Case Study: O'zbekiston uchun xorijiy marketing tajribalari va imkoniyatlari Kirish

Case Study: O'zbekiston uchun xorijiy marketing tajribalari va imkoniyatlari
Kirish:
Iqtisodiyoti o‘sib borayotgan va xilma-xil madaniy merosga ega bo‘lgan O‘zbekiston xorijiy marketing tajribasini o‘rganishga va paydo bo‘layotgan imkoniyatlardan foydalanish uchun ularni qo‘llashga intildi. Ushbu amaliy tadqiqot Singapur, Birlashgan Arab Amirliklari (BAA) va Xitoy kabi mamlakatlar tajribasiga asoslangan holda duch keladigan muammolar va innovatsion yechimlarni o'rganadi.
Muammolar:
1. Zamonaviy marketing yondashuvlari va strategiyalarida cheklangan tajriba.
2. Turli xil iste'molchi imtiyozlari va madaniy ta'sirlarga ega bo'lgan xilma-xil bozor.
3. Xorijiy sarmoyani jalb qilish va jahon savdosini kengaytirish zarurati.
Maqsadlar:
1. Muvaffaqiyatli xorijiy marketing strategiyalari haqida tushunchaga ega bo'lish.
2. Marketing yondashuvlarini turli xil O‘zbekiston bozoriga moslashtirish.
3. Xorijiy sarmoyani jalb qilish va eksportni rivojlantirish.
Muammolar va yechimlar:
1-muammo: Zamonaviy marketing yondashuvlarida cheklangan tajriba
Yechim: Singapur modeli – hukumat boshchiligidagi tashabbuslar
O‘zbekiston innovatsiyalar va texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha hukumat tashabbuslarini qo‘llashda Singapur muvaffaqiyatiga e’tibor qaratdi. O‘zbekiston hukumati startaplarni qo‘llab-quvvatlash, texnologik innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlash va zamonaviy marketing usullarini o‘qitish bo‘yicha dasturlarni boshladi.
2-muammo: Turli xil iste'molchilarning afzalliklariga ega bo'lgan bozor
Yechim: BAAning bozor segmentatsiyasi yondashuvi
BAAning iste'molchilarning xilma-xil xohish-istaklarini qondirishdagi muvaffaqiyati O'zbekistonni bozor segmentatsiyasi yondashuvini qo'llashga ilhomlantirdi. O‘zbekiston kompaniyalari bozorning alohida segmentlarini tushunishga, mahsulotlarni moslashtirishga va o‘ziga xos imtiyozlarga javob beradigan marketing strategiyalariga e’tibor qaratdi.
3-muammo: Xorijiy sarmoyani jalb qilish va eksportni rag‘batlantirish
Yechim: Xitoyning “Belt and Road” tashabbusi
O‘zbekiston Xitoyning “Belt and Road” tashabbusi doirasida xorijiy sarmoyalarni jalb qilish va eksport salohiyatini oshirish imkoniyatlarini o‘rganib chiqdi. Mamlakat Xitoyni Yevropa bilan bog‘lovchi infratuzilma loyihalari va savdo yo‘llari, tashqi savdo aloqalarini mustahkamlashda faol ishtirok etdi.
Natijalar:
Ushbu yechimlarning amalga oshirilishi O‘zbekiston uchun sezilarli yaxshilanishlarga olib keldi:
- Innovatsiyalar va texnologiyalarni o‘zlashtirishni rag‘batlantirish, zamonaviy marketing yondashuvlari va raqamlashtirish bo‘yicha malaka oshirish.
- Turli xil iste'molchilarning xohish-istaklarini hisobga olgan holda bozor segmentatsiyasining yanada samarali yondashuvi.
- “Belt and Road” tashabbusida ishtirok etish orqali xorijiy investitsiyalar va eksport hajmini oshirish.
Xulosa:
O‘zbekistondagi amaliy tadqiqotlar paydo bo‘layotgan imkoniyatlardan foydalanish va noyob muammolarni hal qilish uchun xorijiy marketing tajribasini qanday qo‘llash mumkinligini ko‘rsatadi. Singapurdan hukumat tomonidan boshqariladigan yondashuv, BAAdan bozor segmentatsiyasi va Xitoyning Belt and Road kabi tashabbuslarida ishtirok etish orqali O‘zbekiston zamonaviy marketing, turli xil iste’molchilarning xohish-istaklarini qondirish va xorijiy sarmoyalarni jalb qilish bo‘yicha qimmatli tushuncha va yechimlarga ega bo‘ldi. Ushbu strategiyalar mamlakatga o'zini o'sish va innovatsiyalar uchun istiqbolli imkoniyatlarga ega rivojlanayotgan bozor sifatida joylashtirish imkonini berdi.

Golossariy
Tashqi savdo siyosati - O’zRning xorijiy davlatlar bilan mah-sulotlar, xizmatlar va texnologiyalar ayirboshlashni qamrab olgan tashqi savdo faoliyati munosabatlarini o’rnatish va tartibga solish hisoblanadi.
Tashqi savdo eksport siyosati - O’zbekiston mahsulotlarining jahon bozorida raqobatbardoshligini ta’minlash va ularni ishlab chiqarishni rag’batlantirishga yo’naltirilgandir.
Tashqi savdo import siyosati - O’zRga xorijiy mahsulotlar, ish va xizmatlar kiritilishini tartibga solishga yo’naltirilgan.
Tashqi investitsiya siyosati - O’zR hududiga xorijiy investi-tsiyalarni jalb qilish va ishlatish, shuningdek, o’zbek investitsiya-larining xorijga chiqarilishini tartibga solish bo’yicha chora-tad-birlar kompleksi.
Migratsiya siyosati - O’zRga va undan tashqariga ishchi kuchlari- ning kirishi va chiqishini tartibga solishni ta’minlashga qaratil-gan.
Xalqaro iqtisodiy tashkilotlar – davlatlar guruhlarini hududiy belgisi yoki iqtisodiy faoliyatining ma’lum sohalaridan manfaatdorligini umumiyligi asosida birlashtiruvchi tashkilot.
Boj – bojxona hududi orqali o’tkazilayotgan tovarlardan dav-lat bojxona tashkiloti tomonidan pul hisobida olinadigan yi-g’imlar boj deb ataladi va u davlat tomonidan belgilangan soliq hisoblanadi. Bir qancha belgilariga qarab, bojni turkumlarga ajratish (klassifikatsiyalash) mumkin.
Geografik strukturasi – xalqaro savdoning umumiy haj-mida alohida davlatlar, mintaqalar, qit’alarning salmog’ini (ulushini) ifodalaydi.

• 
  Tovarlar strukturasi - qabul qilingan tasniflash tizimiga mos, asosiy tovar guruhlarini (xom ashyo va tayyor mahsulotlar, xizmatlar, mashina va uskunalar va h.k.) o’zida ifoda etadi.
  

Auktsion narxlar – tovarning savdo jarayonida vujudga kelgan bahosi bo’lib, ma’lum bir davrdagi talab va taklifni aks ettiruvchi va tovarning real bahosidir. Auktsionlarda asosan san’at asarlari, mo’yna, hayvonlar kabi o’ziga xos tovarlar realizatsiya qilinadi.