1-mavzu: Molekular mехanika. Kimyoviy ilmiy-tekshirish ishlarida kompyuterlarni qo`llash

1-MAVZU: Ilmiy-texnik ma’lumotga doir matnlarni yaratish va taxrirlash. Kimyoga doir matnlarni taxrirlovchi zamonaviy dasturlar.

• REJA:
• 1. GAMESS dasturining ba’zi imkoniya`tlari .
• 2. GAUSSIAN dasturi (Programma GAUSSIAN).
• 3. Dalton va NWChem dasturiy komplekslari
• 4. HyperChem dasturi .
• 5. PRIRODA dasturi.

Elektron-hisoblash texnikasining rivojlanishi turli soha tadqiqotchilariga «qo‘lda» hisoblanishi mumkin bo‘lmagan hisoblashlarni bajarish imkonini berdi. Bu esa tekshiriladigan hodisalarni yanada aniqroq va sifatli tadqiq etishga sharoit yaratdi.

• Elektron-hisoblash texnikasining rivojlanishi turli soha tadqiqotchilariga «qo‘lda» hisoblanishi mumkin bo‘lmagan hisoblashlarni bajarish imkonini berdi. Bu esa tekshiriladigan hodisalarni yanada aniqroq va sifatli tadqiq etishga sharoit yaratdi.
• Molekulyar sistemalar tuzilishi va xossalarini hisoblash uchun kvant-kimyoviy nazariyalardan foydalanish yuqori tezlikda ishlovchi hisoblash texnikasini talab etadi. Bunday masalalami yechishda quvvatli EHM lardan tashqari ushbu maqsadlar uchun qo‘llaniladigan dasturiy ta’minot ham muhim o‘rin egallaydi. Hozirgi kunda mavjud bo‘lgan dasturiy majmualardan quyidagilarini ajratish mumkm: GAMESS, Gaussian, Dalton va NWChem dasturiy komplekslari, HyperChem, ChemOficce, PRIRODA.

GAMESS dasturi (Programma GAMESS)

• General Atomic and Molecular Elektronic Structure System — atom va molekulyar strukturalarni hisoblashga mo`ljallangan umumiy tizim. Bugungi kunda GAMESS dasturining uchta versiyasi mavjud bo‘lib, ular AQSH (US), Angliya (UK) va Rossiyada (PC) qo‘llab-quvvatlanadi va yangilanib boriladi. GAMESS-PC ning asosiy o‘ziga xos ustunligi uning boshqa kvant-kimyoviy dasturlarga nisbatan katta tezlikda ishlashi. Bu esa murakkab molekulalarni tekshirishda juda muhimdir. Lekin bugungi kunda funksiyalari ko‘p bolgani (lekin sekin ishlovchi) versiya GAMESS-US dir.