‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

6,
X-XI sinflarda - 7 soatdan oshmasligi kerak.
11 yillik majburiy o‘rta ta’lim tizimida faoliyat ko‘rsata-
digan pedagog kadrlarga qo‘yiladigan talablar
Zamonaviy kasbiy pedagogik faoliyat o'qituvchidan o‘quvchi 
shaxsini rivojlantirishga yo‘naltirilgan pedagogik qadriyatlami 
o'zlashtirishni talab qilmoqda. 0 ‘qituvchilar murakkab ijtimoiy 
madaniy vaziyatlarda to‘g‘ri harakat qila olishlari, muhim kasbiy 
qarorlar qabul qilishlari, nafaqat innovatsion, balki ijodiy jara- 
yonlarda ham faollik ko‘rsatishlari lozim.
11 yillik majburiy o‘rta ta’limga o‘tish jarayonida o‘qituvchilar 
faoliyatini muvofiqlashttirish maqsadida bir qator talablar qo‘yiladi:
- o‘qituvchining ijtimoiy mavqeini oshirish;
47

---

- ta’lim jarayonini o‘qituvchi shaxsiga yo‘naltirish;
- o‘qituvchining shaxsiy rivojlanishi va mustaqil bilim olishini 
ta’minlash;
- o ‘qituvchining umumiy va kasbiy mustaqilligini ta’minlash;
- kasbiy shakllanishning turli bosqichlarini muvofiqlashtirish;
- kasbiy tayyorgarlikdan kasbiy qayta tayyorlashga qadar 
hamda malaka oshirish tizimi orasidagi о ‘zaro aloqadorlikning 
zararligi kabilar.
0 ‘qituvchilaming kasbiy moyilliklarini rag‘batlantirish, ularni 
safarbarlikka undash, raqbatbardoshiigini ta’minlashga erishish 
zarur. Bu X-XI sinflarda ta’lim sifati va samaradorligini ta’minlash 
uchun nihoyatda muhim. Shu munosabat bilan oliy pedagogik 
ta’lim hamda o‘qituvchilami qayta tayyorlash va ulaming mala- 
kasini oshirish tizimi mazmuni va tarkibiga ham muayyan o‘zgar- 
tirishlar kiritiladi. X-XI sinflarda ta ’lim beradigan o‘qituvchilami 
qayta tayyorlash va ulaming malakasini oshirish uchun qo‘shimcha 
mutaxassisliklar va kurslar kiritiladi. Shu bilan bir qatorda, ta’lim 
tizimini boshqarish sohasidagi mutaxassislami tayyorlash ehtiyoji 
qondiriladi. Buning uchun o'qituvchilami qayta tayyorlash va 
ulaming malakasini oshirish tizimi mazmunini ham tubdan 
yangilash amalga oshiriladi. Mazkur tizim tom ma’nodagi uzluksiz 
pedagogik ta’limning muhim komponenti sifatida namoyon 
bo‘lishi lozim. Ushbu tizimning rivojlanish tendensiyalaridan biri 
uning yuqori darajadagi yaxlitlik sari harakatlanishidadir. Shun- 
dagina maktab, oliy pedagogik ta’lim muassasalari hamda 
o‘qituvchilami qayta tayyorlash va ulaming malakasini oshirish 
tizimi orasidagi uzviylik tom ma’noda ta’minlanadi.
11 yillik majburiy o‘rta ta’lim tizimiga o ‘tish pedagog kadrlami 
kasbiy tayyorlash va malakasini oshirishni taqozo qiladi.
Mazkur muammoning metodologik yechimlaridan biri kom- 
petensiyaviy yondashuv b o iib , unga ko‘ra kasbiy tayyorlashning 
maqsadi maktab rahbari, o‘qituvchisi va psixologning kasbiy- 
shaxsiy kompetentliligini shakllantirishdan iborat.
11 yillik majburiy o‘rta ta’lim maktabi o‘qituvchisi yuqori 
darajada shakllangan quyidagi kompetensiyalarga ega boiishi 
lozim: