DiLÇİLİYƏ GİRİŞ FƏNNİ ÜZRƏ suallar (2021-2022-ci tədris ilinin yaz semestri, bakalavriatura səviyyəsi üçün)

DİLÇİLİYƏ GİRİŞ FƏNNİ ÜZRƏ SUALLAR
(2021-2022-ci tədris ilinin yaz semestri, bakalavriatura səviyyəsi üçün)

1. 
   Dilçiliyin obyekti, predmeti və vəzifələri
   
2. 
   Dilçiliyin sahə və şöbələri
   
3. 
   Dilin funksiyaları
   
4. 
   Dil ictimai hadisə kimi
   
5. 
   Dil və təfəkkür
   
6. 
   Sepir-Uorf hipotezi
   
7. 
   Dil və nitq fəaliyyəti
   
8. 
   Dilin mənşəyi haqqında nəzəriyyələr
   
9. 
   Dillərin diferensiasiyası və inteqrasiyası
   
10. 
    Picin və kreol dilləri
    
11. 
    Beynəlxalq, regional və süni dillər
    
12. 
    Dil və digər ünsiyyət vasitələri
    
13. 
    Diqlossiya və bilinqvizm
    
14. 
    Dilin inkişafının zahiri qanunları
    
15. 
    Dilin inkişafının daxili qanunları
    
16. 
    Dilin sistemi və strukturu
    
17. 
    Dilin kateqoriyaları
    
18. 
    Dilin səviyyə və vahidləri
    
19. 
    Dil münasibətləri
    
20. 
    Ədəbi dil
    
21. 
    Nitq səslərinin akustikası
    
22. 
    Nitq aparatı
    
23. 
    Nitq səslərinin artikulyasiyası
    
24. 
    Fonemin inteqral və diferensial əlamətləri
    
25. 
    Saitlərin təsnifi prinsipləri
    
26. 
    Samitlərin təsnifi prinsipləri
    
27. 
    Supraseqment vahidlər
    
28. 
    Heca
    
29. 
    Kombinator fonetik proseslər: assimilyasiya, dissimilyasiya
    
30. 
    Mövqe ilə bağlı fonetik proseslər
    
31. 
    Fonetik və tarixi əvəzlənmələr
    
32. 
    Fonetik qanunlar
    
33. 
    Fonemin perseptiv və siqnifikativ funksiyaları
    
34. 
    Fonotaktika anlayışı
    
35. 
    Əsas morfonoloji təzahürlər
    
36. 
    Yazının növləri
    
37. 
    Fonoqrafik yazı
    
38. 
    Əsas əlifbalar
    
39. 
    Orfoqrafiya prinsipləri
    
40. 
    Transkripsiya və transliterasiya
    
41. 
    Leksem anlayışı
    
42. 
    Leksik məna. Leksik mənanın əsas tipləri
    
43. 
    Sözün daxili forması
    
44. 
    Əsas və məcazi məna
    
45. 
    Polisemiya
    
46. 
    Omonim, omofon, omoqraf və omoformalar
    
47. 
    Frazeologizmlər və onların növləri
    
48. 
    Sinonimlər, sinonim cərgələri
    
49. 
    Antonimlər. Enantiosemiya
    
50. 
    Leksikanın üslubi layları
    
51. 
    Arxaizm və istorizmlər. Neologizmlər
    
52. 
    Dilin lüğət tərkibinin əsas zənginləşmə yolları
    
53. 
    Leksikoqrafiya. Lüğətlərin növləri
    
54. 
    Qrammatikanın əsas tipləri
    
55. 
    Qrammatik forma və qrammatik məna
    
56. 
    Morfem anlayışı
    
57. 
    Morfemin ifadə planı və məzmun planı
    
58. 
    Morfemin tipləri
    
59. 
    Köməkçi sözlər
    
60. 
    Suppletivlik
    
61. 
    Təkrarlar (reduplikasiyalar)
    
62. 
    Affikslərin əsas birləşmə üsulları: flektivləşmə və aqqlütinativləşmə
    
63. 
    Qrammatik kateqoriyalar
    
64. 
    Qrammatik kateqoriyaların tipləri
    
65. 
    Nitq hissələrinin kateqorial əlamətləri
    
66. 
    Sözlərin nitq hissələrinə görə təsnifi prinsipləri
    
67. 
    Sintaktik vahidlər
    
68. 
    Söz birləşməsi
    
69. 
    Tabelilik əlaqəsinin əsas növləri
    
70. 
    Cümlə. Cümlənin konstruktiv əsası
    
71. 
    Predikativlik və onun növləri
    
72. 
    Cümlənin aktual üzvlənməsi
    
73. 
    Tema və rema
    
74. 
    Aktual üzvlənmə vasitələri
    
75. 
    Mətn anlayışı
    
76. 
    Mətnin qurulmasında istifadə edilən əsas vasitələr
    
77. 
    Mətnin komponentlərinin semantik-qrammatik münasibətləri: mətnin kompozisiyası, mətnin koheziyası
    
78. 
    Dil tipi anlayışı
    
79. 
    Dilin nominativ sintaktik tipi
    
80. 
    Erqativ dil tipi
    
81. 
    Dillərin morfoloji tipləri
    
82. 
    Dillərin quruluşuna görə tipləri
    
83. 
    Kök dillər və affiksal dillər
    
84. 
    Aqqlütinativ və flektiv dillər
    
85. 
    Analitik, sintetik və polisintetik dillər
    
86. 
    Morfoloji proseslər
    
87. 
    Dillərin qohumluğu
    
88. 
    Altay dilləri
    
89. 
    Hind-Avropa dilləri
    
90. 
    Struktur dilçilik metodları
    
91. 
    Təsviri metod
    
92. 
    Qarşılaşdırma metodu
    
93. 
    Statistik metod
    
94. 
    Dil işarələr sistemi kimi
    
95. 
    Orfoepiya
    
96. 
    Dil və mədəniyyət
    
97. 
    Frazeologizmlər və onların növləri
    
98. 
    Etimologiya. Xalq etimologiyası
    
99. 
    Leksik mənanın əsas tipləri
    
100. 
     Morfemin təyinatına görə tipləri. Meqamorflar
     
101. 
     Söyləmin məqsədinə görə cümlə tipləri
     
102. 
     Nitq aktı
     
103. 
     Sinharmoniya
     
104. 
     Kök və inkorporlaşan dillər
     
105. 
     Sözdüzəltmə üsulları
     
106. 
     Fonetik proseslər
     
107. 
     Konversiyanın əsas növləri
     
108. 
     Müqayisəli-tarixi metod
     
109. 
     Sintaqmatik və paradiqmatik münasibətlər
     
110. 
     Dilçiliyin başqa elmlərlə əlaqəsi
     
111. 
     Beynəlxalq süni dillər
     
112. 
     Samitlərin əlavə artikulyasiya əlamətləri: labializasiya, palatalizasiya və velyarizasiya
     
113. 
     Affiksal morfemlərin növləri
     
114. 
     Polisintetik dillər
     
115. 
     Dil universaliləri
     
116. 
     Mətn və diskursu fərqləndirən cəhətlər
     
117. 
     Sintaksisdə paradiqmatik münasibətlər
     
118. 
     Koqnitiv dilçilik
     
119. 
     Sosiolinqvistika
     
120. 
     Psixolinqvistika
     
121. 
     Sinxroniya və diaxroniya
     
122. 
     Deetimilogizasiya
     
123. 
     Qrinberq kvadratı