Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


yazmak, bilmek, gelmek, koymak, kalmak, yatmak, gormek



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə155/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

yazmak, bilmek, gelmek, koymak, kalmak, yatmak, gormek,
gitmek 
feilarin i kiritish mumkin:
_____ 3) to iiq siz feilarg a 
idi, imis, ise 
so'zlari kiradi._____________
“Yetakchi komponent + yordamchi komponent” tipidagi 
birikuvlar bilan ifodalangan tarkibli kesimlarni tarkibiga ko'ra ot 
kesim va f e i kesimga ajratish mumkin.
Tarkibli ot kesim. 
Turk tilidagi “yetakchi komponent + 
yordamchi komponent” tipidagi birikuvli tarkibli ot kesimlar tarkiban 
quyidagicha ifodalanadi.
Ikki komponentli tarkibli ot kesimlarning asosiy ko'rinishi 
quyidagichadir:
- “chiqish 
kelishigidagi 
so'z+ibaret/iborat” 
shaklli 
konstruksiyalar
- “harakat nomi + 
lazim - lozim, gerek - kerak 
modal 
so'zlari”dan tashkil topgan konstruksiyalar
162


- “harakat nomi + 
miimkiin/ mumkin” 
shaklli konstruksiyalar
- “ot, ot xarakteridagi so‘z + yordamchi fe’l” tarkibli qo‘shma
fe’llar
- “ot, ot xarakteridagi so'z + toTiqsiz fe’l” tarkibli qo'shma
fe’llar
• “chiqish kelishigidagi so‘z + 
ibaret/iborat” 
shaklli konstruk­
siyalar bilan: 
Benim halim de yalm z senin 
bildiginden ibaret degil-
dir — Mening holim ham fa q a t sening bilganingdan iborat emas edi.

harakatnomi 
valazim -lozim ,gerek-kerakm odal 
so'zlaridan 
tashkil topgan konstruksiyalar bilan: 
Onu orada sayisi elliyi geqen
en mtikemmel musiki aletlerinden, giizel sanatkarlann seslerinden
dinlemek lazim. - Uni ellikdan oshiq musiqa asboblaridan, mohir
san ’atkorlam ing ovozlaridan 
tinglash kerak.

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin