7-ma’ruza. Uskunalarga texnika xavfsizligini talablari, xavfli sanoat ob’ektlarini. Reja

---

7-ma’ruza. Uskunalarga texnika xavfsizligini talablari, xavfli sanoat 
ob’ektlarini. 
Reja
1.Sertifikatsiyalashtirish haqida ymumiy ma’lumot. 
2. Uskunalarga texnika xavfsizligini talablari. 
3. Texnik qurilmalarni sertifikatlashtirish. 
Ishlab chiqarishda xavfsizlikni ta’minlash bo‘yicha asosiy qonunlar. Xavfli 
sanaot ob’ektlari. Xavfli sanoat ob’ektlarini (HSO) qayd qilish. Ishlab chiqarish 
sohasida faoliyat xavfsizligiga litsenziya (ruxsatnoma) berish. Texnik qurilmalarni 
sertifikatlashtirish. Sanaot xavfsizligi ekspertizasi. 
Mehnat xavfsizligining asosiy masalalaridan biri ishlovchilarning xavfsizligini 
taminlash bo‘yicha ish hisoblanadi. Zamonaviy ishlab chiqarish uni doimiy 
ravishda texnik jihatdan qurollantiruvchi, kimyoviy va mikrobiologik vositalardan 
foydalanishi, mobillashgan jarayonlarning keng qo‘llanilishi bilan harakterlanadi. 
Bunday sharoitlarda xavfsizlik talablarining buzilishi, baxtsiz hodisalarga olib 
keladigan xavfli holatlarni keltirib chiqaradi.
Mehnat xavfsizligi
-bu shunday mehnat sharoitiki, bunday ishlab chiqarishda 
3ishchilarga zararli va xavfli omillarning ta’sirini butunlay oldi olingan bo‘ladi. 
Ishlab chiqarish sharoitida odamlar ishlab chiqarishning fizik va kimyoviy 
omillaridan jarohatlanadi. 
Ishlab chiqarishning xavfli fizikaviy omillari harakatlanayotgan mashinalar, 
uskunalarning himoyalanmagan ko‘zgaluvchan elementlari, harakatlanuvchi 
buyumlar, materiallar, uskunalar yoki materiallarning sirtidagi yuqori yoki pastki 
haroratlar, elektr setidaga xavfli kuchlanishlar, qisilgan havoning, gazning 
energiyasi, portlashlar, to‘lqin zarbi va shunga o‘xshashlar hisoblanadi. 
Odamlarning sog‘ligi uchun ayniqsa ishlov berilayotgan materiallardan va 
instrumentlardan uchayotgan qismlar jiddiy xavf tug‘diradi. Ishlab chiqarishning 
xavfli kimyoviy omillari inson organizmiga achchiq, zararli va og‘rituvchi 
moddalarni ta’siri bilan harakterlanadi. 
Ishlab chiqarishning u yoki bu xavfli omillarining paydo bo‘lishi texnologik 
jarayon, uskunalar konstruksiyasi, mehnatni tashkillashtirish darajasi va unga
o‘xshashlarga bog‘liq bo‘ladi. 
Ishlab chiqarishning xavfli omillari namoyon bo‘lish harakteri bo‘yicha ochiq 
va yopiq turlarga bo‘lish mumkin. Ochiq xavfli omillar ochiq tashqi belgilari 
mavjudligi bilan harakterlanadi. Bunga mashinalarning harakatlanayotgan 
qismlari, yong‘in, ko‘tarilgan va tarozidagi osilgan holda turgan yuklar kiradi. 

---

Yopiq xavflar mashina, mexanizm, jihoz va asboblardagi ko‘zga ko‘rinmas 
nukson va kamchiliklar yoki ma’lum avariya va xavfli holatlarda paydo bo‘ladigan 
kamchilik ko‘rinishda bo‘ladi.