarlar kommutatsiyasi, 
global 
tarmoq, 
Paketlar kommutatsiyasi, lokal hisoblash tarmog’i, “Mijoz-
server”,tranzantsiya, “Fayl server”, Ishchi stantsiya, Modem, 
Server,Protokol, ma’lumotlar bazasi serveri, Autsorsing Ilovalar serveri
Integratsiyalashgan tizim, Mainframe tizimi 
Bank faoliyatini axborotlashtirish tamoyillari. 
 
Bugo`ngi kunda banklarning asosiy muammolaridan biri bu - bank elektron 
tizimiga yo’naltiriladigan investitsiyalarni boshqarishdir. Chunki ban elektron 
tizmida bank industriyasi o’zgarishlari va bank faorliyati haqida zamonaviy 
tasavvur to’liq aksetishi lozim. Biznesning strategik yo’nalilaridagi muvaffaqiyat 
to’lig’icha yangi tizimlar realizatsiyasiga bog’liq. Bu muammoni echa olgan 
raqobatlashayotgan banklar 2000 yilda etakchilik orasida bo’ladi. Bankning 
muvaffaqiyatli ishlashi axborotlashtirishga jiddiy munosabatsiz iloji yo’q. 
Avtomatlashtirilgan tizimlar bankni muvaffaqiyatga olib keluvchi bank faoliyatini 
rivojlantirish yo’llari izlanishni qo’llab-quvvatlashi lozim. Lekin ko’pincha bu 
tizimlar mehnatning “qo’l texnologiyasi”ni to’liq takrorlaydi (bunday vaziyatni 
anglatuvchi maxsus inglizcha atama “electronic concretc” ham paydo bo’ldi)
zamonaviy bank texnologiyalaridan foydalanish bankka mijozlar bilan 
ishlash, bozor tadqiqoti, moliyaviy boshqaruv kabi asosiy sohalarda yordam 
berishi, hisbo va hisobot bo’yicha bank ichki operatsiyalarini mutlaqo ishonchli 
qilishi, yanada foydali xizmatlar joriy etishi mumkin. 
Qator etakchi banklar amaliyoti ko’rsatadiki, avtomatizatsiya stixiyali 
harakterga ega bo’lib, ayrim tasodifiy funktsiyalar majmui avtomatlashtirilgan 
bo’lib chiqadi. Axborotlashtirishni o’tkazish strategiyasiga ega bo’lish muhim: 
nimani avtomatlashtirish va qanday vositalar bilan, buni yaqqo
qat texnika va dasturiy ta’m
uchun pul bekorga sarflanadi, balki ularni o’zlash
resurslari ham behuda ketadi. Optimal bo’lmagan tanlov 
tlar bilan bozorga chiqishni qiyinlashtiradi yoki bank ishining har bir yangi 
yo’nalishi uchun tizimni qayta ishlashga majbur qiladi. 
310

---

B
vjud. 
M
laydiki, tizimni qisman bilish qolganlarini oldindan aytib 
berish
gonallik tamoyili tizimga qo’yilgan talablarga mos 
funkts
T
mumkin 
emas, 
Ochiq oshkoral
ishlab chiqish va 
kspluatatsiyasi jahon
el
hiqilgan va ular 
baj
(ochiq) 
tizi
siyasiga 
har
kel
•
davlat, sanoat, amaldagi standartlarga 
haqa 
oniyati); 
talardan foydalanish hisobiga 
•
hining dasturiy ilovasi; 
g grafik interfeysi; 
•
arilishi; 
•
Boshqa mahsulotlar bazasi bilan hamkorlikda ishlash; 
•
Foydalanilayotgan operatsion ti mlar; 
•
Foydalanilayotgan texnik platformalar. 
•
Sanab o’tilgan ochiq tizim talablari ko’rsatadiki, ochiq tizimni sotib olish 
mumkin emas.Uni mos standart va texnologiyalardan foydalanib, 
ularning rivojlanishini progno