Ana o'sha
to g m id i, tog?
ativfi
b o g m id i?
Bogyonida
uymidi, uy
atrofx
gulm idi? Gul
shoxida bulbulmidi? (Xalq og‘zaki ijodidan)
Takror.
Bu flgura so'zlovchi aytayotgan gapi o ‘z hissiyotini
ifodalashga mos emasligini anglab, m iqdom i ko‘paytirish orqali
sifatni ta'minlashga harakat qiladi. Shunda takror yuzaga keladi. Takror
hissiyotli nutqni ifodalaydi. Bunda so‘z, so‘z birikmasi, gaplnr aynan
takrorlanib kelishi mumkin:
—
Bolam , bolajonim , bolaginam ,
— Bahri xolaning butun vujudi
titrardi... — Xayr, qizim.
B axtli b o fg in . B axtli boilinglar.
fSaida
Zunnunova)
Sintaktik parallelizm.
Bunda tuzilishi bir xil boig an ikki yoki
undan ortiq gaplar ketma-ket keladi. Bu gaplarda so‘zlaming shakllari
bir xil b o iib , simmetriya vujudga keltiriladi va ifodalilik kuchayadi.
Masalan:
Tuproq kulgusidan yasharar olam,
Tuproq yig ‘isidan quriydi hayot.
...Onaning orzusi quchmagan baxt y o ‘q,
Onaning xayoli to ‘xtagan vaqt yo'q. (Saida Zunnunova)
Antiteza
(tazod)
— grekcha so‘z b o iib , qarama-qarshi qo‘yish
m a’nosini bildiradi. Antitezadan ifodalilikni kuchaytirish uchun,
qarama-qarshi tushunchalami, fikr, obraz, narsalami, shaxslaming
xarakterlarini qiyoslash yoki bir xil narsa-hodisalam ing daraja
jihatidan qarama-qarshi holatini tasvirlash uchun foydalaniladi. Ikki
qarama-qarshi holat, belgi yoki xususiyat esa biri ikkinchisini inkor
etadi. Masalan:
Sen kech turding, lanjsan, senga
Dostları ilə paylaş: