Arslonov Jamshidbek Neymat o’g’lining

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Qarshi filiali TT-13-21(s)-guruh talabasi
Arslonov Jamshidbek Neymat o’g’lining
“Elektronika va sxemalar 2” fanidan


Topshirdi:
Qabul qildi:


-Mustaqil ish

Mavzu -1 ; O‘zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.

Reja:
1. O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.
2. Ikki taktli dvigatel
3. Ikki taktli chiqish kaskadlari.

O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.

Integral kuchaytirgichlar bevosita bog’langanbosqich sxemalari ko’rinishida quriladilar. Bu vaqtda bosqichdanbosqichga o’tgandasignal doimiy tashkil etuvchisining o’zgarishi kuzatiladi. Bu holat esa keyingi bosqichlarni ishlab chiqarishda qiyinchiliklar tug’diradi. Bu kamchilikni bartaraf etish maqsadidao’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmalari qo’llaniladi. Ular sath transformatorlari deb ham ataladilar. Bu vaqtda sath siljitish qurilmasi signalo’zgarmas tashkil etuvchisini keyingi bosqichga o’zgarishlarsiz uzatishi kerak, ya‘ni kuchlanish bo’yicha kuchaytirish koeffisienti KU≈1 bo’lishi kerak. Operatsion kuchaytirgichlarda Uchiqsathini siljitish VT1 tranzistorda bajarilgan emitter qaytargich asosida amalga oshiriladi. Uning emitter zanjiriga R1 rezistor va VT2 hamda VT3 tranzistorlarda bajarilgan barqaror tok generatorlari ulanadi (5.1 - rasm). Signal mavjud bo’maganda Ukirkirish potensiali oldingibosqich chiqish kuchlanishining o’zgarmas tashkil etuvchisi qiymatiga teng bo’ladi. Uchiq chiqish potensiali siljitish sxemasi hisobiga kattalikka kamayadi. tok barqaror bo’lganligi sababli siljish kuchlanishi ham o’zgarmas bo’ladi. Ixtiyoriy Ukir qiymatida Uchiq chiqish potensiali nisbatlarni to’g’ri tanlash natijasida nolga teng qilinishi mumkin. BTG dinamik chiqish qarshiligi R1 dan ancha katta bo’lganligi sababli, siljish sxemasida signal deyarli so’nmaydi. Oʻzgarmas tok— tok kuchi va yoʻnalishi vaqt oʻtishi bilan oʻzgarmaydigan elektr toki. Oʻzgarmas tok oʻzgarmas elektr yurituvchi kuch taʼsirida oʻtkazgichdan yasalgan berk zanjirda vujudga kelishi mumkin. Agar elektr zanjiri tarmoqlanmagan boʻlsa, uning hamma qismlaridan oʻtayotgan tok kuchi bir xil boʻladi. Oʻzgarmas tokning asosiy qonunlari Om qonuni va Joul — Lens qonunidan iborat. Ishtirok etayotgan qarshiliklar va elektr yurituvchi kuchlardan foydalanib, zanjir tarmoqlarining har biridan oqayotgan tok kuchi va yoʻnalishi Kirxgof qoidalari asosida hisoblanadi. Oʻzgarmas tokdan turli sanoat tarmoqlarida, mas, elektrometallurgiya, transport, aloqa, avtomatika va boshqalarlarda foydalaniladi.