Internet Control Message Protocols (ICMP) - asosan ma’lumotlar uzatish paytida yuzaga kelgan xatolar va boshqa istisno holatlar to’g’risida xabarlarni yuborish uchun ishlatiladi, masalan, so’ralgan xizmat mavjud emas yoki host yoki yo’riqnoma javob bermaydi.
ICMPv4 IPv4 uchun xabar almashish protokoli. ICMPv6 IPv6 uchun xabar almashish protokoli bo'lib, qo'shimcha funksiyalarni o'z ichiga oladi.
ICMPv4 va ICMPv6 xabarlar umumiy quyidagilarni o'z ichiga oladi:
Hostga kirish imkoniyati (Host reachability)
Manzil yoki xizmatga bog’lanib bo'lmaydi (Destination or Service Unreachable)
Vaqt oshib ketdi (Time exceeded)
ICMPv4 va ICMPv6 xabarlari
Host reachability
ICMP echo xabari IP tarmog'ida hostga kirish imkoniyatini tekshirish uchun ishlatiladi.
Ushbu misolda:
Lokal host boshqa hostga ICMP Echo Requestni yuboradi. Agar host mavjud bo'lsa, qabul qiluvchi host Echo Reply bilan javob beradi.
Destination or Service Unreachable
ICMP Destination Unreachable xabari manbaga manzil yoki xizmatga yetib bo‘lmayotganligi haqida xabar beradi.
Xabarda paket nima uchun yetkazib berilmasligini ko'rsatadigan kod bo'ladi.
ICMPv4 uchun Destination Unreachable kodlaridan ba'zilari quyidagilardir:
0 – Net unreachable
1 – Host unreachable
2 – Protocol unreachable
3 – Port unreachable
ICMPv6 uchun Destination Unreachable kodlaridan ba'zilari quyidagilardir:
0 – No route to destination
1 – Communication with the destination is administratively prohibited (e.g., firewall)
2 – Beyond scope of the source address
3 – Address unreachable
4 – Port unreachable
Time Exceeded
ICMPv4 Time Exceeded xabari marshrutizator tomonidan paketni yo‘naltirib bo‘lmasligini ko‘rsatish uchun ishlatiladi, chunki paketning Time to Live (TTL) maydoni 0 ga kamaytirilgan. Agar marshrutizator paketni qabul qilsa va IPv4 paketidagi TTL maydonini kamaytirsa. nolga teng bo'lsa, u paketni tashlab yuboradi va manba xostiga Time Exceeded xabarini yuboradi.
ICMPv6, shuningdek, agar marshrutizator IPv6 paketini yo'naltira olmasa, paket muddati tugaganligi sababli vaqtdan oshib ketdi xabarini yuboradi. IPv4 TTL maydoni o'rniga, ICMPv6 paket muddati tugaganligini aniqlash uchun IPv6 Hop Limit maydonidan foydalanadi.
ICMPv6 xabarlari
ICMPv6 ICMPv4 da topilmagan yangi xususiyatlar va yaxshilangan funksiyalarga ega.
ICMPv6 Neighbor Discovery Protocol (ND yoki NDP) qismi sifatida to'rtta yangi protokolni o'z ichiga oladi.
IPv6 marshrutizatori va IPv6 qurilmasi o'rtasidagi xabar almashish, jumladan dinamik manzillarni taqsimlash quyidagilar:
Router Solicitation (RS) message
Router Advertisement (RA) message
IPv6 qurilmalari o'rtasida xabar almashish, shu jumladan takroriy manzillarni aniqlash va manzilni aniqlash quyidagilar:
Neighbor Solicitation (NS) message
Neighbor Advertisement (NA) message
Ping - bu IPv4 va IPv6 sinov dasturi bo'lib, u hostlar o'rtasidagi ulanishni tekshirish uchun ICMP echo so'rovi va echo javob xabarlaridan foydalanadi.