2-Mavzu. Axborot tizimlarida ma’lumotlarni tasvirlash. Reja

2-Mavzu. Axborot tizimlari. Axborot tizimlarida ma’lumotlarni tasvirlash.
Reja:
1.Axborotlarni kodlashtirish.
2.Butun son ko’rinishdagi ma’lumotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi.
3.Haqiqiy son ko’rinishdagi ma’lumotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi.
4.Matn ko’rinishdagi ma’lumotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi.
5. Grafik ko’rinishdagi ma’lumotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi.
6.Ovozli ma’lumotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi.
1.Axborotlarni kodlashtirish. Ma’lumot – bu inson yoki biror qurilma tomonidan his qilingan va maqsadga yo’naltirilgan faoliyatni tashkil etish uchun tevarak olam va unda sodir bo’layotgan voqealar haqidagi axborotdir.
Ma’lumotlar tabiatiga ko’ra sonli, matnli, grafik, tovushli yoki video ko’rinishlarida bo’lishi mumkin. U o’zgaruvchan, o’zgarmas, tasodifiy xarakterga ega bo’lib, ular orasida o’zgaruvchan ma’lumotlar alohida ahamiyat kasb etadi. CHunki, o’zgaruvchan ma’lumotlar jarayon va voqealarning sabab-oqibatlarini o’rganishga imkon beradi.
Axborotni(sonli yoki sonli bo’lmagan) kompyuter xotirasida tasvirlash uchun ikkili kodlash usulidan foydalaniladi.
Kompyuter xotirasidagi axborotni saqlashga mo’ljallangan katak 8 bit(bayt) uzunlikga ega. Har bir bayt katak manzili deb ataluvchi o’z tartib raqamiga ega. Kompyuter bir butun sifatida qayta ishlashi mumkin bo’lgan bitlarni eng katta ketma ketligiga mashina so’zi deyiladi. Mashina so’zini uzunligi kompyuter prosessorini razryadiga bog’liq bo’lib u 16 bit, 32 bit, 64 bitga teng bo’lishi mumkin.
Komp’yuterda qayta ishlanishi zarur bo’lgan ma’lumotlar ikkilik sanoq sistemasida (ya’ni, komp’yuter tilida) 0 va 1 raqamlari orqali ifodalanadi va xotirada saqlanadi. Turli ko’rinishdagi ma’lumotlarni bu tilda kodlash usullari bir-biridan farqlanadi.
Mashina tilidagi bitta 0 yoki 1 raqamini bir bit ma’lumot deb ataladi. U eng kichik ma’lumot o’lchovi sanaladi. Undan tashqari ma’lumotlarning quyidagi o’lchov birliklari mavjud: