Zbekiston respublikasi

III-avlod MTlar
– intellektual tizimlar.
Bu tizimlar xuddi birinchi va 
ikkinchi avlod tizimlar kabi ishlaydi, ya`ni tashqi muhit o`zgarishini sezadi va 
shunga qarab o`zining harakatini belgilaydi. Boshqa avlod tizimlardan farqi 
shundaki, ular o`zining harakatini belgilangan mezonlarni baholab, ushbu chegaralar 
ichida ko`plab yechimlardan eng optimalini aniqlab, ushbu optimal variant asosida 
vazifasini hal qiladi. Bunday tizimlar yaratilib, endi ishlab chiqarishga qo`yilmoqda. 
 
Asosiy tayanch so`z va iboralar 
Mexatronika elementlari – mexanika qismi;
elektromexanik elementlari; elektr / 
elektron qismlari; boshqarish interfeysi /hisoblash texnikasi elementlari; 
kompyuter/ axborot tizimi; apparat ta`minoti va dasturiy ta`minot
 
Asosiy tayanch tushunchalar 
* 
Mexanik element statik va dinamik vazifalarni bajarishi mumkin; ular 
maqsadga muvofiq atrof muhitga ta`sir qiladi; mexanik element harakatlanishi yoki 
kuch ishlatishi uchun energiya talab qiladi. 
* 
Mexatronikaning elektromexanik elementlari mexanik qurilma zvenolari 
harakatini ishchi organning zarur harakatlariga aylantirishga mo`ljallangan. 
* Sensorlar tashqi muhit va ishlar ob’ekti hamda mexanik qurilmalar va 
yuritmalar haqidagi haqiqiy ma`lumotlarni yig`ish va ularni kompyuter boshqarish 
tizimiga yuborish uchun xizmat qiladi
. 
* Elektr / elektron elementlar elektrmexanik qismidagi datchiklar va ijrochi 
mexanizmlarni boshqarish/hisoblash interfeysiga ulash uchun xizmat qiladi. 
* Boshqaruv interfeysining apparat ta`minoti analog / raqamli ulanishni 
ta`minlaydi, ya`ni datchik va boshqaruv kompyuteri orasidagi aloqani va boshqaruv 
kompyuteridan ijrochi yuritmaga boshqaruv buyruq`ini yuboradi. 

---

34 
* Tarkibida uchta zaruriy qismi bo`lgan va energetik hamda axborot oqimlar 
bilan bog`langan - mexanika (aniqrog`i elektromexanika), elektron va kompyuterli 
qismlar MTlarning boshqa tizimlardan farq qiluvchi birlamchi xususiyati 
hisoblanadi.