‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

20-mashq. Bir so‘zining stilistik xususiyatlarini aniqlang.
1. M aham at chatoq Azizlarnikiga birinchi bor tushganidan 
boshlab, to shu paytgacha ro ‘y bergan voqcalami bir-bir cslay 
boslilaydi. ( 0 ‘ktam Usmonov) 2. «Birjihatdan shularga ham yaxshi, 
issiqqina uy...», degan fikr o ‘tdi xayolidan. (O 'ktam Usmonov) 
3.Shu yo‘smda makkor Homidning iblisona liiyla-nayrangi bir oiiani 
tam om ishdan chiqarayozgan. (Abdulla Qodiriy) 4. Quticior bir 
to m o n d a n dahshatga tushsa, ik k in ch i jih a td a n O tabckning 
dovyurakligiga hayron qolar edi. (Abdulla Qodiriy) 5. Saroy cshigidan 
o‘rta yoshli, uzun bo ‘yli, echki soqolli, oriq bir odam kirib kcldi. 
(Sadriddin Ayniy) 6. 0 ‘tgan yilgi b o ‘g‘inning har bir ko'sagida 
o‘rta hisobda besh-olti grammdan paxta yetilgan cdi. ( 0 ‘ktam 
Usmonov)
FE’L STILISTIKASI
21-mashq. Quyida berilgan matndagi fe’llami stilistik jihatdan
tahlil qiling.
PIYOZ... AMYOBANI HAM YO‘Q QILADI
Kundalik hayotda ovqatga solib yoki salatlarga qo‘shib istehnol 
qilinadigan piyozning shifobaxshligini bilamiz. Uning vatani Tyan- 
Shan tog‘ yonbag'irlari liisoblanadi...
Piyoz tarkibida fitonsid deb ataluvclii achchiq hidli modda bo‘lib, 
u bir daqiqa ichida milliardlab bakteriyalami qiradi. Misol uchun, 
yong‘oqdekkina piyozni chaynab, so‘ng so‘lak lekshirilganida og‘iz 
b o ‘shlig‘ida bittayam m ikrob qolm agani aniqlangan. O lim lar 
o‘tkazgan yana bir tajriba ham qiziqarli: idishdagi sho‘rvani zararli 
mikroblar bilan zaharlab, ustiga to ‘g‘ralgan piyoz sepib qo‘yishdi. 
M aTum vaqt o ‘tgach, bakteriyalar ko‘payishdan to ‘xtab, asta- 
sekin qirila boshlagan. Sho'rva esa iste’molga yaroqli boTib qolgan.
— Piyozdagi fitonsid moddasi mikroblamigina emas, amyoba
91
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

singari bir hujayralilami, hatto, baqa, sichqon, kalam ush kabi 
hayvonlami ham halok qilishi mum kin, — degan edi professor
B.Tokin.
Xalq tabobatida piyoz ko‘pgina kasalliklami davolashda qo‘Uanadi.
C h o ‘q qa k o ‘m ilg a n p iy o z n i fa s o d li y a ra g a b o g T a s h , 
shamollaganda, gripgayoliqqandapiyozningsutsimon suvinibumnga 
tomizib, nafas yollarini ocliish yoxud ko‘k piyoz qo‘shilgan qatiq 
vositasida uyqusizlikdan xalos boTish kabilami eslatib o'tish o ‘rinli. 
Piyozning turli navlaridan yuqori nafas yoTlari yalligTanishida, 
sil, atcroskleroz, aslma, singa, ovqat hazm boTishining buzilishi, 
gijjalarga qarslii kurashda ham foydalanilgan.
Bosh ogTrlashganda, quloq shangTllashida, yiring va suv paydo 
boTganida quloqqa piyoz seli tomiziladi. Suvi ko‘zni ravshan qiladi. 
Sariq kasal uchun ham foydali. Piyoz seliga tuz aralashtirib, quturgan 
it tishlagan joyga surtilsa, foyda qiladi.