2 saat. Menedjment funktsiyaları

3-tema. Menejment missiyasi hám maksadi Menejmentke sistemalı -jaǵdaylı jantasıw teoriyası
(2 saat).
1.Menedjment funktsiyaları
2.Menedjment funktsiyası klassifikatsiyası ha’m tu’sinigi
3. Sho’lkemlestiriw strukturaların joybarlastırıw


3.1 Menedjment funktsiyaları
Ha’mme basqarıwdın’ u’zliksiz islew protsessi menedjment bolıp esaplanadı. Bul basqarıw apparatının’ miynet protsesi. Ulıwma alg’anda menedjmentti to’mendegishe bo’listiriwge boladı: texnologiya ko’z-qarasınan (qanday orınlanadı), sho’lkemlestiriw (kim ta’repinen ha’m qanday ta’rtipte) ha’m mazmunlıq (anıq ne ekenligi).
Menedjment ekonomikalıq ko’z-qarastan – bul, aldın-ala, barlıq ekonomikalıq mashqalalardı basqarıw sisteması, insanlardı basqarıw. Menedjment sotsiallıq ko’z-qarastan –bul, aldın-ala, miynet ja’ma’a’tleri sotsiallıq talapların qanaatlandırıw, insandı ta’rbiyalaw. Menedjment protsesi texnologiyası bolsa basqarıw apparatı jumısshılarının’ orınlap atırg’an a’meliy isleri esaplanadı.
Solay etip, menedjment protsesi qojilg’an maqsetke erisiw ushın basqarıw apparatı basshısı ha’m adamlardın’ kelisilgen tu’rde birgelikte jumıs islewi esaplanadı.
Menedjment protsesi bostum, operatsiya, qural ha’m operatsiyasın a’melge asırıw menen klassifikatsiyalanadı. Menedjment protsesi a’hmiyetinen kelip shıg’ıp, to’mendegi basqıshlarg’a ajıratıw mu’mkin:
Maqset – Jag’day – Mashqala - Sheshim
Ko’rsetilgen izbe-izlik penen basqarıw xızmeti orınlanadı. Ha’r qanday xızmet maqsetli basqarıwg’a bag’darlang’an bolıwı kerek, basqarıw maqsetke erisiw ushın a’melge asırıladı. Menedjmenttin’ na’wbettegi basqıshı jag’daylardı sholıw delinedi. Bul basqıshda isler kompleksi, sistemanı bahalaw, onı teren’lestiriw jolları, iske kesent etiwshi elementlerden qutılıw ilajlar islep shıg’ıladı.
Mashqalalar basqıshında sistemadag’ı tiykarg’ı qarama-qarsılıqlar, sistema isin jaqsılaw ushın neler islew kerekligi anıqlanadı. Sheshim basqıshı basshının’ a’meliy islerge o’tiw xızmeti esaplanadı. Qarar qabıl etiliwi menen basqarılıwshı sistemalarg’a anıq ta’sir ko’rsetedi, o’z aldına a’piwayı basqarıwg’a tiyisli ha’reketler orınlanadı.
Menedjment protsesi usılı to’mendegiler: informatsiyalıq-analitikalıq ha’m sho’lkemlesken isler.
Ǐnformatsiyalıq-analitikalıq isler to’mendegilerden ibarat: informatsiyalar jıynaw, sholıw, informatsiyanı qayta islew ha’m uzatıw, basqarıw qararları variantların islep shıg’ıw, basqarıw qararları variantlarına tiyisli informatsiyalardı saqlaw h.b.
Sho’lkemlesken isler to’mendegilerden ibarat: tu’sindiriw, isendiriw, xoshametlew, tapsırmalardı bo’listiriw, orınlawdı qadag’alaw, ta’sir etiw h.b.
Ǐnsanlardı basqarıw tek qararlar qabıl etıw menen emes, ba’lki onı orınlawdı qadag’alawdı da na’zerde tutadı. Legin, ko’p jag’daylarda turmısta menedjment protsessii orınlanıwı ha’r ta’repleme sho’lkemlestirilmeydi, onın’ sho’lkemlesken, mazmunı, texnikalıq ta’repleri o’z-ara baylanıslı bolmaydı.