‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi


Bir sahifa shodlig-u, bir



Yüklə 3,4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/82
tarix15.09.2023
ölçüsü3,4 Mb.
#143744
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   82
O\'zbek tili stilistikasi (S.Sultonsaidova, O\'.Sharipova)

Bir sahifa shodlig-u, bir sahifa zahmat. (Abdulla Oripov)
Birinchi she’rdagi misralarda 
bir
soni 
kun
so‘zi bilan birikib, 
kelajak ma'nosini bildirsa, ikkincliisida 
sahifa
so‘zi bilan birikib, 
qism ma'nosini bildiradi.
Olmoshlar, 
ayniqsa, stil tanlash va birini ikkinchisi o‘rnida 
qo‘llash imkoniyatlariga ega. 
Men
va 
biz
olmoshlari bir xil vazifada 
ishlatihshi mumkin. So‘zlovchi 
men
o ‘m ida Wzolmoshini qo‘llashi 
yoki 
sen
o ‘m ida 
siz
olmoshini ishlatishi mumkin. Masalan: 
Sizni
odam qilgan biz bo ‘lamiz.
Bunda manmanlik yoki kamsitish nazarda tutiladi yoki aksincha, 
kamtarlik ma'nosida 
men
o ‘mida 
biz
ishlatilislii mumkin. Masalan: 
Biz bu muammoni hal etish uchun juda ko ‘p ilmiy manbalarni ko'rib
chiqdik.
Manmanlik 
men
olmoshi orqali ham ifodalanishi mumkin:
Mavlon: Yo‘l bo ‘yidagi teraklami k o ‘rdingmi?
Dehqonboy: K o ‘rdim.
Mavlon: (kerilib) men ekkanman. Tutni k o ‘rdingmi?
Dehqonboy: Yaxshi o ‘sibdi.
Mavlon: Men ekkanman. (Abdulla Qahhor)
Bu misolda 
men
olmoshining manmanlikni ifodalashi yana bir 
so‘z — 
kerilib
so‘zi orqali aniqlashadi. Bundan tashqari, 
«men
ekkanmam
gapining ikki marta ishlatilishi ham bu m a’noni bo‘rttirib 
ko‘rsatadi.
Biz
olmoshi odatda, ko‘pchilikni bildiradi. Ba’zi adabiyotlarda 
si, bi
o‘zak, 
-z
ko‘plik affiksi sifatida talqin qilinadi; 

Yüklə 3,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   82




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin