25–30 foizgacha oshirish imkonini beradi. Raqamli texnologiyalar iqtisodiy yuksalishning muhim omili

Urganch Davlat Universiteti Iqtisodiyot fakulteti Iqtisod-211 guruh talabasi Raximov Azizbek Mirzo o’g’lining Innovatsion iqtisodiyot fanidan tayyorlagan mustaqil ishi
Mavzu: Bilimlarga asoslangan iqtisodiyotda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish
Reja:

• Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining ahamiyati
• Iqtisodiyotning turli sohalarida qo’llaniladigan axborot-kommunikatsiya texnologiyalari
• Zamonaviy iqtisodiyotda axborotlarni to’plovchi va qayta ishlovchi texnologiyalar
• O’zbekistonda yaratilgan CRM tizimining o’quv markazlarda qo’llanilishi

O‘zbekistonda rivojlanish uchun katta ahamiyatga ega bo‘lgan sohalarda raqamli texnologiyalarini keng joriy etishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bu ro‘yxatda agrar soha muhim o‘rin tutadi. Shu bois, tarmoqlarni yangi bosqichga chiqarishga xizmat qiluvchi 24 ta loyihani ro‘yobga chiqarish mo‘ljallanyapti. Axborot texnologiyalari qishloq xo‘jaligida yerni hisobga olish va monitoring qilishda juda qo‘l keladi. Masalan, yerni kosmik zondlash orqali ekin maydonlari, vegetatsiya jarayoni, yerning meliorativ holati va minerallashuv miqdorini o‘rganish mumkin. Bu agrotexnik tadbirlarni aniq belgilab, hosildorlikni 25–30 foizgacha oshirish imkonini beradi.
Raqamli texnologiyalar iqtisodiy yuksalishning muhim omili
Bir nechta harakatlanuvchi qismlar omborlarni muvaffaqiyatli avtomatlashtirish va boshqarish uchun bir-biri bilan uzluksiz aloqada bo'lishi kerakligini tushunishi mumkin. Ushbu texnologiya barcha qurilmalar va tizimlarni birlashtirishi va operatsion ma'lumotlarni yig'ish paytida ularni sinxronlashtirishi mumkin. Ombor menejerlari inventarizatsiya va ishlab chiqarish darajasidan tortib, kiruvchi va chiqadigan jo'natmalargacha 24/7 ko'rish va kuzatishi mumkin. Radiochastotani identifikatsiya qilish (RFID) har qanday vaqtda elementning aniq joylashgan joyini avtomatik ravishda kuzatib borish uchun yorliqni paketga yoki butun sxemaga yopishtiradi. Qachon omborda hamma narsani kuzatish va muvofiqlashtirish oson bo'lsa, maksimal samaradorlikka erishish mumkin.
CRM nima?
CRM – bu Customer Relationship Management so’zining qisqartirilga shakli bo’lib, bu dasturiy ta’minot hisoblanadi. CRM tizimi iqtisodiyotning turli sohalarida ishlatiladi.
Uzoq davrlar mobaynida barcha tashkilotlarda, do'konlarda, ishlab chiqarish korxonalarida mijozlar munosabati «qog'oz va qalam» usulida yozib borilardi. Hozirgacha yetib kelgan «Taklif va shikoyatlar daftari», «Shikoyatlar qutichasi», «Ishonch telefoni» kabi vositalar o'tmishning o'ziga xos Customer Relationship Management usuli bo'lgan. Keyinchalik kompyuter kashf etildi, internet ommalashdi. Endi munosabatlar qog'ozga emas, elektron shaklida kompyuter xotirasiga yoziladigan bo'ldi. Ma'lumotlarni nafaqat saqlash, balki analiz tilish, solishtirish ham osonlashdi.
Shu tarzda hamma ma'lumotlarini kompyuterlarga yozishni boshladi va ularni murakkab usullarda sotlishtirish, o'rganib chiqish, qayta ishlash, saralash, ko'rib chiqish vazifasi yuzaga keldi. CRM aynan shu muhitda, qog'ozdan kompyuterga, arxiv xonasidan internetga ko'chganimizdan so'ng yuzaga keldi.
CRM dasturi interfeysi
CRM tizimi qanday afzalliklarga ega?
Mijozlar bilan munosabatni boshqarish tizimi yordamida sotuvchi/ishlab chiqaruvchi/xizmat ko'rsatuvchi tomon quyidagi qulayliklarga ega bo'lishi mumkin:

• Qaysi mahsulotga talab ko'proq bo'layotganini bilish;
• Iste'molchi xizmat/mahsulotga qanday munosabatdaligini o'rganish;
• Muammolar yechimini xalq qay usulda ko'rayotganini kuzatish;
• O'tgan savdolar natijasi bilan tanishish;
• Kelajakdagi foydani bashorat qilish;
• O'tgan va kelasi xarajatlar/foydalarni solishtirish;
• Strategiyani osonlik bilan o'zgartirish;
• Hodimlar samaradorligini nazorat qilish;
• Iste'molchilar uchun har doim yaqin bo'lish.

MODME platformasi
MODME platformasi – aralash ta’lim (online va offline ta’lim) tashkil qilish uchun yordam beradi. Bu tizim O’zbekistonda yaratilgan bo’lib, mahalliy foydalanuvchilar uchun juda qulay.
MODME platformasi interfeysi
MODME platformasidan hozirgi kunda quyidagi o’quv markazlar foydalanadi:

• Demo school
• Data learning centre
• Cembridge learning centre
• Yuksalish liderlar akademiyasi
• Cembridge kids

va yana shu kabi 300 dan ortiq o’quv markazlar bu tizimdan foydalanadi

Zаmоnаviy ахbоrоt tехnоlоgiyalаri rаhbаrlаrgа, mutахаssislаrgа, tехnik хоdimlаrgа ахbоrоtlаrni qаytа ishlаsh vа qаrоr qаbul qilishdа, o`z vаqtidа ishоnchli vа kеrаkli hаjmdа ахbоrоt оlish, аvtоmаtlаshtirilgаn оfislаr tаshkil etish, kоmpyutеrlаr vа аlоqа vоsitаlаrini qo`llаgаn hоldа tеzkоr mаjlislаrni o`tkаzish uchun mo`ljаllаngаn zаmоnаviy ахbоrоt tizimlаrini yarаtish imkоnini bеrаdi.
E’tiboringiz uchun rahmat!
By Farkhodov