Andijon mashinasozlik instituti



Yüklə 0,71 Mb.
səhifə1/12
tarix02.01.2022
ölçüsü0,71 Mb.
#35395
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
54114f79f0ef1


O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTI

“Iqtisodiyot” kafedrasi

“Mikroiqtisodiyot” fanidan

KURS ISHI

Mavzu: Daromad va almashtirish samarasi

Bajardi: “Texnika” fakulteti “Iqtisodiyot” yo’nalishi

2 – kurs 2 – guruh talabasi Eraliyev Ahrorbek

Ilmiy rahbar: Ermatov I.

MUNDARIJA:

Kirish . ………………………………………………………... 2

Asosiy qism:



  1. Daromad – iste’mol chizig’i. ..…………………………...4

Engel chiziqlari …………………………………………..6

  1. Narx – iste’mol chizig’i………………………..…………9

  2. Normal, past sifatli va giffen tovarlar uchun daromad va almashtirish samarasi……………………………………..12

  3. Korxonalar faoliyatida daromad va almashtirish samarasining qo’llanishi……………………………………...19

Xulosa………………………………………………………....21

Tayanch atamalar……………………………………………..22

Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………23

Kirish


O’zbekiston mustaqillikka erishgach, bozor iqtisodiyotini tanladi va bu bu butun tizimning o’zgarishiga olib keldi. Ma’muriy – buyruqbozlik tizimidan farqli o’laroq, endi bozor, talab va taklif birinchi o’ringa chiqdi. Ishlab chiqaruvchilar tovarlarning doimiy tarzdagi realizatsiyasini ta’minlash uchun bozordagi talabni kuzatib borishlariga to’g’ri kelishini anglab yetdilar. Shunga ko’ra, iste’molchilarning qaysi vaqtda qanday tovar va xizmatlarga ehtiyoj sezishi endilikda muhim ahamiyat kasb eta boshladi.

Tovar yoki xizmatlarning narxi yoki sifati o’zgarganda bozordagi talabning qay tarzda o’zgarishini anglab olish tadbirkorlarga muvaffaqiyat olib kelishi iqtisodchilarga va ishlab chiqaruvchilarga ma’lum. Ulardan tashqari iste’molchilarning daromadlari o’zgarganda tovar va xizmatlarga bo’lgan talabning o’zgarishi ham daromadga ta’sir etuvchi muhim omillardan biri sifatida e’tirof etiladi. Chunki iste’mol uchun muhim tovarlar ( un, guruch, yog’, sabzavot mahsulotlari va shu kabilar) iste’molchilar qanday daromad olgan taqdirda ham sotib olinadi. Daromadning ortishi ularning miqdorini ko’paytirishi yoki sifatliroq mahsulot turlariga almashtirishi mumkin, lekin daromad kamaygani bilan talab yo’qolib qolmaydi. Zeb – ziynat buyumlari, oliy sifatli qimmatbaho tovarlarni sotib olishuchun daromadning ma’lum darajaga yetishi talab qilinadi.

Prezidentimiz Islom Karimov 2013 –yil yakunlari va 2014 – yilga belgilangan ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan ma’ruzasida aholi daromadlari va iste’mol xarajatlariga alohida to’xtalib o’tdi.

“2013 – yilda xalqimizning real daromadlari 16 % ga ortdi, o’rtacha oylik, ish haqi, pensiya va stipendiyalar 20,8 % ga ko’paydi.

2013 – yilda 2000 – yilga nisbatan aholimizning iste’mol xarajatlari 9,5 barobar ortganining o’zi ko’p narsadan dalolat beradi.

So’nggi paytlarda jon boshiga to’g’ri keladigan eng muhim oziq – ovqat tovarlari bo’yicha iste’mol hajmi muttasil ortib bormoqda, ayni vaqtda nooziq – ovqat mahsulotlarni xarid qilish va xizmatlar uchun to’lanadigan sarf – xarajatlar miqdori ham sezilarli ravishda ko’paymoqda.”

Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda men kurs ishim uchun “Daromad va almashtirish samarasi” mavzusini tanladim. Bu mavzuda quyidagi masalalarni tahlil qilishga harakat qildim:

– daromad – iste’mol chizig’i

– narx – iste’mol chizig’i

– Engel chiziqlari

– normal, pastsifatli va giffen tovarlar uchun daromad va almashtirish samarasi

Bundan tashqari korxonalar faoliyatida daromad va almashtirish samarasining qay tarzda qo’llanishi ustida ham mulohazalar yuritib, bu orqali korxonaning kelgusi natijalariga qanday ta’sir ko’rsatishini o’rganishga harakat qildim.

DAROMAD – ISTE’MOL CHIZIG’I

Daromadning o‘zgarishi byudjet chizig‘ini o‘ziga parallel ravishda siljishiga olib keladi, nima uchun deganda, narxlar nisbati o‘zgarmaydi. Daromad oshganda, byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi, kamayganda pastga – chapga siljiydi. Xuddi shunday siljishlar ne'matlar narxi bir xil o‘zgarganda ham sodir bo‘ladi. Narxlarning pasayishi real daromadni oshiradi, natijada byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi. Xuddi shunday narxlarning o‘sishi, real daromadni kamaytiradi - byudjet chizig‘i pastga-chapga siljiydi. Real daromadning o‘sishi natijasida byudjet chizig‘i A1, A2, A3,... An holatlarga ketma - ket siljiydi.






Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin