Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


konstruksiya bilan ifodalangan ega ko'rinishi



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə308/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

konstruksiya bilan ifodalangan ega ko'rinishi.
birle§ik sifatlar 
- murakkab (qo‘shma) sifatlar
birle§ik zaman belirte? tiimleci (tarkibli payt holi) 
- payt holi vazi-
fasini bajaruvchi so ‘zlaming muayyan ko‘makchilarni yoki ko'makchi
otlarni olishidan hosil bo‘ladigan gap b olagi.
birle§ik zarf belirte? tiimleci (tarkibli holat holi) 
- boshqa tarkibli
gap bo'laklari singari so ‘zning analitik shakli, ya’ni yetakchi vayordamchi
komponentdan tashkil topgan birikuvlar bilan ifodalangan hoi turi.
bulunma durumu (bulunma hali; ‘de’ hali) 
- o ‘rin-payt kelishigi
buyuru cumlesi 
(emir cumlesi) - tinglovchining biror narsaga, biror
ishni bajarishga buyurish, qistash mazmunini, shu bilan bog‘langan
boshqa ma'nolarni ham ifodalaydi. Uning turli ko‘rinishlari bor (do'q,
qat’iy buyruq. iltimos, yalinish, nasihat, ta’qiqlash, ogohlantirish, ruxsat.,
chaqirish, taklif va b.).
cins adlan (cins isimleri) 
-turdosh otlar
ciimle 
(ar.) - gap; jumla, fraza. 1. Tugallangan fikrni bildirish uchun
tuslangan fe ’l yoki bir kesim vazifasidagi so ‘z asosida qurilgan so ‘zlar
birikuvi, gap.
ciimle bilgisi (Soz Dizimi) 
- sintaksis. Gapni tashkil etadigan so ‘z
va so ‘z birikmalari orasidagi munosabatlami tadqiq etuvchi tilshunoslik
sohasi.
ciimlecik 
- kichik jumla
ciimle i^inde kelimelerin yerle§me durumu 
- gap ichida so‘zlaming
joylashishi
ciimlenin anlami 
- gapning mazmuni; semantik sintaksis
ciimlenin anlaminda degi§me ya da bozulma 
- gap mazmunida
o ‘zgarish yoki buzilish
ciimlenin birle§ik ogesi (tarkibli bo‘lak) 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin