Falsafa hsm axloq falsafasi (Etika)

• MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

• FALSAFA

• HSM

• Axloq falsafasi (Etika)

• 11
• MAVZU

• ABDULLAYEVA ZIYODA NABIYEVNA

• Gumanitar fanlar kafedrasi katta o‘qituvchisi

Rеjа:

• 1. “Etika” fanining predmeti, mohiyati va tuzilmasi.
• Gedonizm va evdemonizm ta’limotining axloqiy ahamiyati.
• 2. Etikaning kategoriyalari, tamoyillari, me’yorlarining shaxs va jamiyat munosabatlarida namoyon bo‘lishi. Ixtiyor erkinligi va axloqiy tanlov.
• 3. Nikoh – eng qadimgi axloqiy munosabat shakli. Oilaning psixologik, ijtimoiy-ma’naviy muhitining farzand tarbiyasiga ta’siri.
• 4. O‘zbekistonda yoshlar tarbiyasi, ma’naviy-axloqiy kamolotida nikoh va oila haqidagi milliy axloqiy qadriyatlarining o‘rni.

• Nazariy
• (falsafa, matematika va fizika)

• “Etika” atamasini birinchi bo‘lib yunon faylasufi Arastu muomalaga kiritgan.

• Ijodiy
• (san’at, hunаrmandchilik va amaliy fanlar)

• Amaliy
• (etika va siyosat)

• insonning fe’l-аtvorini anglatadigan “хulq” so‘zining ko‘plik shakli

• АХLOQ

• (аrаbcha) insonning muomala va ruhiy xususiyatlari majmui

Axloq - ikki xil ma’noga ega:

• FANLARARO
• BOG‘LIQLIK

• Estetika
• Insonning har bir xatti-harakati va niyati ham axloqiylikka, ham nafosatga tegishli bo‘ladi

• Huquqshunoslik
• Ахloq – jamoatchilik asosidagi huquq,
• huquq – qonuniylashtirilgan axloqlar

• Psixologiya
• Hissiyotlar sifatida
• o‘rganadigan insondagi ma’naviy hodisalar falsafiy-axloqiy tushunchalar tarzida tadqiq etiladi

• Sotsiologiya
• Muayyan ijtimoiy davr doirasida inson axloqining yuksak yutug‘i sifatida axloqiy ahamiyat kasb etgan xatti-harakatlarni o‘rganadi

• Dinshunoslik
• Ахloqiy mezon muammosini hal etishga qaratilgan

• Pedаgogika
• Maorif tizimidagi ta’lim-tarbiya o‘zini har bir qadamda axloqiy tarbiya sifatida namoyon qiladi

• АХLOQNING KELIB CHIQISHI:

ETIKA KATEGORIYARI:

• Insonga eng kuchli ma‘naviy lazzat
• bag‘ishlaydi;
• Insonni ijtimoiy shaxsga aylantirib, haqiqiy baxtga olib boruvchi fazilat;
• Insonni axloqiy faoliyati tufayli muayyanlashadi, yuzaga keladi.

• Axloq tuzilmasi -

• Nikoh - oilaning faqat huquqiy asosi bo‘lib, erkak bilan ayolning bir - biriga va bolalariga, ya’ni bir oilaga mansub kishilarning bir - birlari oldida va jamiyat oldida huquq va majburiyatlarini, axloqiy va huquqiy ma’suliyatini belgilaydigan oilaviy ittifoqidir. 

• (FHDYO)

• Nikoh fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish bo‘limida tuziladi va rasmiylashtiriladi. 

Oila -

• er va xotin, ota - onalar bilan bolalar
• o‘rtasidagi munosabatlardir

• nikoh va qon-qardoshlik bilan
• bog‘langan kishilarning tarixan shakllangan ittifoqidir

• 1. Abdulla Sher. Axloqshunoslik. Darslik. –T.: O‘FMJ, 2010.
• 2. Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shahri.–T.:Yangi asr avlodi, 2016.-318 b.
• 3. Nurmatova M. Shaxs kamolotida axloqiy va estetik qadriyatlar uyg‘unligi. / Monografiya. – T.: Universitet, 2009.
• 4. Pulatova D., Ro‘zmatova G., Jalolova O‘. Axloqshunoslik. O‘quv qo‘llanma.- T.: TDSHI, 2013.
•  
• Internet saytlari:
• 1. www. Ziyo net.uz
• 2. www. faylasuf.uz

• Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:

• MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

• ABDULLAYEVA ZIYODA NABIYEVNA

• Gumanitar fanlar kafedrasi katta o‘qituvchisi

• E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!